W połowie października br. ruszyła kampania edukacyjna Komisji Europejskiej "Generation Awake. Twoje wybory zmieniają świat" promująca zrównoważone gospodarowanie surowcami naturalnymi w życiu codziennym. – Nasza gospodarka jest w kłopotach, a zasoby coraz bardziej się kurczą, pora więc przemyśleć nasze przyzwyczajenia. Bardziej rozsądne korzystanie z zasobów nie tylko pomaga chronić środowisko, lecz także pozwala oszczędzać pieniądze i ograniczać koszty w biznesie – mówił podczas jej inauguracji w Warszawie Janez Potočnik, komisarz ds. środowiska.

Nawet jeśli akcja odniesie sukces, a konsumenci zaczną oszczędniej i efektywniej korzystać z zasobów, nie rozwiąże to wszystkich problemów Unii Europejskiej. Największy kłopot biznesowi sprawia bowiem pozyskanie niektórych metali ziem rzadkich (lantanu i 14 lantanowców, skandu oraz itru), potrzebnych m.in. do produkcji szkła i stali, komórek, żarówek ledowych, laserów, wzmacniaczy optycznych, klisz rentgenowskich oraz wysokoenergetycznych materiałów magnetycznych. Ich brak może doprowadzić do krytycznej sytuacji europejskich przedsiębiorstw, co z kolei zagrozi konkurencyjności unijnej gospodarki.

Tymczasem Unia Europejska nie jest w nie zasobna. Światowe wydobycie wyżej wymienionych metali w 97% zależy od Chin, a te chcąc chronić swoje zasoby naturalne, radykalnie ograniczają ich eksport. Nie wpłynie to korzystnie ani na ich cenę, ani na ich dostępność. Rozwiązaniem mógłby być ich recykling – podpowiada na łamach euractiv.com von Weizsäcker z Międzynarodowego Panelu ds. Zrównoważonego Zarządzania Zasobami (UNEP). Problem w tym, że odzyskujemy jedynie 1% tych drogocennych materiałów.

Kilka innych pierwiastków nie jest aż tak rzadkich jak metale technologiczne (np. niezbędny by wytworzyć baterie lit oraz gal i ind, wykorzystywane do produkcji komputerów i aparatów cyfrowych), ale także w ich przypadku recykling powinien być efektywniejszy.

W rozmowie z euractiv.com von Weizsäcker popiera natomiast propozycję Komisji Europejskiej przeniesienia opodatkowania z pracy na zasoby. Niedobór np. metali, energii czy biomasy sprawia, że sensownym staje się wysyłanie takich sygnałów cenowych, aby uczynić droższym to, czego jest mało, a tańszym to, czego mamy w nadmiarze.

– Może przeminąć pokolenie albo nawet dwa, zanim coś się zmieni, ale musimy już teraz dawać do zrozumienia, że efektywność energetyczna i efektywne zarządzanie zasobami stają się coraz bardziej ekonomicznie uzasadnione, a po 30, 40 lub 50 latach będziemy obserwować pięciokrotny wzrost wydajności korzystania z zasobów.

Współprzewodniczący UNEP-owskiego panelu ocenia również europejską mapę drogową dotyczącą efektywnego wykorzystania zasobów. – Plan jest dobry, to duży krok naprzód, ale wymaga jeszcze szeregu konkretnych, prawnie wiążących zobowiązań – komentuje dokument von Weizsäcker.

Cały wywiad (w języku angielskim) można przeczytać na stronie euractiv.com.

Urszula Drabińska, ChronmyKlimat.pl

Redakcja ChronmyKlimat.pl zezwala na przedruk tego artykułu, pod warunkiem podania źródła tekstu i zamieszczenia linku do portalu lub podlinkowanego logotypu.