Kraje rozwijające się potrzebują coraz więcej energii. Ostrzegają, że bez finansowego wsparcia nie będzie ich stać na nowoczesne technologie oraz czystą energię. W związku z tym, aby ich rozwój mógł przebiegać bez szkody dla ludzi i środowiska, państwa bogatsze zobowiązały się, że do roku 2020 stworzą fundusz, który będzie przekazywał100 mld dolarów rocznie na działania na rzecz klimatu.

Nie jest to jednak łatwe. Samo pozyskiwanie środków od sektora prywatnego jest wymagającym zadaniem. Sprawę dodatkowo komplikuje fakt, że wiele z krajów rozwijających się wciąż nie ma jasnej wizji, z jakich źródeł tak naprawdę chce pozyskiwać energię.

Shelagh Whitley, koordynatorka projektu "Mobilizacja prywatnego finansowania na rzecz klimatu" w brytyjskim think tanku Overseas Development Institute (ODI), w swojej ostatniej pracy zatytułowanej "At cross-purposes: subsidies and climate compatible investment" przygląda się nie tylko proklimatycznym dotacjom w państwach rozwijających się, lecz także ich subsydiom do paliw kopalnych. Okazuje się, że wsparcie dla ropy, gazu czy węgla niweczy wysiłki skierowania państw rozwijających się na drogę zrównoważonego rozwoju.

Na liście dwunastu największych adresatów finansowania działań na rzecz klimatu znalazły się m.in. Chiny, Egipt, Indie, Indonezja i Meksyk. Te same pięć państw zajmuje też wysokie pozycje w zestawieniu krajów, które najmocniej wspierają paliwa kopalne. Niespójna polityka energetyczna krajowa stanowi spory kłopot w mobilizacji kolejnych funduszy, lecz nie jedyny.

W 2011 roku dotacje dla paliw kopalnych w 42 krajach, o których zgromadzono informacje, sięgnęły 396 mld dolarów. To niemal 80 razy więcej niż wyniosło zatwierdzone finansowanie działań na rzecz klimatu. W latach 2010-2012 kształtowało się ono na poziomie 5 mld dolarów rocznie.

Na problem ogromnej dysproporcji w dotacjach w grudniu 2012 roku zwrócili uwagę analitycy Bloomberg New Energy Finance. Według ich szacunków na świecie obecnie wydaje się 12 razy więcej pieniędzy na subsydia dla paliw kopalnych niż na wsparcie odnawialnych źródeł energii. Co prawda zielona pomoc rozwojowa z roku na rok rośnie i obecnie wynosi ok. 10 mld dolarów rocznie, jednak, jak zaznacza Bloomberg, w ostatnich trzech latach dotacje do węgla i ropy również wzrosły prawie dwukrotnie – z 232 mld do 405 mld euro. Wygląda na to, że świat wcale nie chce odchodzić od paliw kopalnych.

"Najwyższa pora, aby takie instytucje, jak Organizacja Narodów Zjednoczonych, Wspólnota Europejska, grupa G20, Międzynarodowy Fundusz Walutowy i Bank Światowy uświadomiły sobie konieczność wyeliminowania rozbieżnych z klimatem dotacji oraz aby kraje rozwinięte zapewniły znaczące finansowanie współgrających z ochroną klimatu działań", napisała Whitley w raporcie. "Musimy wykorzystać szansę i możliwości wsparcia krajów rozwijających się w ich wysiłkach w redukcji emisji", podsumowuje.

Bez sektora prywatnego ani nie uda się zgromadzić 100 mld dolarów do 2020 roku, ani zrealizować planów Narodów Zjednoczonych, aby do 2030 roku podwoić ilość energii produkowanej przez odnawialne źródła i zapewnić dostęp wszystkim do zrównoważonej energii w ramach inicjatywy Sustainable Energy for All (SE4ALL) sekretarza generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych Ban Ki-moona.

Dotychczasowe wsparcie OZE, znikome w porównaniu z subsydiami dla paliw kopalnych, oraz brak działań w celu rzeczywistej rezygnacji z brudnych źródeł energii niezmiernie utrudniają rozmowę z przedsiębiorcami i przekonanie ich, że finansowanie działań na rzecz klimatu w krajach rozwijających się ma sens.

Dokument (w jęz. angielskim) można pobrać ze strony www.odi.org.uk.

UD, ChronmyKlimat.pl