„My, z mniejszych państw, dla zgodnego stanowiska zwykle przyjmujemy to, co proponują większe państwa rozwijające się. Jednak nie zawsze sprzyja to naszym narodowym interesom. Najwyższy czas, żeby nasz głos stał się słyszalny. Jeśli się nie zjednoczymy i nie przemówimy głośno i wyraźnie, to my w pierwszym rzędzie padniemy ofiarą zmiany klimatu.” – apeluje Sheikh Hasina sprawująca urząd premiera Bangladeszu.

„Czytam w prasie, że w wielu krajach rozwiniętych wyraźnie osłabło zainteresowanie zmianą klimatu. To wielka szkoda, bo przecież daleko nam do rozwiązania tego problemu. A ludzie właśnie tego od nas oczekują. Zapytajcie kobiet z bangladeskich wiosek, które ciągle muszą szukać schronienia przed szalejącymi cyklonami. Spytajcie bangladeskiego rolnika, którego plony porwała powódź. Spytajcie każdego, kto dostrzega zmiany i stoi w obliczu ich konsekwencji. Mamy wobec nich moralny obowiązek: trzeba zaradzić najgorszemu.” - wtóruje jej unijna komisarz ds. działań w dziedzinie klimatu Connie Hedegaard.

Zorganizowana w dniach 30-31 maja w Dhace regionalna konferencja posłużyła do dokonania przeglądu najróżniejszych wyzwań, jakie niesie zmiana klimatu w Azji, z uwzględnieniem konkretnych problemów, przed jakimi stoją najbardziej narażone kraje, obranych przez nie strategii i działań, jakie podjęły, stawiając im czoła. Szczegółowo przeanalizowano stosowane mechanizmy finansowania takich strategii i działań, jak również szanse na osiągnięcie skutecznego światowego porozumienia, które pozwoliłoby na opanowanie zmiany klimatu.

Ponadto 31 maja przedstawiciele Bangladeszu, Kambodży, Malediwów i UE podpisali wspólną deklarację w sprawie pomocy krajom najsłabiej rozwiniętym i małym rozwijającym się państwom wyspiarskim w Azji w przystosowaniu się do zmiany klimatu. Uzgodniona deklaracja zakłada, że UE przeznaczy środki wsparcia finansowego na rzecz krajowych strategii prewencji, łagodzenia zmiany klimatu oraz środków gotowości na wypadek klęsk żywiołowych.

Szerszy kontekst

Światowy sojusz na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatycznym jest inicjatywą Komisji Europejskiej, zainaugurowaną w 2007 roku. Jego celem jest pogłębianie dialogu i współpracy Unii Europejskiej z najbardziej narażonymi w kontekście zmiany klimatu krajami rozwijającymi się, w szczególności krajami najsłabiej rozwiniętymi oraz małymi rozwijającymi się państwami wyspiarskimi w Azji. Te właśnie kraje, jako najsłabiej przygotowane do reagowania i najmniej wyposażone w zdolności przystosowawcze, są najdotkliwiej doświadczane szkodliwymi skutkami zmiany klimatu.

Sojusz, zwany w skrócie GCCA (z ang. Global Climate Change Alliance), ma na celu pogłębianie dialogu politycznego UE z krajami rozwijającymi się dotyczącego problematyki zmiany klimatu, a także zwiększenia wsparcia na rzecz tych krajów w zakresie realizacji priorytetowych działań przystosowawczych i łagodzących. Owoce tego dialogu i wymiany są wykorzystywane w debacie nad przygotowywanym na mocy Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu porozumieniem klimatycznym dotyczącym okresu po roku 2012. Rozmowy na forum GCCA zaowocowały już wspólnymi deklaracjami Unii Europejskiej oraz wielkich grup regionalnych, takich jak kraje Afryki, Karaibów i Pacyfiku.

Wykraczając poza poziom dialogu w sferze politycznej, GCCA zapewnia również wsparcie techniczne i finansowe, umożliwiające zmierzenie się z nowymi zagrożeniami, jakie niesie zmiana klimatu, najbardziej potrzebującym krajom rozwijającym się. W latach 2008-2010 Unia Europejska wyasygnowała dla GCCA łączne nakłady w wysokości 100 mln euro z budżetu UE, którym towarzyszy pomoc na podstawie umów dwustronnych ze Szwecją i Czechami, a także dodatkowe 40 mln euro ze środków dziesiątego Europejskiego Funduszu Rozwoju. Środki te wykorzystywane są na wypracowywanie rozwiązań regionalnych w krajach Afryki, Karaibów i Pacyfiku. Do końca 2010 r. można się spodziewać realizacji sfinansowanych za pośrednictwem GCCA działań w około dwudziestu najbardziej potrzebujących krajach. Przykłady działań, na które zgodnie z oczekiwaniami GCCA przeznaczy środki, to: