Prace były prowadzone w ramach projektu NICE-STREAMS (Neogeniczne strumienie lodowe i procesy sedymentacyjne na krawędziach kontynentalnych na dużych szerokościach geograficznych), inicjatywy realizowanej pod auspicjami Międzynarodowego Roku Polarnego 2007-2008, światowej kampanii naukowej na rzecz nauk polarnych.

Strumienie lodowe, na których koncentruje się projekt NICE-STREAMS, powstają na krawędziach pokryw lodowych i są głównymi kanałami zrzutu i odpływu lodu. Na przestrzeni tysięcy lat aktywność ta odcisnęła głębokie ślady na morskim krajobrazie w regionach polarnych i odegrała znaczącą rolę w kształtowaniu szczególnie dna morskiego.

"Badanie strumieni lodowych z przeszłości ma fundamentalne znaczenie dla poznania obecnej dynamiki lodu i jej powiązania ze zmianami klimatu" - wyjaśnia dr Angelo Camerlenghi z instytutu kierującego projektem NICE-STREAMS przy Uniwersytecie w Barcelonie, Hiszpania. Zdaniem naukowców zaangażowanych w prace wskazówki tkwiące w naturze tych śladów mogą nam dostarczyć informacji na temat interakcji ocean-klimat i stabilności dużych mas lodu, co może ostatecznie przyczynić się do opracowywania lepszych symulacji i modeli predykcyjnych zmian klimatu.

Podobnie jak w przypadku znacznej części badań poświęconych przyczynom zmian klimatu, największa trudność, z jaką boryka się zespół to określenie, czy ślady geologiczne są naturalne. "Musimy pamiętać, że naturalne zmiany klimatu stanowią część fizjologii Ziemi. Rozróżnienie między naturalnym a antropogenicznym pochodzeniem zmian klimatu jest jednym z najtrudniejszych problemów, przed jakim stajemy" – mówi dr Michele Rebesco z Państwowego Instytutu Oceanografii i Geofizyki we Włoszech.

W ramach badań zmapowano już ponad 30.000 kilometrów kwadratowych dna morskiego i wygenerowano niemal 2.000 kilometrów sejsmicznych profili refleksyjnych. Na zakończenie badań dostępne będą informacje na temat dwóch półkul, co umożliwi zespołowi zaprojektowanie nowych modeli szybko płynących strumieni lodowych.

Dr Camerlenghi wyjaśnia, że geologiczne rekonstrukcje naturalnych zmian, które zaszły w przeszłości wyraźnie pokazują, że nasz klimat zmienia się w szybszym tempie niż kiedykolwiek wcześniej.

"Przewidywaniom opierającym się na modelach przeczą na ogół obserwacje, które w ostatnich latach wykazały, że reakcje są znacznie szybsze niż te sugerowana przez symulacje. Nasze badania niedawnej przeszłości dostarczą miejmy nadzieję idealnych danych do udoskonalenia modeli predykcyjnych" – podsumowuje dr Camerlenghi.

Międzynarodowy Rok Polarny (IPY) to czas intensywnych interdyscyplinarnych badań naukowych prowadzonych przez dziesiątki tysięcy naukowców z całego świata, pracujących wspólnie nad przygotowaniem przeglądu stanu regionów polarnych, które pomimo swojego oddalenia, wywierają głęboki wpływ na klimat i sposób, w jaki żyjemy. UE wniosła wkład w IPY poprzez wiele projektów dofinansowanych z Siódmego Programu Ramowego (7PR).