"Światowy system energetyczny popychany jest do granic wytrzymałości", uważa dyrektor wykonawcza IEA Maria van der Hoeven. "Nasze uzależnianie od paliw kopalnych narasta rok po roku. Jest dostępnych wiele czystych źródeł energii, ale nie są one wdrażane na tyle szybko, by pozwoliło to na uniknięcie potencjalnie katastrofalnych konsekwencji".

Przy obecnym kursie, świat jest na drodze do ocieplenia atmosfery o 6 stopni jeszcze w tym wieku. Jak uważają naukowcy i eksperci IEA będzie to katastrofą, która zniszczy rolnictwo, zmieni całe regiony planety w nieprzyjazne życiu pustkowia, spowoduje znaczne podniesienie się poziomu mórz i doprowadzi do masowych emigracji. Maria van der Hoeven otwarcie obwiniła o ten stan rzeczy polityków, wzywając ministrów do podjęcia wreszcie potrzebnych działań.

Wg dyrektor IEA "obecny stan rzeczy jest nie do przyjęcia, bo mamy obowiązek podjęcia działań, a najlepszy moment jaki do tego mamy jest właśnie teraz. Emisje CO₂ są na najwyższym poziomie w historii, a przy kontynuacji obecnego trendu do 2020 roku wzrosną o 1/3, a do 2050 roku podwoją się. To droga prowadząca do wzrostu średniej temperatury Ziemi o co najmniej 6°C jeszcze w tym stuleciu".

W raporcie "Mierząc postęp w czystej energii" [1] IEA analizuje 11 kluczowych wskaźników postępu badań w obszarze niskowęglowej energii, w tym m.in. odnawialnych źródłach energii, energii jądrowej i CCS. Jak stwierdzają eksperci IEA, z tych 11 celów tylko 1 ma szansę zostać spełniony – konkurencyjność energii z "konwencjonalnych" źródeł odnawialnych (woda, wiatr na lądzie, biomasa i panele fotowoltaiczne).

Eksperci IEA stawiają przed światem do 2020 roku cel wytwarzania z odnawialnych źródeł 28% energii, a do roku 2035 47%. Obecny udział odnawialnych źródeł energii stanowi jedynie 16%.

Jeśli chodzi o wychwytywanie i składowanie dwutlenku węgla, tu obraz wygląda jeszcze gorzej. W ciągu 8 lat świat potrzebuje prawie 40 elektrowni, które miałyby zostać wyposażone w owe technologie. Do tej pory taki system nie powstał w żadnej z elektrowni.

Plany zwiększenia mocy energetyki jądrowej do 2025 roku zostały zmniejszone o 15%. Przyczyną jest zeszłoroczna awaria w  japońskiej Fukushimie. Naukowcy mówią, że jeśli chcemy uniknąć wzrostu globalnej temperatury o więcej niż 2°C w stosunku z przed epoki przemysłowej (2°C jest granicą bezpieczeństwa, za którą czeka  katastrofalna zmiana klimatu) braki postępu w tych obszarach będą musiały zostać nadrobione gdzie indziej, np. poprzez dalszy wzrost udziału energii odnawialnej.

Dojrzałe "konwencjonalne" odnawialne źródła energii mają jednak ograniczone możliwości – większość z najlepszych miejsc do budowy elektrowni wodnych jest już w wielu krajach wykorzystana. Świat pilnie potrzebuje przestawienia się na inne technologie, takie jak morska energia wiatrowa, jeśli cele ograniczenia emisji CO₂ mają zostać zrealizowane.

Najbardziej opłacalnym sposobem redukcji emisji dwutlenku węgla, zapewniającym jednocześnie wzrost bezpieczeństwa energetycznego, jest efektywność energetyczna. Raport stwierdza jednak, że przedsiębiorstwa i rządy w nią nie inwestują. Postęp jest również mizerny w przypadku samochodów elektrycznych i bardziej efektywnych pojazdów.

Połowa budowanych elektrowni węglowych używa starej i nieefektywnej technologii, zamiast nowoczesnych, efektywniejszych rozwiązań. Van der Hoeven powiedziała: "Mam nadzieję, że rządy zwrócą uwagę na te ostrzeżenia przed zbyt wolnym postępem w realizacji celów i wezmą się za zbieranie szeregu korzyści, jakie może nieść ze sobą transformacja do źródeł czystej energii: od bezpieczeństwa energetycznego, przez korzyści gospodarcze, po środowiskowe".

Przypisy:

1. Raport IEA "Tracking Clean Energy Progress": www.iea.org/media/etp/Tracking_Clean_Energy_Progress.pdf

Tłumaczenie: Hubert Bułgajewski