Komisarz ds. działań w dziedzinie klimatu Connie Hedegaard stwierdziła: „Unia Europejska nie tylko podpisała protokół z Kioto, nie tylko podjęliśmy zobowiązania w ramach protokołu z Kioto. Fakty wskazują, że świat może liczyć na Unię Europejską, gdyż realizujemy nasze zobowiązania. W tym przypadku zrealizujemy je nawet z nadwyżką.”

Zobowiązania w ramach protokołu z Kioto

Na mocy protokołu z Kioto 15 krajów, będących w momencie jego zawarcia państwami członkowskimi UE (UE-15), zobowiązało się do zmniejszenia w latach 2008-2012 łącznej ilości emitowanych gazów cieplarnianych o średnio 8 proc. poniżej poziomów w wybranym roku obliczeniowym (rok 1990 w większości przypadków). To podjęte wspólnie zobowiązanie przełożyło się na zróżnicowane cele w zakresie krajowych wielkości emisji dla każdego z 15 państw członkowskich, które są wiążące dla tych krajów na mocy prawa UE.

Nie ma natomiast określonego wspólnego celu dla UE-27. Na mocy protokołu z Kioto dziesięć z dwunastu państw członkowskich, które przystąpiły do UE w 2004 r. i w 2007 r., zobowiązało się do zmniejszenia emisji w latach 2008-2012 o 6 lub 8 proc. względem poziomów roku obliczeniowego. Jedynie Cypr i Malta nie wyznaczyły żadnych celów w zakresie obniżenia emisji.

Dotychczasowe poziomy emisji

Jak już informowano w czerwcu 2010 r. (zob. IP/10/659) poziom emisji gazów cieplarnianych dla UE-15 w 2008 r. – ostatnim roku, dla którego dostępne są pełne dane – był niższy o 6,9 proc. od poziomu w roku obliczeniowym, nawet pomimo tego że w tym samym okresie gospodarka UE-15 odnotowała 45 proc. wzrost. W UE-27 emisje zmniejszyły się o 14,3 proc. w okresie pomiędzy rokiem obliczeniowym a 2008 r.

W odrębnym sprawozdaniu Europejska Agencja Środowiska ocenia wstępnie, że w 2009 r. poziom emisji obniżył się znacznie ze względu na sytuację ekonomiczną. Oszacowano, że w 2009 r. emisje w UE-15 kształtowały się na poziomie niższym o 12,9 proc. w stosunku do poziomu w roku obliczeniowym, natomiast emisje w UE-27 były niższe o 17,3 proc w stosunku do poziomu z 1990 r.

Prognozy dla UE-15 i UE-27

Dla UE-15 sprawozdanie Komisji o postępach¹ wskazuje, że średni poziom emisji gazów cieplarnianych ogółem będzie się kształtował w okresie rozliczeniowym 2008-2012 na poziomie 14,2 proc. poniżej poziomu w roku obliczeniowym, jeśli państwa członkowskie będą realizować swoje plany mające na celu zakup międzynarodowych kredytów emisyjnych i przy wykonaniu planowanych działań w zakresie zalesiania i ponownego zalesiania.

Obecna polityka i obecne środki (te, które zostały wdrożone) powinny spowodować zmniejszenie emisji o 10,4 proc. poniżej poziomów w roku obliczeniowym. Oprócz tego planowany zakup przez dziesięć państw członkowskich UE-15 kredytów emisyjnych w ramach mechanizmów rynkowych z Kioto przyniesie dodatkowe obniżenie o 2,7 proc, co daje całościową obniżkę wynoszącą 13,2 proc². Planowane zalesianie i ponowne zalesianie prowadzące do powstania biotopów obniżających zawartość dwutlenku węgla w atmosferze przyniosłyby dodatkową redukcję rzędu 1,0 proc.

W przypadku UE-27 wszystkie 10 z 12 nowych państw członkowskich, które przyjęły cele w ramach protokołu z Kioto, mają duże szanse, by zrealizować swoje zobowiązania wynoszące 6 lub 8 proc. redukcję w stosunku do poziomów w roku obliczeniowym, lub nawet zrealizować je z nadwyżką.

Prognozy przedstawione w sprawozdaniu określają łączny wpływ recesji gospodarczej na obniżenie emisji gazów cieplarnianych.

Różnice w sprawozdaniu Europejskiej Agencji Środowiska

Sprawozdanie Komisji różni się nieznacznie pod względem podejścia od opublikowanego dziś sprawozdania Europejskiej Agencji Środowiska, w którym ocenia się postępy UE w realizacji zobowiązań w ramach protokołu z Kioto. Podczas gdy w sprawozdaniu Komisji bierze się pod uwagę rzeczywiste emisje i prognozy do końca okresu rozliczeniowego 2008-2012, analiza na poziomie państw członkowskich przedstawiona przez Europejską Agencję Środowiska opiera się wyłącznie na rzeczywistych poziomach emisji w 2008 r. By zrozumieć różnice w ocenie przedstawionej w każdym ze sprawozdań, sprawozdania te należy odczytywać w świetle tych różnych założeń.

Przypisy:
1. Postęp w realizacji celów z Kioto. Sprawozdanie Komisji. COM(2010) 569
2. W zaokrągleniu.

Więcej informacji:
Projected EU-27 emissions for non-ETS sectors expressed as annual average 2008-2012:
http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=IP/10/1315&format=PDF&aged=0&language=EN&guiLanguage=fr
Sprawozdanie Komisji o postępach znajduje się na stronie internetowej:
ec.europa.eu/environment/climat/gge_progress.htm
Strona internetowa DG ds. Środowiska poświęcona zmianie klimatu:
ec.europa.eu/environment/climat/home_en.htm
Komunikat prasowy Europejskiej Agencji Środowiska:
eea.europa.eu/pressroom