Raport „Ziemianie regulują” powstał w ramach inicjatywy Food 2050, w której udział biorą: Brandy Design, Centrum Prawa Żywnościowego, Fundacja BrandyLab, Kantar Polska oraz Lata Dwudzieste.

Niniejszy raport (podobnie jak raport o opakowaniach) został wydany jako suplement do opublikowanego w zeszłym roku raportu „Ziemianie atakują”, którego jednym z głównych elementów było badanie stosunku do kwestii środowiskowych przeprowadzone wśród ponad 4000 Polaków.

Tym razem eksperci skupili się na sektorze spożywczym, kierując swoje opracowanie przede wszystkim do producentów żywności i napojów, przedstawicieli sieci handlowych oraz oczywiście konsumentów.

Proekologiczne alternatywy dla mięsa i nabiału

Myśląc o sposobach ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, skupiamy się przede wszystkim na sektorze energii i transportu. Tym czasem, jak pokazują badania to właśnie rolnictwo i sektor spożywczy są obecnie jednym z najsilniej wpływających na klimat i środowisko obszarów gospodarki.

Negatywny wpływ rolnictwa na środowisko związany jest w dużej mierze z przemysłową hodowlą zwierząt. Z szacunków przedstawionych w raporcie „Ziemianie regulują” wynika, że ok. 15% światowej emisji gazów cieplarnianych powstaje w związku z produkcją mięsa. Przemysłowe hodowle zwierząt zajmują 40% ziemi uprawnej oraz pochłaniają 29% wody wykorzystywanej w rolnictwie.

Ogólnie sektor rolnictwa odpowiada za aż 70% zużywanej przez ludzkość wody pitnej. Jak to możliwe? Może mało z nas to wie, ale do wyprodukowania przykładowo 1 kg wołowiny potrzeba ponad 15 000 litrów wody, a w przypadku 1 kg wieprzowiny jest to prawie 6000 l. Znacznie korzystniej wypadają pod tym względem roślinne alternatywy mięsa i nabiału, produkowane w oparciu o ziarna, orzechy czy warzywa strączkowe.

źródło: Raport „Ziemianie regulują”

Innego rodzaju sposobem na ograniczenie eksploatacji środowiska związanej z produkcją żywności odzwierzęcej jest rozwijający się sektor rolnictwa komórkowego (produkcja głównie mięsa i nabiału in vitro). Jak wyjaśniono w raporcie „Ziemianie regulują”, wytwarzanie takich produktów bez hodowli żywych zwierząt ma prowadzić do olbrzymich oszczędności zasobów. Przykładowo w przypadku wołowiny hodowlanej oszczędności mogą sięgać nawet 45% energii, 99% terenu i 96% wody w porównaniu do hodowli przemysłowej.

Lokalna żywność

Innym trendem ograniczającym emisję gazów cieplarnianych w kontekście sektora spożywczego jest wybór żywności produkowanej lokalnie, a dzięki temu ograniczenie łańcuchów dostaw.

Współczesny konsument często kupuje żywność, która została wyprodukowana na drugim końcu świata i zanim trafiła do sklepu, przebyła tysiące kilometrów. Taki wybór nie pozostaje bez wpływu na klimat i środowisko. A przecież kupowana przez nas żywność, może pochodzić od lokalnego rolnika, przez co będzie obciążona mniejszym śladem węglowym (poprzez m.in. wykluczenie dalekiego transportu).

Marnotrawstwo żywności

Zdaniem autorów raportu „Ziemianie regulują”, jednym z głównych wyzwań, przed jakimi stoi sektor produkcji i dystrybucji żywności w najbliższym czasie, jest zjawisko marnowania żywności.

Marnowanie jedzenia w istotny sposób przyczynia się do produkcji gazów cieplarnianych i negatywnie wpływa na środowisko. Jak podano w raporcie, rocznie zmarnowana na świecie żywność przyczynia się do wyemitowania około 3,3 miliarda ton gazów cieplarnianych, czyli tyle ile w tym samym czasie emituje przemysł całej Unii Europejskiej. W efekcie, zjawisko marnowania żywności można uznać, zaraz po USA i Chinach, za największego emitenta.

źródło: Raport „Ziemianie regulują”

W Unii Europejskiej za marnowanie żywności odpowiadają w dużej mierze gospodarstwa domowe, których działania przyczyniają się do ponad połowy skali problemu (53%). Co podkreślono w raporcie, żywność zmarnowana na etapie konsumpcji, oznacza dodatkowo marnotrawstwo środków i pracy włożonych w jej przygotowanie (zbiór, przetworzenie, transport, dystrybucję, przechowywanie). Zdaniem autorów raportu - można powiedzieć, że zmarnowanie żywności na tym etapie dwukrotnie odciska piętno na środowisku. Nie róbmy tego naszej planecie.

Raport „Ziemianie regulują” można pobrać ze strony: ziemianieatakuja.pl

Opracowanie: Anna Dąbrowska
na podstawie raportu „Ziemianie regulują”