Kilka miesięcy temu polski rząd wnioskował o przesunięcie na drogi 1,2 mld euro niewydanych środków przeznaczonych na kolej. Jednak Komisja Europejska była wówczas temu przeciwna. Polski wniosek był bowiem niezgodny z unijnymi priorytetami w zakresie polityki transportowej, czyli promocją transportu kolejowego.

Komisarz Hahn 5 października br. spotkał się w Warszawie z podsekretarzami stanu w Ministerstwie Transportu, Andrzejem Masselem i Maciejem Jankowskim. Tematem rozmów był m.in. stan realizacji projektów kolejowych współfinansowanych w ramach unijnego Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Podczas spotkania nie było jednak mowy o przeniesieniu unijnych środków.

Procedura i terminarz

„Dzisiaj nie było debaty na ten temat; była dyskusja o procedurze i terminarzu wdrożenia środków" - informował Hahn. „Jest to z pewnością duże wyzwanie, ale jest to do zrobienia" – dodał.

Zdaniem komisarza unijne środki przeznaczone na kolej w Polsce powinny pozytywnie wpłynąć na rozwój transportu kolejowego w kraju, przyczynić się do redukcji emisji CO₂ i przybliżyć do rozwoju kolejowego połączenia transeuropejskiego Północ-Południe, które przebiega przez Polskę.

Hahn ocenił pozytywnie rządowe plany przeznaczenia 30 proc. środków przypadających na Polskę w kolejnej wieloletniej perspektywie finansowej UE (2014-2020) na infrastrukturę w transporcie drogowym, kolejowym i lotniczym. W obecnym budżecie na lata 2007-2013 na cele te przeznaczonych zostało 38 proc. środków.

Ważna też konkurencyjność

„To jest możliwe i do wykonania" – uważa komisarz. Dodał jednak, że Polska nie może zaniedbać jednocześnie przeznaczania środków na wzrost konkurencyjności poprzez inwestowanie w badania, innowacje, wsparcie małych i średnich firm, wzrost oszczędności i wydajności energetycznej.

„Politycznie ważną sprawą jest to, że Polska wciąż zużywa dwa razy więcej energii niż pozostałe kraje w UE" - mówił Hahn. „Sektor przemysłowy jest zbyt mało wydajny energetycznie. To ma nie tylko wymiar klimatyczny, ale również polityczny – redukując uzależnienie od energii, wzmacnia się niepodległość" - zaznaczył.

Nie możemy karać tych, którzy odnieśli sukces

Hahn odniósł się również do trwających właśnie negocjacji w sprawie wieloletniego budżetu UE na lata 2014-2020 i sprzeciwił się koncentrowaniu unijnych funduszy na walce z kryzysem. Taki postulat wysunęło część państw płatników netto do budżetu UE. Mogłoby to natomiast ograniczyć pulę funduszy dla krajów, które nie są w recesji, takich jak Polska.

„To by oznaczało, że karzemy kogoś, kto odniósł sukces" – argumentował komisarz. W kolejnym budżecie UE powinna jednak – zdaniem Hahna – dużo bardziej skoncentrować się na tym, w jaki sposób wydawane są pieniądze. „Na przykład w Hiszpanii wydano wiele pieniędzy na infrastrukturę (...), ale nie inwestowano wystarczająco w małe i średnie firmy, całą gospodarkę i to jest temat, który Hiszpanie muszą teraz nadrobić, także używając funduszy europejskich" – mówił.

W ocenie komisarza propozycja Komisji Europejskiej, która jest podstawą trwających negocjacji i zakłada, że Polska w dalszym ciągu będzie największym beneficjentem unijnych funduszy, jest „sprawiedliwa". „Z grona najmniej rozwiniętych regionów Polska jest krajem o największej liczbie ludności. To wynika z przyznania środków na podstawie takich samych wyliczeń, które stosujemy wobec wszystkich" – argumentował.

Wyjściowa propozycja Komisji Europejskiej ws. budżetu UE na lata 2014-2020 zakładała, że Polska mogłaby otrzymać nawet do około 80 mld euro z unijnych funduszy. Komisja określiła limit dostępu do funduszy spójności jako 2,5 proc. PKB kraju w ciągu siedmiu lat. Kraje, które są płatnikami netto do unijnej kasy domagają się jednak cięć w wysokości około 100 mld euro (propozycja KE to 988 mld euro). Negocjacje budżetowe mają zakończyć się na szczycie 22-23 listopada tego roku.