Populacje morskich traw – roślin powszechnych w płytkich wodach przybrzeżnych, dają schronienie wielu gatunkom ryb, skorupiaków i mikroorganizmów. W ostatnich latach traw tych jednak ubywa, co niepokoi badaczy i ekologów.

Zdaniem naukowców, do największych zagrożeń, na jakie – w związku ze zmianami klimatu - narażone są populacje morskich traw, należą różne skrajne zjawiska, choćby fale upałów.

Reakcje różnych gatunków morskich traw badali ostatnio niemieccy genetycy z uniwersytetów w Kilonii, Munster i Leibniz-Instituts fur Meereswissenschaften (IFM-GEOMAR). "Trawy z rejonów śródziemnomorskich mogą znosić temperatury wyższe, niż te z Europy północnej. Tam populacjom morskich traw zagrażają już fale letnich upałów, przekraczających 25 st. C" – stwierdził prof. dr Thorsten Reusch z IFM-GEOMAR.

Już wcześniej podejrzewano, że zdolność przystosowywania się traw do upałów ma podłoże genetyczne. Aby to sprawdzić, badacze zgromadzili próbki zostery morskiej, rosnącej w różnych akwenach na północy i południu kontynentu. Umieścili je w laboratorium na specjalnym stanowisku, gdzie symulowali naturalne warunki klimatyczne, np. fale upałów. Później analizowali aktywność niemal wszystkich genów tych roślin.

Niezależnie od tego, skąd rośliny badane pochodziły, aktywne okazały się ich geny odpowiedzialne za neutralizowanie stresu i zmian związanych z wysoką temperaturą. Dało się też zauważyć, że trawy południowoeuropejskie są dość odporne na falę upałów, a gdy laboratoryjny "klimat" unormował się, także aktywność ich genów szybko wróciła do normy. Upał szkodził jednak morskim trawom z Europy północnej, nieodwracalnie niszcząc ich białka - informują badacze.

Wydaje się, że krytyczny proces, który decyduje o dalszym wzroście albo obumarciu rośliny, odbywa się tuż po przejściu fali upałów. Badanie ekspresji genów określonych organizmów w momencie, gdy regenerują się one po upałach, może pomóc w ocenie ich zdolności przystosowawczej do skrajnych warunków – sugerują naukowcy.