5 czerwca 2014 roku minął termin transpozycji do polskiego prawa dyrektywy 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej („dyrektywa EED”), jednak prace nad ustawą wdrażającą te przepisy do polskiego prawa są dopiero na wstępnym etapie. Aby dostosować polskie prawo do wymogów dyrektywy EED, konieczna jest przede wszystkim głęboka reforma systemu białych certyfikatów wprowadzonego ustawą o efektywności energetycznej z 2011 r.

W tej chwili system białych certyfikatów nie działa prawidłowo. Przedsiębiorcy zobowiązani do uzyskania świadectw efektywności energetycznej, tzw. białych certyfikatów, wolą uiszczać opłatę zastępczą, na co zezwala obecnie ustawa o efektywności energetycznej i co jest wygodną alternatywą niż uzyskać białe certyfikaty z rynku lub w wyniku samodzielnie zrealizowanej inwestycji poprawiającej efektywność energetyczną. Poza tym regulacje dotyczące organizacji i rozstrzygnięcia przetargu na wydanie białych certyfikatów preferują inwestycje przynoszące jak największe oszczędności energii w jak najkrótszym czasie, a dyskryminują przedsięwzięcia generujące oszczędności w długiej perspektywie. Tymczasem, to właśnie one wymagają największego wsparcia, a zarazem zapewniają najlepsze efekty. Przykładem niech będzie kompleksowa i ambitna modernizacja energetyczna budynków (tzw. głęboka termomodernizacja), która może obejmować w szczególności ocieplenie budynku, wymianę okien i drzwi wejściowych, wymianę źródeł ciepła i systemu grzewczego, czy zainstalowanie odnawialnych źródeł energii. Nie ulega wątpliwości, że takie przedsięwzięcie kosztuje, jednak w ostatecznym rozrachunku przyniesie ono większe oszczędności energii niż te obliczone na szybki, ale krótkotrwały efekt. Dodatkowo, pomoże ono zmniejszyć rachunki za energię, na czym skorzystają odbiorcy.

Poza zapewnieniem skuteczności systemu białych certyfikatów, prawodawcy muszą także dostosować go do wymogów dyrektywy EED. Rzuca się w oczy zwłaszcza brak zapewnienia przez obowiązujące obecnie przepisy, że oszczędności energii będą osiągane u odbiorców końcowych, a także brak gwarancji, że system białych certyfikatów przyniesie oszczędność energii na poziomie wymaganym dyrektywą.

Więcej rekomendacji dotyczących niezbędnych zmian w systemie białych certyfikatów znajduje się w analizie „System białych certyfikatów do zmiany”, przygotowanej przez Agatę Bator z Fundacji ClientEarth.

Analizę dostępna poniżej, a także na stronie internetowej fundacji.

źródło: Fundacja ClientEarth
www.clientearth.org