W okresie ostatnich dwudziestu lat polska gospodarka przeszła gruntowną modernizację: unowocześniano technologie, zainwestowano w innowacyjne rozwiązania, zamknięto przestarzałe instalacje. Pomimo tych zmian jest ona nadal nieefektywna. Mało efektywne jest nie tylko wytwarzanie energii (średnia efektywność polskich elektrowni to około 36,5% podczas gdy w krajach 15 UE 46,5%) i przesył (np. preizolowanych jest jedynie 20% rur ciepłowniczych), ale rownież wykorzystanie jej przez odbiorców końcowych – transport, zakłady przemysłowe i usługowe. Powoduje to, że zużycie energii dla wytworzenia jednostki PKB jest w Polsce ponad dwukrotnie większe niż w „starych” krajach Unii Europejskiej (574 koe/1000 euro w Polsce; 180 koe/1000 euro w krajach „15” – dane z 2006 r.). W uproszczeniu można więc powiedzieć, że moglibyśmy być znacznie bogatsi, przy takim samym zużyciu energii jak obecnie. Dlaczego więc nie wykorzystujemy tej szansy?

Polska, dysponując ogromnym potencjałem zwiększania efektywności energetycznej, nie poodejmuje wystarczających działań dla jego wykorzystania. Jest to o tyle zaskakujące, że według raportu Ocena potencjału redukcji emisji gazów cieplarnianych w Polsce do roku 2030, przygotowanego na zlecenie Ministerstwa Gospodarki przez międzynarodową firmę doradczą McKinsey&Company¹, większość inwestycji w efektywność energetyczną przyniesie korzyści także ekonomiczne – koszty inwestycyjne tych przedsięwzięć są niższe niż przyszły zysk ze zmniejszenia zużycia energii. Wykorzystanie tego potencjału przyniosłoby pozytywne efekty społeczne i środowiskowe: obniżenie kosztów energii dla odbiorców końcowych, redukcję emisji zanieczyszczeń do powietrza, poprawę jakości środowiska w Polsce. Dlaczego więc działania na rzecz poprawy efektywności nie są podejmowane?

Naszym zdaniem, jedną z przyczyn jest brak rządowego programu wykonawczego w tym zakresie. Dlatego Koalicja Klimatyczna wielokrotnie wskazywała na potrzebę przygotowania i wdrożenia Narodowego Programu Efektywności Energetycznej. Program taki powinien być szczegółowy i – co ważniejsze – musi być konsekwentnie wdrażany. Powinien on obejmować, stosowne dla każdej grupy docelowej użytkowników energii, programy, m.in.:

Przygotowanie Narodowego Programu Efektywności Energetycznej do 2030 r. pozwoliłoby nadrobić wieloletnie zaniedbania Polski w obniżaniu energochłonności gospodarki. Niestety, apele Koalicji do chwili obecnej są ignorowane. Dlaczego?

Jedną z przyczyn mogła być obawa, że wprowadzenie instrumentów mających wspomagać efektywność energetyczną i realizacja programu poprawy tej efektywności, spowoduje zmniejszenie wpływów do budżetu i pogłębienie deficytu budżetowego. W naszym przekonaniu obawy te są bezpodstawne. Aby jednak zyskać pewność, Polski Klub Ekologiczny Okręg Mazowiecki, członek Koalicji Klimatycznej polskich organizacji pozarządowych, zwrócił się do dr. hab. Krzysztofa Berbeki, profesora Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, o przeprowadzenie analizy konsekwencji wprowadzenia białych certyfikatów jako instrumentu poprawy efektywności energetycznej. Niniejszy raport prezentuje wyniki tej analizy.

Najważniejsze wnioski to:

Zapraszając do lektury raportu, mamy nadzieję, że stanie się on przyczynkiem do szerszej debaty nad koniecznością poprawy efektywności energetycznej w naszym kraju i stanie się bodźcem do przyspieszenia prac nad wprowadzeniem białych certyfikatów i przygotowaniem Narodowego Programu Efektywności Energetycznej do 2030 r.

Przypis:
1.  „Ocena potencjału redukcji emisji gazów cieplarnianych w Polsce do roku 2030”, McKinsey&Company, Warszawa, grudzień 2009.

Tekst pochodzi z publikacji  "Konsekwencje wprowadzenia białych certyfikatów jako instrumentu poprawy efektywności energetycznej", przygotowanej na zlecenie Polskiego Klubu Ekologicznego Okręg Mazowiecki.

Publikacja do pobrania w pliku PDF


źródło: Koalicja Klimatyczna, www.koalicjaklimatyczna.org
Polski Klub Ekologiczny - Okręg Mazowiecki, www.pke-om.most.org.pl