Od dłuższego czasu w polskich mediach toczą się spory dotyczące globalnego ocieplenia i ochrony klimatu. Prezentowane są zarówno opinie, że za globalne ocieplenie odpowiedzialny jest człowiek, jak i informacje, że to nie człowiek, a np. wahania aktywności Słońca, tzw. „plamy na słońcu”, wpływają na zmianę temperatury na Ziemi. Mimo iż pierwsza hipoteza oparta jest na wieloletnich międzynarodowych badaniach, w których z ponad 90% pewnością stwierdza się znaczącą odpowiedzialność człowieka za ocieplanie się klimatu*, to głos sceptyków jest bardzo donośny.

- Ocieplenie klimatu jest faktem, co potwierdza ratyfikowana przez 193 państwa Konwencja Klimatyczna. Zagrożenie jest na tyle poważne, że należy podjąć natychmiastowe działania w myśl zasady przezorności - ostrzega Andrzej Kassenberg, prezes Instytutu na rzecz Ekorozwoju. - Podejmowane działania będą ze wszech miar korzystne, niezależnie od sporu naukowego na temat skali wpływu człowieka na zmiany klimatu - dodaje. - Zamiast tracić czas i energię na jałowe spory w kręgach podejmujących ważne decyzje polityczne i gospodarcze, warto zacząć zastanawiać się, jakie korzyści może uzyskać polska gospodarka oraz polskie społeczeństwo w obecnej sytuacji. Aktywna polityka klimatyczna pełniąc kluczową rolę w światowym rozwoju stwarza szanse, których nie mamy prawa zaprzepaścić.

Według ekspertów współpracujących z Instytutem na rzecz Ekorozwoju, komplementarne i międzyresortowe działania w zakresie ochrony klimatu mogą zapewnić polskiej gospodarce konkurencyjność na rynku międzynarodowym. Jeżeli politycy i przedsiębiorcy wykorzystają działania proklimatyczne jako impuls do zastępowania przestarzałych technologii nowymi, wprowadzania innowacyjnych rozwiązań oraz budowania gospodarki opartej na wiedzy ze wzrostem roli usług niematerialnych, wszyscy na tym skorzystamy.

Przedsiębiorcy obawiają się, że wprowadzanie nowych, służących ochronie klimatu rozwiązań, np. handlu uprawnieniami do emisji CO2 z ich wysokimi cenami czy podatku węglowego** przyczyni się do wzrostu cen energii i surowców, podnosząc tym samym koszty produkcji i usług, które z kolei wpłynął na budżety samorządów i gospodarstw domowych. - To zagrożenie, które możemy zamienić na naszą szansę - twierdzi Andrzej Kassenberg. - Zmiana charakteru gospodarki, innowacyjne technologie oraz inteligentne systemy zarządzania umożliwią znacznie lepsze wykorzystywanie zasobów naturalnych, którymi Polska dysponuje a podwyższenie produktywności i efektywności wykorzystania zaowocuje obniżeniem kosztów związanych z ich użytkowaniem, co znacząco złagodzi stosowanie instrumentów aktywnej polityki klimatycznej, dając wiele dodatkowych korzyści.

Politycy obawiają się niepokojów społecznych związanych z utratą miejsc pracy w tradycyjnych sektorach gospodarki, przede wszystkim w górnictwie węgla kamiennego i brunatnego oraz w powiązanych z nimi branżach. To poważne zagrożenie, wymagające opracowania dobrego planu, który zapewni w regionach górniczych nowe, zielone miejsca pracy - mówi Andrzej Kassenberg. - Warto pamiętać, że ochrona klimatu wymusi rozwój przemysłu i usług związanych z oszczędzaniem energii i z produkcją urządzeń dla energetyki odnawialnej. Jeżeli wesprzemy rozwój tego sektora, możemy także zarabiać na transferze technologii np. do krajów rozwijających się.

W ferworze codziennych sporów zapomina się o jednym z najważniejszych argumentów, który powinien stanowić podstawę wszelkich dyskusji: ograniczenie emisji gazów cieplarnianych przyczyni się do zmniejszenia zagrożenia życia i zdrowia wszystkich mieszkańców Polski. - Zmniejszając emisje CO2, ograniczymy również emisje innych trujących gazów do atmosfery, co przyczyni się do poprawy zdrowia Polaków – komentuje Andrzej Kassenberg. - A zdrowsi obywatele to mniejsze koszty leczenia i ochrony zdrowia. Powinniśmy pamiętać również o konieczności adaptacji do zmian klimatu, mając na uwadze ograniczenia skutków coraz częstszych ekstremów pogodowych i podnoszenia się poziomu Morza Bałtyckiego. Im większe będą ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, tym niższe będą koszty adaptacji oraz straty gospodarcze, społeczne i w środowisku przyrodniczym ponoszone w wyniku szybko postępujących zmian klimatu.

Dążąc do uzyskania globalnego porozumienia w zakresie ochrony klimatu oraz budując gospodarkę opartą na wiedzy i innowacjach, Polska ma szansę wzmocnić swoją pozycję na arenie międzynarodowej jako kraj odpowiedzialny wobec globalnych wyzwań. - Globalne porozumienie jest niezmiernie ważne nie tylko ze względu na kontekst międzynarodowy, ale również dlatego, że uchroni naszą gospodarkę przed ucieczką sektorów energochłonnych do krajów, które nie mają zobowiązań klimatycznych - podkreśla Andrzej Kassenberg. - Dlatego powinniśmy, jako duży europejski kraj, przekonywać innych do podpisania międzynarodowej umowy klimatycznej, jednocześnie pokazując na własnym przykładzie, że aktywna polityka klimatyczna jest możliwa i korzystna.

Dyskusje, spotkania, konferencje i debaty pomagają w poszukiwaniu optymalnych rozwiązań, dlatego też Instytut na rzecz Ekorozwoju wspólnie z Senacką Komisją Środowiska zorganizował konferencję "Ochrona klimatu szansą dla gospodarki i społeczeństwa". Podczas spotkania, głos na rzecz aktywnej ochrony klimatu zabrali m.in. prof. Maciej Nowicki - były ministerśrodowiska, senator Zdzisław Pupa - przewodniczący Senackiej Komisji Środowiska, dr Andrzej Kassenberg - prezes Instytutu na rzecz Ekorozwoju, Mirosław Sobolewski - ekspert Biura Analiz Sejmowych, dr hab. inż. Tomasz Okruszko - profesor SGGW, Agnieszka Zagrodzka z Departamentu Ochrony Klimatu w Narodowym Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, senator Krzysztof Majkowski, senator Stanisław Gorczyca, Grzegorz Wiśniewski - dyrektor Instytutu Energetyki Odnawialnej, dr Arkadiusz Węglarz - koordynator projektów w Krajowej Agencji Poszanowania Energii.