2,5 mld ludzi na świecie ma dostęp do Internetu. Jest to jedna znajbardziej powszechnych usług, zaś branża firm komputerowych iinternetowych jest jedną znajszybciej rozwijających się gałęzi wgospodarce światowej. Na czele list największych globalnych korporacji znajdują się takie firmy, jak: Google, Facebook, Apple czy Microsoft. Korporacje te są głównie dostarczycielami usług, w większości nie posiadają więc zakładów produkcyjnych. Czy firmy, które nie mają fabryk, mogą mieć znaczący wpływ na środowisko? Szacuje się, że branża technologiczna zużywa około 10% mocy elektrycznej produkowanej na świecie i wskaźnik ten rośnie w tempie około 6-10% rocznie. Według danych Centre for Energy-Efficient Telecommunications na Uniwersytecie w Melbourne zużycie energii związane z chmurą bezprzewodową wzrośnie z 9,2 TWh (dane z 2012 r.) do 43 TWh w 2015 r. Emisja dwutlenku węgla zwiększy się z 6 mln ton CO₂ w 2012 r. do 30 mln ton, co odpowiada emisji wytwarzanej przez 5 mln samochodów¹.

Odpowiedzią na narastający wpływ branży komputerowej na środowisko jest idea zielonego IT² i zielonego Internetu.

Co to jest zielony Internet?

„Zielone IT jest to projektowanie, produkcja, użytkowanie oraz utylizacja komputerów, serwerów i podsystemów (takich jak monitory, drukarki, systemy komunikacji) w sposób efektywny i wydajny przy jednoczesnym minimalnym oddziaływaniu na środowisko”³.

Realizacja idei zwiększania efektywności energetycznej w całym cyklu życia produktów, ograniczanie stosowania materiałów niebezpiecznych, promocja recyklingu i biodegradacji, projektowanie urządzeń oszczędnych energetycznie iprzyjaznych środowisku, dbanie o proekologiczne rozwiązania w całym łańcuchu dostaw – wszystkie te elementy składają się na realizację założeń zielonego IT przez firmy komputerowe.

Konkretne działania z tego obszaru to np. wirtualizacja serwerów, czyli redukcja ich liczby, korzystanie z tzw. chmury obliczeniowej (ang. cloud computing), czyli zawieszanie danych w chmurach⁴, ale też możliwość pracy „w czasie rzeczywistym” czy rozwiązania związane z wideokonferencjami. Zielone IT wiąże się również z takimi aspektami jak optymalizacja infrastruktury technicznej w centrach przetwarzania danych (serwery), używanie terminali zamiast komputerów, zarządzanie energią komputera, redukcja energii elektrycznej zużywanej do zasilania serwerów, redukcja energii potrzebnej do chłodzenia, ograniczenie miejsca wykorzystywanego do przechowywania serwerów, wprowadzanie urządzeń wielofunkcyjnych i zdalne zarządzaniem sprzętem, czyli ograniczenie liczby urządzeń w biurze, a także elektroniczny, oszczędny obieg dokumentów.

Apple, Facebook, Google stawiają na odnawialna energię

Zielone IT jest wprowadzaniem zasad zrównoważonego rozwoju w procesie wytwarzania i użytkowania produktów i usług komputerowych, a zielony Internet (ang. green Internet) to suma działań związanych z produkcją i dostarczeniem usług internetowych. Greenpeace w opublikowanym właśnie raporcie: „Clicking Clean: How Companies are Creating the Green Internet” ocenia największe firmy z branży pod względem produkcji energii i odpowiedzialności środowiskowej.

Na czele zestawienia znalazły się Apple, Facebook i Google. Zobowiązały się one do zasilania swoich centrów komputerowych w 100% energią odnawialną, zwiększając jednocześnie transparentność swoich działań w tym zakresie. W branży są jednak również przykłady negatywne. Amazon Web Services, firma, która jest dostarczycielem usług dla takich portali społecznościowych jak Pinterest, Spotify czy Tumblr, jest wciąż daleko za konkurencją, całkowicie bagatelizując swój ślad ekologiczny, podobnie nieodpowiedzialny środowiskowo jest Twitter. Niekwestionowanym liderem w zakresie lobbowania na rzecz wykorzystania odnawialnych źródeł energii jest firma Google. Firma Apple z kolei zanotowała największą poprawę w zakresie efektywności działań, jako pierwsza zasilając swoje serwery całkowicie odnawialnymi źródłami energii. Apple korzysta w Karolinie Południowej z własnej elektrowni biogazowej i słonecznej, które zaspokoiłyby potrzeby 14 tys. gospodarstw domowych⁵. Facebook natomiast inwestuje w zakup turbin wiatrowych.

Zielone IT w Polsce

Polskie firmy związane z usługami IT również wprowadzają rozwiązania mające na celu zmniejszenie wpływu na środowisko. Orange Polska od wielu lat realizuje projekt Green IT, który pozwala ograniczyć zużycie energii potrzebnej do pracy serwerów oraz innych urządzeń technicznych. W centrum przetwarzania danych łączne oszczędności tylko z tytułu wdrożenia inicjatyw Green IT wyniosły do 2012 roku 7 mln zł (w tym ponad 2 mln zł w 2012 r.), a zużycie energii elektrycznej spadło o prawie 16 mln kWh (w tym 5 mln kWh w 2012 r.). W latach 2009-2012 firma zmniejszyła emisję CO₂ o 15,7 tys. ton (4,9 tys. ton CO₂ w 2012 r.)⁶.

Projekt związany z Zielonym IT wdraża również Polkomtel SA, operator sieci Plus. Dzięki wirtualizacji, czyli ograniczeniu liczby serwerów, koszty związane z poborem energii elektrycznej i klimatyzacji zmniejszyły się o 50%, co przyniosło oszczędności rzędu 700 tys. zł w skali roku⁷.

Projektowanie ekologiczne jest zaś domeną firmy Samsung, która od 2004 roku wdraża Eco Design System, podnosząc ekologiczną jakość swoich produktów. Jak deklaruje firma, wszystkie jej produkty są zgodne z dyrektywą WEEE UE z 2003 roku, która za cel stawia redukcję odpadów ze sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Dodatkowo firma działa zgodnie ze standardami ISO 11469 oraz ISO 1043. W rezultacie w procesie produkcji np. drukarki laserowej 15% powstałych części poddawanych jest recyklingowi⁸.

Nawet firma z branży farmaceutycznej może pochwalić się osiągnięciami w temacie Zielonego IT. Polpharma poprzez zbiórkę zużytych tonerów, sprzedaż wycofanych z obiegu telefonów i komputerów pracownikom firmy, konsolidację i wirtualizację infrastruktury serwerowej, wprowadzenie druku dwustronnego i wideokonferencji ogranicza zużycie energii i emisji CO₂. Zaoszczędzone w ten sposób środki przeznacza zaś na cele społeczne⁹.

Quo vadis green IT?

Zielone IT i zielony Internet są rozwiązaniami, które mogą generować oszczędności dla przedsiębiorstw przy jednoczesnym ograniczaniu negatywnego wpływu na środowisko. Kluczowe dylematy, które związane są z tymi zagadnieniami dotyczą takich aspektów, jak: energooszczędność serwerów i urządzeń, zarządzanie emisją CO₂ czy wykorzystanie nowych rozwiązań technologicznych sprzyjających ochronie środowiska i inwestycjom. Branża nie jest wolna od wyzwań, z którymi musi sobie poradzić, a do najpoważniejszych zaliczyć należy m.in. stosowanie szkodliwych dla środowiska materiałów przy produkcji sprzętów elektronicznych i infrastruktury IT czy też bezpieczną utylizację odpadów.

Przypisy:

1. www.circleid.com/posts/20130409_ict_industry_soon_to_be_the_largest_source_co2_emissions
2. IT czyli ogólnie technologia informacyjna (ang. information technology, IT) – całokształt zagadnień, metod i środków i działań związanych z przetwarzaniem informacji, źródło: pl.wikipedia.org/wiki/Technologia_informacyjna.
3. „Zielone IT”, Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Warszawa 2010.
4. Polega to na przeniesieniu danych, oprogramowania i całego ciężaru świadczeń na serwer i umożliwienie stałego dostępu poprzez komputery klientów, źródło: pl.wikipedia.org/wiki/Chmura_obliczeniowa.
5. www.apple.com/environment
6. raportyspoleczne.pl/wp-content/uploads/raports/adb34b48fbddb8170d6501f4b74aaa71.pdf
7. plus.pl/plus_sponsorem/zaangazowanie_spoleczne/srodowisko/zielone_it
8. www.samsung.com/pl/business/eco-solution/processes.html
9. odpowiedzialnybiznes.pl/dobre-praktyki/zielone-it-polpharma

Magda Andrejczuk, menedżerka Programu Partnerstwa Forum Odpowiedzialnego Biznesu