Przywódcy Polski, Czech, Węgier i Estonii w czerwcu br. odrzucili cel UE dotyczący osiągnięcia neutralności klimatycznej do połowy wieku. Estonia już zadeklarowała wolę jego poparcia. Na grudniowym spotkaniu Rady Europejskiej (12-13 grudnia), równie odpowiedzialną decyzję, w trosce o swoich obywateli, muszą podjąć premierzy trzech pozostałych krajów. 

42 organizacje z krajów Europy Środkowo-Wschodniej złożyły w poniedziałek, 9 grudnia apel do premierów Mateusza Morawieckiego, Andreja Babiša oraz Viktora Orbána, by przypomnieć im, że potrafimy dokonywać przemian korzystnych dla naszych społeczeństw. Teraz, w epoce narastającego kryzysu klimatycznego praktycznie nie mamy wyboru. Musimy stawić czoła nowym wyzwaniom albo pozostaniemy w tyle i poniesiemy straty środowiskowe, ekonomiczne i społeczne.

Sygnatariusze apelu zaznaczają, że polityka to konieczność dokonywania trudnych wyborów i wzięcia odpowiedzialności za obecne, ale także za przyszłe pokolenia. Podejmowanie trudnych, długoterminowych decyzji jest miarą wielkich polityków – czytamy w apelu.

“Z punktu widzenia obywateli naszego regionu decyzja o przyspieszeniu przejścia na gospodarkę neutralną dla klimatu oznacza istotne korzyści dla zdrowia, poprawę jakości życia i ograniczenie ryzyka doświadczenia negatywnych skutków zmiany klimatu. Dokonując właściwego wyboru uzyskamy dostęp do większych funduszy z poziomu UE, poprawimy konkurencyjność i stworzymy nowe miejsca pracy. Musimy zacząć proces przemian już teraz i zaplanować go tak, by nie pozostawić nikogo w tyle” - Urszula Stefanowicz, Polski Klub Ekologiczny Okręg Mazowiecki, Koalicja Klimatyczna.

Sygnatariusze apelu przypominają jednocześnie, że kryzys klimatyczny już dziś powoduje straty społeczne i gospodarcze oraz stanowi poważne zagrożenie dla zasobów wodnych środkowo-wschodniej Europy, bezpieczeństwa żywnościowego i energetycznego, zdrowia i życia, a problem ten będzie się pogłębiał.

Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO) poinformowała niedawno, że pobiliśmy kolejny rekord stężenia CO2 w atmosferze - w roku 2018 osiągnęło ono 407.8 ppm w porównaniu z 405.5 ppm w 2017 roku[1]. Raport Programu Środowiskowego ONZ (UNEP) wskazuje, że obecne zobowiązana oznaczają wzrost średniej temperatury globalnej o 3.2°C. Żeby zapewnić sobie bezpieczną przyszłość, powinniśmy obniżać światowe emisje o 7,6% rocznie w okresie 2020-2030.[2]

"Nauka jednoznacznie przypomina nam, że czasu na działanie jest coraz mniej. Skutki kryzysu klimatycznego powodują nie tylko coraz większe straty gospodarcze, ale są też przyczyną utraty zdrowia i życia mieszkańców naszych krajów. To jest prawdziwa cena kryzysu klimatycznego i braku działań polityków. Odwlekanie koniecznych decyzji jest dziś nieodpowiedzialne" - Katarzyna Czupryniak, Fundacja “Rozwój TAK - Odkrywki NIE”.

To nie jedyny apel wzywający rządy Polski, Czech i Węgier do większej ambicji i poważnego potraktowania wyzwań klimatycznych. Obywatele naszego regionu popierają dążenie do neutralności klimatycznej UE do 2050 albo wcześniej, czemu dali wyraz w licznych strajkach klimatycznych.

„Ludzie w krajach Europy Środkowej i Wschodniej zaczynają dostrzegać niedociągnięcia gospodarki zorientowanej na zysk oraz pogłębiający się kryzys środowiskowy i klimatyczny. Społeczeństwo obywatelskie w całym regionie musi połączyć swoje siły, aby rozmawiać z obywatelami oraz politykami o pilnej potrzebie kolejnej transformacji, w kierunku bardziej zrównoważonej egzystencji na naszej skończonej planecie, również dla przyszłych pokoleń. Czas przestać myśleć krótkoterminowo i zacząć działać” - Michaela Pixová, koordynatorka Czeskiej Koalicji Klimatycznej.

Czas, żeby przywódcy naszych państw zaczęli dostrzegać korzyści wypływające z transformacji i wzięli odpowiedzialność za przyszłość regionu. Podczas grudniowego spotkania Rady Europejskiej Polska, Czechy i Węgry mogą zmienić dotychczasowe podejście i sięgnąć po dodatkowe korzyści wynikające ze współpracy między naszymi krajami. Przyjęcie neutralności klimatycznej do 2050 r. lub wcześniej powinno być początkiem nowego i bardziej ambitnego podejścia do wyzwań związanych ze zmianami klimatu. To historyczny moment, w którym kraje Grupy Wyszehradzkiej mogą stać się siłą napędową łagodzenia zmian klimatu nie tylko w Europie Środkowo-Wschodniej, ale w całej Europie i inspirować resztę świata.

„W odpowiedzi na pilne wezwanie do działania ze strony Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) musimy koniecznie jak najwcześniej przejść na odnawialne i przyjazne dla środowiska źródła energii, a nasze społeczeństwa muszą stać się neutralne dla klimatu do 2050 r. lub nawet wcześniej. W tym momencie jest niezwykle istotne, aby zapewnić zrównoważony rozwój naszego regionu, w ramach którego nasze gospodarki rosną, nasze społeczeństwa kwitną, a nasze środowisko naturalne jest zachowane” - Valéria Horváth, Climate Reality Europe.

Apel jest dostępny w języku polskim i angielskim.

[1]https://public.wmo.int/en/media/press-release/greenhouse-gas-concentrations-atmosphere-reach-yet-another-high

[2] https://www.unenvironment.org/news-and-stories/press-release/cut-global-emissions-76-percent-every-year-next-decade-meet-15degc

Źródło: Polski Klub Ekologiczny - Okręg Mazowiecki