Teza 0: Konferencja Stron (COP) Konwencji Klimatycznej [1] w Limie miała przynieść decyzje pozwalające na wynegocjowanie porozumienia w Paryżu. Z tzw. non-paper [2] przygotowanego przed Konferencją wynikało, że wśród głównych zadań na Limę były decyzje w sprawie przyjęcia globalnych długoterminowych limitów emisyjnych, sposobu zobowiązywania się do redukcji tych emisji, finansowania działań w państwach uboższych oraz elementy instytucjonalne.

Czy decyzje podjęte w Limie spełniają oczekiwania w tych najważniejszych kwestiach? Czy COP w Limie daje nadzieje na przyjęcie porozumienia w Paryżu, czy raczej zmniejszył szanse na jego przyjęcie? Czy przed COP w Paryżu państwa zaostrzają swoje stanowiska, żeby wynegocjować jak najwięcej dla siebie, czy raczej widać zbliżanie się do porozumienia? Jakie są główne grupy państw ze wspólnymi postulatami i jakie są główne różnice między tymi grupami?

Teza 1: Politycy nie nadążają z decyzjami o dekarbonizacji globalnej gospodarki zgodnie z zaleceniami naukowców. Naukowcy wyznaczyli wymagany kurs redukcji światowych emisji gazów cieplarnianych, żeby nie przekroczyć progu 2°C (scenariusz RCP2.6). Jest to kompletna dekarbonizacja do roku 2100.

Czy rekomendacje IPCC są brane na poważnie przez polityków? Czy pomimo decyzji UNFCCC istnieje „ukryty” polityczny konsensus na to, by przekroczyć próg 2°C? Według doniesień prasowych Polska zablokowała zapisy konkluzji Rady UE w sprawie celów na Limę odnoszące się do 2100 roku – czy istnieje racjonalna argumentacja takich działań? Czy nie byłoby słuszne zawrzeć taki cel w nowym porozumieniu klimatycznym?

Teza 2: Globalne porozumienie klimatyczne już istnieje, jednak nadal czegoś brakuje by wypełnić obecne zobowiązania.

Konwencja Klimatyczna jest de-facto globalnym porozumieniem klimatycznym i na dodatek ma do dyspozycji instrument zobowiązujący do działań - Protokół z Kioto. Dlaczego więc konieczne jest nowe porozumienie i czy zastąpi Konwencję czy Protokół? Do czego może zobowiązać nowe porozumienie i w jaki sposób może ukarać państwa, które nie osiągną swoich celów?

Teza 3: Umowy bilateralne w sprawie klimatu, takie jak USA-Chiny, są ważne, ale niewystarczające.

Czy umowy bilateralne są dodatkiem do uzgodnień na poziomie UNFCCC, czy jest na odwrót? Czy potencjał globalnych redukcji emisji cieplarnianych jest większy w ramach porozumienia globalnego, czy determinacji działań poszczególnych państw? Czy warto wdrażać politykę klimatyczną w ramach porozumień bilateralnych (CN-US) czy multilateralnych (UE) pomimo braku silnego porozumienia globalnego?

Teza 4: Na forum globalnym praktycznie wszyscy politycy mówią o konieczności powstrzymania antropogenicznie spowodowanego globalnego ocieplenia. Jednak patrząc na działania wielu państw, ich działania mitygacyjne są ograniczone.

W rzeczywistości państwa nadal dotują na różny sposób sektory paliw kopalnych, które przyczyniają się do zmian klimatu – czy w ramach porozumienia UNFCCC jest miejsce na zakaz dotacji do paliw kopalnych? Skąd bierze się taka polaryzacja działań, gdzie w ramach UNFCCC państwa próbują ustalić reżim redukcji emisji, a u siebie w krajach nadal dokładają publiczne pieniądze do sektorów zatruwających atmosferę? Dlaczego tak wiele państw (również w UE, w tym Polska) nadal nie ma planu dekarbonizacji swojej gospodarki, skoro wiadomo, że to musi nastąpić najpóźniej do 2100 roku?

Teza 5: Polska nie zawetowała unijnych celów redukcyjnych do 2030 roku i teraz musi na nowo przemyśleć swoją ścieżkę rozwoju.

Jaką rolę powinna odegrać Polska w wypełnianiu celów UE do 2030 roku i później? Czy Polska będzie miała wystarczające narzędzia analityczne, by móc efektywnie negocjować w UE swoje cele non-ETS? Jaki udział w celach efektywności energetycznej i odnawialnych źródłach energii powinna Polska przyjąć na siebie? Czy grożenie wetem jest skuteczną metodą osiągania optymalnych porozumień? Jak robią to inne państwa członkowskie: skąd wiedzą, do jakich celów mogą się zobowiązać?
Teza 6: Polska odgrywa ważną rolę w negocjacjach globalnych w kontekście członkostwa w UE. Często Polska ma odmienne stanowisko niż większość państw UE, szczególnie w kontekście wdrażania nowego okresu rozliczeniowego Protokołu z Kioto czy ustalania zobowiązań redukcyjnych.

Czy Polska w Limie odegrała konstruktywną rolę, czy może były takie chwile, gdy Polska, poprzez swoje stanowisko, uniemożliwiała UE wyjścia ze stanowiskiem, które mogłoby pomóc w szybszym podejmowaniu decyzji na poziomie UNFCCC? Jaką rolę może odegrać Polska od teraz do COP w Paryżu, żeby wpłynąć na pozytywny wynik nadchodzącej Konferencji Stron?

Prezentacja dostępna TUTAJ

Materiał video z debaty dostępny  TUTAJ

[1] Konferencja Klimatyczna: konferencja stron Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC)

[2] Non-paper on elements for a draft negotiating text

PATRONAT MEDIALNY: