Jednym z kluczowych wyzwań na najbliższe dekady, również na poziomie działań rozwojowych prowadzonych przez samorząd regionalny i lokalny, jest adaptacja do zmian klimatu. Skutki tego zjawiska, widoczne m.in. pod postacią ekstremalnych zjawisk pogodowych, występują coraz częściej także w Polsce.

SPA 2020

Odpowiedzią Polski na wyzwania w zakresie adaptacji do zmian klimatu jest przyjęcie przez rząd w październiku 2013 r. Strategicznego planu adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu (SPA 2020). Zgodnie z szacunkami dokonanymi na potrzeby SPA 2020, straty spowodowane przez zmiany klimatu, tylko w latach 2001-2010, wynosiły ok. 54 mld zł. W przypadku niepodjęcia działań adaptacyjnych w przyszłości, mogą być one jeszcze wyższe i są szacowane na poziomie około 86 mld zł do roku 2020, oraz dodatkowo 119 mld zł w latach 2021-2030.

Strategia SPA 2020 wskazuje cele i kierunki działań adaptacyjnych, które należy podjąć w najbardziej wrażliwych sektorach i obszarach w okresie do roku 2020. Są to m.in.: gospodarka wodna, rolnictwo, leśnictwo, energetyka oraz gospodarka przestrzenna i obszary zurbanizowane. Wyznaczone w SPA 2020 cele i kierunki działań są zgodne z innymi rządowymi dokumentami strategicznymi, w tym w szczególności ze Strategią Rozwoju Kraju 2020.

SPA 2020 zawiera różne grupy działań adaptacyjnych, obejmujące zarówno przedsięwzięcia techniczne (np. budowę niezbędnej infrastruktury przeciwpowodziowej), jak i działania wskazujące konieczność zmiany regulacji prawnych (np. w obszarze gospodarki wodnej, planowania przestrzennego), a także czynności o charakterze organizacyjnym i informacyjnym.

Rola samorządów we wdrażaniu SPA 2020

Podczas Konwentu Marszałków minister Grabowski podkreślił, że we wdrażaniu strategii bardzo ważną rolę odgrywa zaangażowanie podmiotów na poziomie regionalnym i lokalnym. Powinno ono zyskać praktyczny wymiar poprzez uwzględnienie celów SPA 2020 w strategiach rozwoju województw, w regionalnych programach operacyjnych na lata 2014-2020 oraz w lokalnych (gminnych, miejskich) planach.

Rolą rządu jest natomiast wspieranie samorządów we wdrażaniu SPA 2020. Minister zapewnił, że będzie się ono odbywało m.in. poprzez finansowanie działań adaptacyjnych w ramach systemu funduszy środowiskowych Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW).

Konieczne jest także zapewnienie właściwego przepływu informacji oraz współpraca pomiędzy instytucjami m.in. w celu zagwarantowania bieżącej informacji o możliwościach finansowania działań adaptacyjnych. Jako główna platforma wymiany informacji ma służyć portal KLIMADA uruchomiony przez Ministerstwo Środowiska.

II Konwent Marszałków Województw RP w Świętokrzyskim odbył się w dniach 9-10 kwietnia. W spotkaniu wzięli udział: marszałkowie, przedstawiciele Parlamentu Europejskiego, rządu, organizacji pozarządowych, ludzie świata nauki i biznesu. Oprócz adaptacji do zmian klimatu uczestnicy dyskutowali także m.in. o polityce rolnej.

źródło: Ministerstwo Środowiska
www.mos.gov.pl