Dotychczasowa ustawa zobowiązuje inwestora zainteresowanego poszukiwaniem i ewentualnym wydobyciem gazu łupkowego do zdobycia odpowiednich koncesji, których są aż trzy rodzaje. Pierwsza obejmuje poszukiwania, druga odwierty, a trzecia samo wydobycie.

Będzie łatwiej i zyskają samorządy

Obecna propozycja Ministerstwa Środowiska sprowadza proces do jednej koncesji, resort przekonuje, że nowelizacja ustawy będzie miała wiele innych, pozytywnych skutków. Przede wszystkim poprawi warunki inwestowania w łupki, ale zyskać mają na tym również samorządy.

"Opłaty eksploatacyjne ponoszone przez inwestorów na rzecz samorządów lokalnych za wydobywanie na ich terenie ropy i gazu wzrosną prawie czterokrotnie np. dla gazu wysokometanowego do 24 zł za 1000 m³. Dochody te będą kierowane bezpośrednio do gmin, powiatów, województw i Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej" – poinformował minister środowiska Marcin Korolec.

Przypomniał przy tym, że wcześniej powiaty ani województwa w ogóle nie były uwzględnione w zyskach z tego typu działalności prowadzonej na ich terenie. "A dla gmin oznacza to blisko czterokrotnie wyższe dochody z tytułu wydobywania gazu na ich terenie" – podkreślił.

Będzie też bezpieczniej

Według ministerstwa, uproszczeniu ulegną również procedury środowiskowe i wzrośnie poziom bezpieczeństwa eksploatowania złóż.

"Zostanie zmodernizowany system monitorowania i kontroli wykonywania koncesji na rozpoznawanie złóż węglowodorów i wydobywanie węglowodorów ze złóż. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska obejmie dodatkowe kompetencje Nadzoru Geologicznego i znacząco wesprze działania Ministra Środowiska w procesie przetargowym oraz w procesie kontroli i monitorowania wykonywania koncesji" – zapowiada Piotr Woźniak, wiceminister środowiska i Główny Geolog Kraju.

Projekt nowelizacji znosi także konieczność decyzji środowiskowych przy pogłębianiu odwiertu poniżej poziomu 5 tys. metrów.

Zostanie powołany narodowy operator

Zakłada ponadto powołanie Narodowego Operatora Kopalin Energetycznych (NOKE), który będzie spółką akcyjną powołaną przez Bank Gospodarstwa Krajowego i Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

NOKE ma być mniejszościowym udziałowcem każdej nowej inwestycji, a jego udział w kosztach, zyskach i procesie decyzyjnym inwestycji będzie wyłaniany w ramach procedury przetargowej.

"Udział NOKE zarówno po stronie kosztów jak i zysków ma być regulowany procedurą przetargową. W trakcie składania oferty inwestor będzie określał proponowany udział NOKE w kosztach i zyskach. Udziału w zyskach ma również determinować późniejszy udział NOKE w procesie decyzyjnym związanym z inwestycją. Im będzie on większy, tym więcej NOKE będzie miało do powiedzenia" – tłumaczy Grzegorz Kus z działu prawno-podatkowego PwC.

To krok w dobrym kierunku, ale...

W jego ocenie, projekt nowelizacji ustawy "to zdecydowanie krok w dobrym kierunku", jednak zastrzega, że  wciąż brakuje rozwiązań dotyczących zapowiadanych przez rząd podatków. "Bez tej części ciężko jest jednoznacznie określić, czy projektowany system prawny w zakresie węglowodorów będzie uwzględniał zarówno interes przedsiębiorstw wydobywczych jak i Skarbu Państwa" – uważa Kus.

... wciąż nie wiadomo nic o podatkach

Tymczasem wciąż nie wiadomo, kiedy propozycje regulacji podatkowych zostaną przekazane do publicznej wiadomości. "Uprzejmie informujemy, że obecnie trwają zaawansowane prace w Ministerstwie Finansów w przedmiotowej sprawie, w związku z czym zbyt wcześnie jest mówić o terminie publikacji nowych uregulowań" – brzmi stanowisko resortu finansów.

Resort podaje na swojej stronie internetowej jedynie, że "maksymalne łączne obciążenie podatkami i opłatami (tzw. government take) wynosić będzie nie więcej niż 40 proc. zysków brutto z produkcji gazu i ropy".