Rezultaty przedstawiamy w kolejności, jaką w drodze losowania nadała komitetom Państwowa Komisja Wyborcza. Na koniec dołączamy krótki komentarz.

1. Prawo i Sprawiedliwość

W programie z roku 2014 dostępnym pod adresem http://pis.org.pl/document/archive/download/128wyszukiwarka słowa „rower” zwraca wyłącznie słowo „kontrowersje”. Natomiast w dokumentach z konferencji programowej „Myśląc Polska” dostępnych tutaj pojawia się m.in. zdanie: „Mieszkańców miast interesuje po prostu równy chodnik, szybki tramwaj, droga rowerowa, zieleń na osiedlu czy targ lokalnych producentów”. Na stronie http://wybierzpis.org.pl/materialy-programowe nie udało nam się odnaleźć materiałów odnoszących się do rowerów.

2. Platforma Obywatelska

W dokumentach dostępnych na stronie http://wybory.platforma.org/program i tamże w pliku pdf są następujące zapisy dotyczące rowerów:

W ramach nowych funduszy europejskich na lata 2014–2020 zarezerwowaliśmy aż 25 mld złotych na rewitalizację miast. To będzie największy remont w historii Polski. Przywrócimy do życia całe dzielnice, które znów staną się miejscami rozrywki, pracy i wypoczynku. Uspokojony ruch samochodowy, więcej zieleni i przestrzeni dla pieszych i rowerzystów – to nasze priorytety

oraz

Do Narodowego Programu Budowy Dróg Lokalnych wprowadzimy możliwość finansowania dróg i pasów rowerowych. Miasta będą mogły liczyć na pokrycie części wydatków na poprawę infrastruktury dla rowerzystów. W wyniku realizacji programu w ciągu pięciu lat powstanie kilka tysięcy kilometrów dróg rowerowych.

Ponadto znajdujemy zapowiedź Programu Likwidacji Miejsc Niebezpiecznych na drogach krajowych:

Zostaną wybudowane lub przebudowane skrzyżowania, chodniki, przejścia dla pieszych, drogi rowerowe, zatoki autobusowe. Na ten cel możemy przeznaczyć nawet 4,8 mld złotych

oraz kontynuacji Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych z budżetem 1 mld złotych rocznie – tu pojawia się zapowiedź, że w ramach tego programu będzie finansowana budowa ścieżek rowerowych.

3. Partia Razem

Na stronie ugrupowania znaleźliśmy plik w całości poświęcony transportowi. Znajduje się pod adresem http://partiarazem.pl/program-zrownowazony-transport/ a dokładnie tutaj. Słowo „rower” pojawia się w dokumencie wielokrotnie. Program jest niezwykle szczegółowy. Określa m.in. hierarchizację „preferencji (inwestycyjnych, prawnych, decyzyjnych) w transporcie pasażerskim” i rowery są tam precyzyjnie umieszczone na czwartym miejscu: między autobusami elektrycznymi a punktem „transport indywidualny samochodowy o cechach publicznych (taksówki, car-pooling itp.)”. W przypadku transportu towarowego na ostatnim miejscu hierarchii preferencji jest zapowiedź, że „będziemy z uwagą przyglądać się rozwojowi alternatywnych form transportu, zwłaszcza w mieście (np. rowery cargo)”. Jest też cały punkt IV zatytułowany „transport rowerowy”, o treści:

ROWER – PEŁNOPRAWNY ŚRODEK TRANSPORTU
1. Budowa i utrzymanie infrastruktury rowerowej jest przede wszystkim zadaniem samorządów. Rząd będzie jednak wspierał budowę nowoczesnej infrastruktury rowerowej, której istotą jest uprzywilejowanie niechronionych uczestników ruchu. Infrastruktura taka składa się zazwyczaj z trzech elementów: dróg dla rowerów przy drogach klasy od zbiorczej w górę, pasów dla rowerów przy drogach lokalnych i niektórych zbiorczych oraz ruchu wraz z samochodami na drogach dojazdowych i niektórych lokalnych, w obszarach stref tempo 30. Wsparcie będzie realizowane:
a) Przez stosowne zapisy KPZT.
b) Przez określenie w rozporządzeniu ws. warunków technicznych dla dróg warunków budowy bezpiecznej infrastruktury, w szczególności pasów dla rowerów (dziś bez jakiejkolwiek regulacji specyfikacji technicznych). Przy pasach dla rowerów z przyczyn bezpieczeństwa dopuścimy tylko parkowanie równoległe, ewentualnie ukośne, z odpowiednim buforem przestrzennym (eliminacja wypadków związanych z otwieraniem drzwi w samochodach).
2. W oparciu o dane Policji wytypujemy niebezpieczne fragmenty dróg w zarządzie GDDKiA i priorytetowo zbudujemy drogi dla rowerów na tych odcinkach (jednak w powiązaniu z działaniami dyscyplinującymi kierowców, dla bezpieczeństwa innych uczestników ruchu).
3. W dalszej perspektywie będziemy budować dalekobieżne tzw. autostrady rowerowe.
4. Stworzymy system państwowych wypożyczalni rowerów przy stacjach kolejowych z możliwością oddania roweru na innej stacji (na wzór systemu Českýchdrah).
5. Rządowe kampanie społeczne typu „Bezpieczny rowerzysta” będziemy kierować przede wszystkim do kierowców (patrz też II.3.g).
6. patrz też III.2.d) tiret 8.

4. Partia Korwin

W programie ugrupowania pod adresem http://www.partiakorwin.pl/program.pdf nic o rowerach nie znaleźliśmy.

5. Polskie Stronnictwo Ludowe

W programie ugrupowania pod adresem http://psl.org.pl/dokumenty/ oraz
http://prasowka.psl.pl/deklaracja_2015.indd.pdf nic o rowerach nie znaleźliśmy.

6. Zjednoczona Lewica

Pod adresem http://zjednoczona-lewica.pl/program/ a dokładnie tutaj (pdf) znajduje się program, a w nim dwa zapisy dotyczące rowerzystów:

Rozwój komunikacji rowerowej. Rzeczą, która możepomóc w rozwiązaniu problemu
zakorkowanych ulic, obniżyć indywidualne koszty transportu, a przy okazji poprawić stan zdrowia Polek i Polaków jest rozwój komunikacji rowerowej. W miastach rowery i komunikacja publiczna muszą być wyraźnie uprzywilejowane w stosunku do samochodów. Poza miastami należy pilnie zrealizować polskie odcinki transeuropejskich szlaków rowerowych EuroVelo (w miarę możliwości oddzielając je od ruchu samochodowego).

oraz
Kontynuacja programu budowy dróg krajowych i autostrad. Wsparcie remontu dróg lokalnych. Przy budowie i remontach dróg trzeba także tworzyć infrastrukturę w postaci ciągów rowerowych i pieszych, również pomiędzy miejscowościami – zwiększy to możliwości przemieszczania się ludzi oraz ich bezpieczeństwo.

7. Komitet wyborczy Kukiz‘15

W programie ugrupowania pod adresem https://ruchkukiza.pl/strategia-zmiany/ zamieszczonym w pliku pdf tutaj nic o rowerach nie znaleźliśmy.

8. Komitet wyborczy Nowoczesna Ryszarda Petru

W programie ugrupowania pod adresem http://nowoczesna.org/files/Kierunki_programowe.pdf nic o rowerach nie znaleźliśmy.

Komentarz Miast Dla Rowerów:

Połowa z ośmiu ogólnopolskich komitetów używa słowa „rower” w publicznie dostępnych dokumentach programowych. W trzech przypadkach są to rozwinięte propozycje. Wygląda na to, że rower dziś – w roku 2015 – to bardziej norma niż ekstrawagancja. I to nawet na poziomie ogólnopolskim, gdzie kompetencje władzy w zakresie ruchu rowerowego ograniczają się do stanowienia prawa, tworzenia możliwości finansowych oraz zarządzania drogami krajowymi.

Prawo i Sprawiedliwość nie obiecuje niczego. Zauważa jedynie, pośrednio – w prezentacji Mirosławy Stachowiak-Różeckiej (kandyduje do Sejmu z pierwszego miejsca listy w okręgu wrocławskim) z konferencji programowej „Myśląc Polska” – że infrastruktura rowerowa nie ma barw partyjnych. I to nie jest mało, w kontekście wypowiedzi poświęconej szerzej „ruchom miejskim”.

Platforma Obywatelska oprócz konkretnych zapowiedzi w programie ma zrealizowaną już wielką reformę przepisów rowerowych. W ciągu dwóch mijających kadencji parlamentu zmieniło się w stosunku do rowerzystów niemal wszystko, o czym pisaliśmy tutaj.

Dodatkowo rząd 18.08.2015 r. przyjął projekt nowelizacji specustawy drogowej, rozszerzającej ją o samodzielne trasy rowerowe i linie tramwajowe (niestety, parlament nie zdążył się nią zająć), zaś minister Wasiak zapowiedziała nowelizację warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie. Na lata 2014–2020 ze środków unijnych w dziale „transport” na infrastrukturę rowerową alokowano 375 mln euro. Można o tym przeczytać w komunikacie na stronie Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju.

Dokonania mijających kadencji idą również na konto Polskiego Stronnictwa Ludowego jako współrządzącej partii koalicyjnej.

Program Partii Razem wręcz poraża szczegółowością, ale właśnie to niektóre szczegóły mogą budzić pewien niepokój. Na przykład pasy ruchu dla rowerów – wbrew temu, co można zrozumieć z programu – mają dokładnie określone warunki techniczne (szerokość od 1,5 m do 2,0 m, a na skrzyżowaniach do 3,0 m), choć niewątpliwie samo rozporządzenie ustalające warunki techniczne powinno zostać poprawione. Pomijając jednak czepialstwo redakcyjne – widać, że partia Razem ma całkiem dobre rozeznanie problematyki rowerowej.

Zjednoczona Lewica proponuje wprost uprzywilejowanie rowerów (i transportu zbiorowego) w stosunku do samochodów w miastach. Zapowiedzi te są merytorycznie słuszne, choć dla niektórych mogą brzmieć radykalnie. Jednak można się zastanawiać, dlaczego w żadnym z samorządów, rządzonych dotychczas przez przedstawicieli partii wchodzących w skład Zjednoczonej Lewicy (np. Rzeszów czy Częstochowa), takie postulaty nie były wdrażane – nawet jako pilotaż. Zdecydowanie na plus można zapisać wpisanie do programu wyborczego międzynarodowych tras rowerowych EuroVelo – to faktycznie może być zadanie rządowe.

Na koniec przypominamy podobną analizę programów wyborczych sprzed czterech lat – jest dostępna tutaj.

UWAGA: do piątku, 23.10.2015 roku możliwe jest zamieszczenie sprostowań lub wyjaśnień do powyższej analizy (później rozpoczyna się cisza wyborcza), bo mogliśmy coś przeoczyć. Warunkiem umieszczenia ewentualnego sprostowania lub uzupełnienia jest działający link do dokumentu programowego na oficjalnej stronie internetowej komitetu wyborczego ugrupowania i korespondencja prowadzona z oficjalnego adresu e-mail ugrupowania.

Marcin Hyła, Miasta dla rowerów