Dla 47% uczestników ogólnopolskiego sondażu "Energooszczędność w moim domu" zmniejszenie kosztów utrzymania jest najważniejszą korzyścią wynikającą z mieszkania w domu energooszczędnym. Na dalszych miejscach znalazły się takie zalety jak: ochrona środowiska naturalnego (22% wskazań), poprawa jakości i komfortu życia (16%) oraz pozytywny wpływ na zdrowie mieszkańców (12%). Wyniki badania potwierdzają, że wielu Polaków nie łączy energooszczędnego budownictwa z wyższym komfortem mieszkania i pozytywnym wpływem na zdrowie. I choć specjaliści ds. budownictwa zrównoważonego przekonują, że otoczenie, w jakim przebywamy na co dzień ma duży wpływ na nasze samopoczucie, to jednak aspekty zdrowotne mają wciąż drugorzędne znaczenie dla osób planujących budowę lub zakup nowego domu, czy mieszkania.

„Kojarzenie budownictwa energooszczędnego z korzyściami ekonomicznymi to bardzo dobry sygnał, oznaczający, że Polacy dostrzegają racjonalne uzasadnienie dla inwestycji w zrównoważone projekty budowlane" – mówi arch. Monika Kupska-Kupis z firmy Velux, zaangażowanej w kampanię "Energooszczędność w moim domu". „Jednak do najważniejszych zalet domów energooszczędnych zaliczyłabym przede wszystkim wyższy komfort mieszkania i pozytywny wpływ na zdrowie mieszkańców. Energooszczędny budynek to nie tylko niższe zużycie energii, ale też korzystny dla zdrowia klimat wewnątrz pomieszczeń. Potwierdza to przykład jednego z modelowych domów energooszczędnych wybudowanych przez firmę Velux w Aarhus w Danii – Home for Life o powierzchni 190 m². Dom zaprojektowany został na potrzeby typowej 4-osobowej rodziny. Szczególny nacisk położono na dobre doświetlenie pomieszczeń światłem dziennym oraz prawidłową, wydajną wentylację. Zastosowano wiele szklanych przegród – okien dachowych, jak i dużych przeszkleń pionowych, które pełnią jednocześnie funkcję drzwi wyjściowych, zacierając granice między wnętrzem, a zewnętrznym otoczeniem budynku. Dom współgra z naturą, porami dnia i roku. Okna otwierają i zamykają się automatycznie w zależności od pogody i pory dnia. Latem, rolety zewnętrzne chronią przed intensywnym światłem i nadmiernym ciepłem, zaś nocą podnoszą się, aby umożliwić otwarcie okien i przewietrzenie oraz ochłodzenie pomieszczeń. Okna wyposażone są w klapę wentylacyjną, która umożliwia wymianę powietrza nawet przy zamkniętym oknie, a tym samym zapewnia zdrowy klimat wewnątrz".

Fot. Velux. Wnętrze domu Home for Life.

W domu Home for Life przez ponad 2 lata mieszkała rodzina z dwójką dzieci. Dzięki temu możliwe było sprawdzenie, jak założenia przyjęte podczas projektowania sprawdzają się w trakcie użytkowania budynku. Test miał pokazać, czy możliwe jest stworzenie efektywnego energetycznie domu, emitującego minimalną ilość dwutlenku węgla i posiadającego zdrowy, komfortowy mikroklimat. Wnioski eksperymentu dostępne są na stronie: www.velux.com/modelhome2020. Wskazano w nich, że istotną rolę w domu Home for Life odgrywa inteligentny system zarządzania, konieczny do utrzymaniu komfortowego klimatu wewnątrz i ograniczenia zużycia energii poprzez maksymalne wykorzystanie okien jako źródeł światła i wentylacji.

„Inteligentne rozwiązania automatyki pozwalają programować okna, by te zamykały się w nocy, zmniejszając straty ciepła i otwierały w dzień, po to, by wpuścić świeże powietrze" – mówi Marcin Klepacz, współwłaściciel firmy IRA – Inteligentne Rozwiązania Automatyki. „System zareaguje na nasze przybycie do domu, otwierając bramę garażową, odsłaniając żaluzje i rolety, by wpuścić do domu światło. Gdy nasłonecznienie jest zbyt duże, odnotuje wzrost temperatury w pomieszczeniu i automatycznie zasłoni markizę, by przeciwdziałać przegrzaniu się wnętrz. Automatyka steruje też wentylacją i ogrzewaniem, dostosowując klimat wewnątrz domu do potrzeb mieszkańców. Takie rozwiązania znajdują zastosowanie już nie tylko w domach jednorodzinnych, ale też w budownictwie wielomieszkaniowym". Jedną z inwestycji, gdzie planowane jest wprowadzenie rozwiązań automatyki jest osiedle przy ul. Jaśminowej w Warszawie, realizowane przez firmę Skanska Residential Development.

Jak pokazały wyniki badania "Energooszczędność w moim domu", wśród czynników o największym wpływie na zdrowie mieszkańców, Polacy na pierwszych pozycjach stawiają: dostęp do światła naturalnego oraz jakość użytych materiałów. Wymienione w kwestionariuszu czynniki wpływające na zdrowie mieszkańców oceniane były wg pięciostopniowej skali, gdzie 1 oznaczało bardzo mały wpływ, a 5 – bardzo duży. Aż 45% respondentów na 5 oceniło dostęp do naturalnego światła, 32% oceniło maksymalnie jakość użytych materiałów, 28% – cyrkulację powietrza i poziom hałasu, a 22% poziom wilgotności.

„Przyjazne człowiekowi i naturze materiały i dobrze funkcjonująca wentylacja mają kluczowe znaczenie dla mikroklimatu wnętrz" – mówi arch. Dariusz Śmiechowski ze Stowarzyszenia Architektów Polskich. „Warto by wyposażenie wnętrz było wykonane z niskoemisyjnych materiałów, ale także by nie dopuścić do zawilgocenia, które wzmaga wydzielanie szkodliwych substancji i może powodować rozwój drobnoustrojów. Zwracajmy szczególną uwagę na to, z czego wykonano wykładziny, meble, zasłony. Mogą to być materiały emitujące lotne związki organiczne (VOC). W domach energooszczędnych odpowiednie okna, instalacja rolet i oszczędnego oświetlenia, efektywny system ogrzewania, wentylacja naturalna (np. z nawiewnikami higrosterowalnymi) lub właściwie dobrana wentylacja mechaniczna z rekuperacją ciepła nie tylko sprzyjają standardowi energetycznemu budynku, ale też poprawiają komfort".

Badanie "Energooszczędność w moim domu" przeprowadzone zostało na reprezentatywnej ogólnopolskiej próbie osób w wieku od 18 lat przez Millward Brown SMG/KRC na zlecenie Effective Public Relations oraz przedstawicieli sektora budownictwa zrównoważonego: IRA Inteligentne Rozwiązania Automatyki, NSG Group (właściciel marki Pilkington), Philips, Rockwool, Skanska Residential Development i Velux.