Prawidłowe i aktualne dane dotyczące emisji gazów cieplarnianych są niezbędne do ustalenia, czy UE i państwa członkowskie są na dobrej drodze do osiągnięcia wyznaczonych celów w zakresie zmniejszenia emisji, a także dla opracowania nowych strategii przeciwdziałania zmianom klimatu.

Komisarz ds. działań w dziedzinie klimatu Connie Hedegaard stwierdziła: "Poprawa przejrzystości, koordynacji i jakości przekazywanych danych przyczyni się do lepszego monitorowania postępów w zakresie realizacji wytyczonych celów. Przedstawiony wniosek ułatwi monitorowanie i składanie sprawozdań dotyczących emisji związanych z użytkowaniem gruntów, zmianą użytkowania gruntów i leśnictwem (LULUCF) oraz pochodzących z transportu lotniczego i morskiego. Mamy nadzieję, że nowe przepisy będą stanowić wzór w kontekście międzynarodowych negocjacji w sprawie zmian klimatu i że staną się punktem odniesienia w zakresie przejrzystości działań w dziedzinie klimatu w krajach rozwiniętych".

Na mocy decyzji przyjętej w 2004 r.¹ UE i państwa członkowskie już teraz współpracują w zakresie monitorowania i sprawozdawczości w odniesieniu do emisji gazów cieplarnianych. Co roku sporządzają raporty o inwentaryzacji gazów cieplarnianych, które wykorzystywane są do oceny postępu w realizacji celów w zakresie redukcji emisji określonych w Protokole z Kioto. Oprócz tego gromadzą i publikują informacje na temat prognoz dotyczących emisji gazów cieplarnianych oraz na temat działań i środków podejmowanych w celu redukcji emisji.

Obecne przepisy w dużej mierze opierają się na wymogach wynikających z Protokołu z Kioto. Nowe rozporządzenie wzmacnia mechanizm monitorowania i sprawozdawczości zgodnie z wymogami pakietu klimatyczno-energetycznego z 2009 r. Idzie ono o krok dalej niż Protokół z Kioto, ponieważ zapewnia większą przejrzystość przekazywanych danych i informacji oraz gwarantuje dotrzymanie zobowiązań UE w zakresie przeciwdziałania zmianom klimatu.

Proponowane zmiany mają:

• ułatwić dalsze realizowanie innowacyjnej polityki UE w dziedzinie klimatu poprzez działania w zakresie redukcji emisji pochodzących z użytkowania gruntów, zmiany użytkowania gruntów i leśnictwa (LULUCF), transportu lotniczego i morskiego oraz poprzez wspieranie adaptacji do zmian klimatu;
• pomóc UE i państwom członkowskim w śledzeniu postępów w działaniach zmierzających do osiągnięcia docelowych poziomów emisji na lata 2013-2020;
• poprawić jakość przekazywanych danych;
• zagwarantować, że UE i państwa członkowskie wywiązują się ze swoich obecnych i przyszłych międzynarodowych zobowiązań w zakresie monitorowania i sprawozdawczości. Chodzi m.in. o sporządzanie raportów w sprawie finansowego i technicznego wsparcia dla krajów rozwijających się, a także o dotrzymanie zobowiązań wynikających z porozumienia kopenhaskiego z 2009 r. oraz z porozumień z Cancún z 2010 r.;
• wdrożyć zasady działania umożliwiające państwom członkowskim składanie sprawozdań na temat wykorzystania przez nie dochodów z aukcyjnej sprzedaży uprawnień do emisji w ramach unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji. Państwa członkowskie zobowiązały się do przeznaczenia co najmniej połowy dochodów uzyskanych w ten sposób na środki mające na celu przeciwdziałanie zmianom klimatycznym w UE i w krajach trzecich.

Zmiana mechanizmu monitorowania dotyczyć będzie zasad monitorowania i przekazywania sprawozdań o emisjach przez władze krajowe. Propozycja tych zmian musi jeszcze zostać zatwierdzona przez Radę i Parlament Europejski. Szczególne przepisy dla przedsiębiorstw dotyczące monitorowania i sprawozdawczości w zakresie emisji pochodzących z instalacji objętych systemem handlu uprawnieniami do emisji zostaną wprowadzane w ramach odrębnych przepisów wykonawczych (więcej informacji: ec.europa.eu/clima/news/articles/news_2011110901_en.htm).