18 maja do konsultacji z Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) trafił zweryfikowany program priorytetowy Kawka „Poprawa jakości powietrza Część 2) Kawka – Likwidacja niskiej emisji wspierająca wzrost efektywności energetycznej i rozwój rozproszonych odnawialnych źródeł energii”. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej  przeprowadził jego weryfikację w kontekście zapewnienia komplementarności finansowania działań ze środków unijnych.  

NFOŚiGW proponuje, aby główny nacisk położyć na finansowanie wymiany przestarzałych i nieefektywnych źródeł ciepła i podłączanie mieszkańców do miejskich sieci ciepłowniczych. Fundusz zrezygnował ze wsparcia inwestycji termomodernizacyjnych i transportowych, które są uwzględnione w Regionalnych Programach Operacyjnych.  W programie Kawka będą mogły uczestniczyć miasta, liczące co najmniej 5 tys. mieszkańców, podczas gdy do tej pory finansowane były inwestycje w miastach powyżej 10 tys. mieszkańców.

Nowe zapisy są zgodne z wytycznymi Prawa ochrony środowiska, dotyczącymi pełnego wykorzystania funduszy unijnych w kontekście finansowania inwestycji ze środków krajowych.

– Szczegółowo przeanalizowaliśmy Regionalne Programy Operacyjne i dostosowaliśmy Program Kawka tak, aby wszystkie regiony mogły skorzystać z finansowania inwestycji, służących likwidacji niskiej emisji, poprawie jakości powietrza i rozwojowi odnawialnych źródeł energii – mówi Dorota Zawadzka-Stępniak, zastępca prezesa zarządu Narodowego Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Do wykorzystania z programu Kawka pozostało jeszcze ok. 120 mln zł. NFOŚiGW chce najpóźniej na początku trzeciego kwartału tego roku rozpocząć kolejny nabór wniosków dla WFOŚiGW.

W dwóch pierwszych edycjach programu Kawka na poprawę jakości powietrza przyznanych zostało łącznie prawie 637 mln zł. Z finansowania skorzystało ponad 60 miast w 12 regionach kraju. Zlikwidowanych zostało prawie 34,5 tys. pieców węglowych i zastąpiono je przyłączami do miejskich sieci ciepłowniczych i prawie 9 tys. niskoemisyjnymi źródłami ciepła, takimi jak: kotły gazowe, pompy ciepła, ogrzewanie elektryczne.

Celem  Programu priorytetowego Kawka jest zmniejszenie narażenia ludności na oddziaływanie zanieczyszczeń powietrza, w szczególności pyłów PM10, PM2,5 oraz benzo(a)pirenu zagrażających zdrowiu i życiu ludzi w strefach, w których występują znaczące przekroczenia dopuszczalnych i docelowych poziomów stężeń tych zanieczyszczeń i dla których opracowane zostały programy ochrony powietrza. Pieniądze z dotacji płyną do samorządów, ale ostatecznym odbiorcą dofinansowania mogą być m.in. osoby fizyczne, wspólnoty mieszkaniowe, deweloperzy. Dofinansowanie wynosi do 90% kosztów kwalifikowanych inwestycji.

Program Kawka służy m.in. wsparciu realizacji postanowień Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy (CAFE), która wprowadza zasady zarządzania jakością powietrza w strefach i aglomeracjach. Dyrektywa została transponowana do prawa polskiego ustawą z dnia 13 kwietnia 2012 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska.

Źródło: komunikat NFOŚiGW