Czas pandemii koronawirusa wymaga od lekarzy maksymalnego skupienia na walce z rozprzestrzenianiem się choroby, koncentracji na opiece nad ludźmi  oraz utrzymaniu systemu ochrony zdrowia na odpowiednim poziomie. Jednak w tym trudnym czasie inne zagrożenia dla zdrowia nie znikają. Najpoważniejszym z nich są coraz bardziej dotkliwe skutki zdrowotne zmiany klimatu, od kilku lat obecne w debacie publicznej. Globalne ocieplenie nie powinno się nam dłużej kojarzyć ze zbyt odległym i abstrakcyjnym zagrożeniem czy niedźwiedziem polarnym, tylko z przepełnionymi szpitalami i niestabilną przyszłością. Proces ten zaszedł tak daleko, że każdego dnia powoduje pogorszenie stanu zdrowia społeczeństwa, prowadząc do licznych chorób i przedwczesnych zgonów. 

Zmiana klimatu jest problemem zdrowotnym, ponieważ istotnie wpływa na zdrowie w wielu różnych obszarach – począwszy od narażenia na coraz dłuższe i poważniejsze fale upałów, poprzez ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak ulewne deszcze, trąby powietrzne czy potężne gradobicia w okresach letnich, po rozprzestrzenianie się chorób tropikalnych czy problemy ze zdrowiem psychicznym, wynikające z poczucia nadchodzącej katastrofy klimatycznej i masowych przesiedleń ludności. Same fale upałów zabijają w Europie co najmniej kilkadziesiąt tysięcy mieszkanek i mieszkańców rocznie, a wektorowe choroby zakaźne – jak borelioza – zbierają coraz wyższe żniwo (w Polsce diagnozuje się ponad sześć razy więcej chorych niż kilkanaście lat temu). Naukowcy przewidują, że w topniejących lodowcach uwięzione mogą być nawet 33 nowe wirusy, które – po uwolnieniu – mogą zagrażać zdrowiu publicznemu. 

Zmiana klimatu generuje także wysokie koszty zdrowotne, w samej Polsce szacowane na 119 mld złotych w latach 2021-2030. W ich skład wchodzą m.in. koszty hospitalizacji, utraconych dni pracy, rent czy zasiłków w wyniku niezdolności do pracy. Poważnym problemem, związanym ze spalaniem paliw kopalnych,  jest zanieczyszczenie powietrza, które co roku przyczynia się do przedwczesnych zgonów prawie 50 tysięcy Polek i Polaków. Światowa Organizacja Zdrowia konsekwencje zmiany klimatu traktuje jako jedno z głównych zagrożeń dla zdrowia i życia ludzi na całym świecie. Wpisała je także jako jeden z głównych obszarów działań na 2021 rok. 

Mając na uwadze te fakty i obserwacje grupa ekspertów medycznych z całego kraju wystosowała Apel przedstawicieli sektora zdrowia dotyczący działań na rzecz zdrowia w obliczu zmiany klimatu, inicjując tym samym kampanię Lekarze dla klimatu. 

– Lekarze i wszyscy eksperci ochrony zdrowia czują się odpowiedzialni za zdrowie polskiego społeczeństwa. Dlatego bardzo niepokoi nas niekorzystny wpływ zmian klimatu na zdrowie Polek i Polaków. Apelujemy do decydentów różnych szczebli oraz do całego społeczeństwa: potrzebujemy działań w celu ochrony zdrowia i życia przed konsekwencjami kryzysu klimatycznego (...). Proklimatyczne działania powinny stać się dla nas wszystkich priorytetem – powiedział jeden z sygnatariuszy apelu prof. dr hab. Tadeusz Zielonka, pulmonolog oraz przewodniczący i inicjator Koalicji Lekarzy i Naukowców na Rzecz Czystego Powietrza. 

Przedstawiciele ochrony zdrowia skupieni wokół apelu Lekarze dla klimatu wzywają do podjęcia pilnych działań, takich jak: odejście od spalania węgla, redukcja zanieczyszczeń powietrza, rozwój odnawialnych źródeł energii, ochrona terenów zielonych, edukacja zdrowotna i klimatyczna, a także licznych działań adaptacyjnych do skutków, które już wszyscy odczuwamy. 

Bez takich działań zdrowie publiczne wciąż będzie zagrożone, ponieważ konsekwencje zdrowotne zmiany klimatu się nasilają i dotyczą praktycznie każdego – komentuje Weronika Michalak z organizacji HEAL Polska, koordynującej akcję. – Powinniśmy zarówno wzmacniać odporność na skutki zmiany klimatu, jak i aktywnie dążyć do wyhamowania tego procesu. W dobie rozprzestrzeniania się “fake newsów” i popularyzacji pseudonauki cieszy nas zaangażowanie wybitnych ekspertów w dyskusję o tak kluczowych dla nas wszystkich kwestiach. 

Wśród sygnatariuszy apelu znajduje się Naczelna Rada Lekarska, przedstawiciele Światowej Organizacji Zdrowia, ośrodków badawczych, instytutów naukowych czy uniwersytetów medycznych, a także eksperci indywidualni. Apel jest inicjatywą otwartą na nowych członków. Zostanie również przekazany na ręce przedstawicieli rządu RP.

Spot dostępny jest na stronie: https://www.youtube.com/watch?v=AQ0F4d9plqU&t=8s

Źródło: healpolska.pl