Ocena realizacji I krajowego planu działań na rzecz efektywności energetycznej w Polsce

Krajowy Plan Działań dotyczący efektywności energetycznej z 2007 roku określa dość szeroko tematykę działań mających na celu poprawę efektywności energetycznej. Opisane tam działania podzielone są na następujące obszary:

Sektor mieszkalnictwa:

Przyjrzyjmy się jak był realizowany Krajowy Plan Działań dotyczący efektywności energetycznej.

Wprowadzony zmianami prawa budowlanego i rozporządzeniami Ministra Infrastruktury system certyfikacji budynków funkcjonuje w praktyce od dnia 1 stycznia 2009 roku. Niestety nie spełnił on oczekiwań przed nim stawianych. Sposób prezentacji charakterystyki energetycznej budynku w formie tak zwanego suwaka (patrz rys. 1) nie jest przyjazny dla przeciętnego obywatela, a przyjęta metodologia pozwala na dość dużą tolerancję przy określaniu poziomu zużycia energii przez budynek.

Nie przewidziano żadnych form ewidencji, ani weryfikacji poprawności wykonanych świadectw, co spowoduje brak ich przydatności do podstawowego celu, jakim miała być możliwość porównywania, jakości energetycznej różnych budynków.

Brak sankcji za nie przedstawienie certyfikatu podczas transakcji zbycia mieszkania lub budynku jest odbierany, jako poważne uchybienie we wdrażaniu dyrektywy dotyczącej, jakości energetycznej budynków.

W krajach o porównywalnych warunkach klimatycznych, takich jak Dania, Niemcy, czy Austria przepisy nie dopuszczają możliwości budowy budynków mieszkalnych o zapotrzebowaniu na ciepło do celów grzewczych większym niż 40–50 kWh/(m² rok), a po 2011 roku wymagania będą jeszcze bardziej zaostrzone, nawet do poziomu 30–40 kWh/(m² rok). W Polsce wymagania te określono w bardzo zły sposób. Po pierwsze niejednoznacznie, dopuszczając dwa sposoby ich sprawdzenia, a po drugie określono je na bardzo niskim (kiepskim) poziomie. Pierwszy sposób sprawdzenia wymagań, wyrażonych w granicznych wartościach współczynników przenikania ciepła dla przegród U, dopuszcza w zależności od współczynnika kształtu budynku, budowę budynków mieszkalnych o zapotrzebowaniu na energię wynoszącym 120–200 kWh/(m² rok), a w przypadku budynków usługowych i użyteczności publicznej nawet 150–350 kWh/(m² rok).

Drugi sposób wyrażenia wymagań dotyczy granicznych wartości wskaźnika EP zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną do celów ogrzewania, przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz klimatyzacji (chłodzenia) i oświetlenia w przypadku budynków użyteczności publicznej. Sprawdzenie wymagań jest jednak znacznie bardziej skomplikowane niż w pierwszym przypadku i wymagałoby projektowania znacznie bardziej energooszczędnych budynków, (zatem nieco droższych w budowie i projektowaniu), na co najczęściej nie wyrażają zgody ani deweloperzy (zainteresowani maksymalizacją zysku), ani właściciele (zainteresowani minimalizacją kosztów budowy). Drugi sposób sprawdzenia wymagań nie jest, zatem praktycznie stosowany.

Fundusz Termomodernizacyjny

Ustawa o wspieraniu termomodernizacji i remontów, która zastąpiła obowiązującą od 1998 r. ustawę o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych, weszła w życie 19 marca 2009 roku. wprowadziła pewne zamieszania w funkcjonowaniu w zasadzie jedynego mechanizmu wsparcia efektywności energetycznej w budownictwie w Polsce. W 2010 roku na fundusz termomodernizacyjny nie wpłynęła ani jedna złotówka z budżetu państwa Premie finansowane były ze środków finansowych pozostałych poprzednich lat finansowania systemu (około 100 mln zł). Zmiany w systemie wspierania przedsięwzięć termomodernizacyjnych w zderzeniu z kryzysem finansowym mogą w znaczący sposób zahamować proces modernizacji istniejących budynków. Wyraźnie widać, że mechanizmy wdrażania środków poprawy efektywności energetycznej w budownictwie w Polsce funkcjonują źle i potrzebne są radykalne zmiany.

Na poniższych rysunkach przedstawiono efekty funkcjonowania systemu wparcia przedsięwzięć termomodernizacyjnych
 

Promowanie racjonalnego wykorzystywania energii w gospodarstwach domowych

Od roku 2007 Ministerstwo Gospodarki prowadzi kampanię informacyjną na rzecz racjonalnego wykorzystania energii pod hasłem „Czas na oszczędzanie energii”. Celem kampanii jest prezentacja zagadnień związanych z zasadami i opłacalnością stosowania rozwiązań energooszczędnych oraz przybliżenie polskiemu społeczeństwu zagadnień, odzwierciedlonych w działaniach Ministra Gospodarki na rzecz zwiększania efektywności energetycznej polskiej gospodarki.

Sektor usług

Według [1] sektor usług wykazuje się najbardziej stabilnymi wskaźnikami efektywności wykorzystania energii. Tempo poprawy jest niższe od wartości globalnej i znacząco niższe od poprawy np. w przemyśle, ale równocześnie jest to najbardziej efektywny pod względem energetycznym sektor tworzenia dochodu narodowego.

Zwiększenie udziału w rynku energooszczędnych produktów zużywających energię

Zgodnie z odpowiednimi przepisami, oraz z normami UE, wprowadzone zostały w Polsce minimalne standardy efektywności energetycznej dla wielu urządzeń (kotły centralnego ogrzewania, klimatyzacja, AGD, kotły gazowe, grzejniki, żarówki i świetlówki, itp.). Jednak nie prowadzono oprócz ww. specjalnych kampanii informacyjnych w tej sprawie.

Program oszczędnego gospodarowania energią w sektorze publicznym

Program oszczędnego gospodarowania energią w sektorze publicznym miał być realizowany poprzez zobowiązanie administracji rządowej do podejmowania działań energooszczędnych w ramach pełnienia przez nią wzorcowej roli. Wzorcowa rola sektora publicznego została bardzo silnie wyeksponowana w projekcie ustawy o efektywności energetycznej przygotowanym przez Ministerstwo Gospodarki. Niestety Rada Ministrów mocno złagodziła zobowiązania i zapisy dotyczące tego sektora i w efekcie do Sejmu trafił projekt ustawy o efektywności energetycznej z minimalnymi wymaganiami dla sektora publicznego. W praktyce więc nie istnieje na poziomie krajowym żaden program gospodarowania energią w sektorze publicznym. Natomiast na poziomie gmin jest można spotkać przykłady takich planów i konkretne inwestycje z nich wynikające.

Promocja usług energetycznych wykonanych przez ESCO

Praktycznie nie była realizowana przez organy administracji państwowej promocja usług energetycznych wykonywanych przez Firmy ESCO. W Polsce istnieje zaledwie kilkanaście aktywnych firm typu ESCO. Nie mogą się przebić, gdyż rynek został zdominowany przez różnego rodzaje dotacje (np. z Unii Europejskiej), które poprzez finansowanie szybko zwrotnych przedsięwzięć psują ten rynek. Przykładem może być sposób przyznawania dotacji w Działaniu 9.3 Programu Infrastruktura i Środowisko gdzie dofinansowanie objęło typowe projekty termomodernizacyjne, a jednym z kryteriów był wskaźnik minimalizacji kosztu osiągnięcia efekty energetycznego. Tymczasem powinno się finansować nowatorskie rozwiązania, na które bez dotacji nie przyniosłyby zysku inwestorowi. Metoda ESCO nie jest popularna w Polsce i budzi nieuzasadnione obawy. Jedynym skutecznym lekarstwem powodującym rozwój formuły finansowania przez trzecią stronę będzie ograniczenie dotacji z Funduszy Europejskich tylko do innowacyjnych inwestycji o okresie zwrotu ponad 10 lat. (np. termomodernizacja do poziomu domu pasywnego) oraz w ramach Ustawy termo modernizacyjnej dopuszczenie firm ESCO, jako inwestorów zastępczych uprawnionych do otrzymania premii. Inwestycje o szybkim okresie zwrotu powinny być finansowane z komercyjnych kredytów bankowych lub w formule gwałtowanych oszczędności prze firmy ESCO. Natomiast państwo może jedynie gwarantować spłatę tych kredytów.

Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013 oraz Regionalne Programy Operacyjne

Program operacyjny „Infrastruktura i Środowisko” w ramach osi priorytetowej 9 – „Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywność energetyczna” przewiduje udzielenie wsparcia dla działań obejmujących między innymi obniżenie energochłonności sektora publicznego, ograniczenie strat w przesyle energii oraz wsparcie projektów wysokosprawnej kogeneracji. Podobne priorytety występują w większości Regionalnych programów operacyjnych z tym, że skala wparcia i wielkość projektów są dużo mniejsze niż w PO „Infrastruktura i Środowisko”.

Grant z Globalnego Funduszu Ochrony Środowiska (GEF) – Projekty Efektywności Energetycznej

Niestety ten program zakończył się całkowita porażką. Poza ESCO w Krakowie wsparciem funduszu zabezpieczeń kredytowych został objęty jeden podmiot w ciągu kilku lat działania systemu. Na szczęście planuje się przekazanie do Funduszu termomodernizacji środków, które pozostały z grantu GEF.

Sektor przemysłu (z wyłączeniem instalacji objętych wspólnotowym systemem handlu emisjami)

Promocja wysokosprawnej kogeneracji (CHP)

Zgodnie z [3] właściwie nie ma już żadnych barier powszechnego stosowania małych układów kogeneracyjnych. Jedyną barierą na dzisiaj w Polsce są skomplikowane procedury związane ze sprzedażą nadmiaru wyprodukowanej energii elektrycznej do sieci i uzyskaniem świadectw pochodzenia energii elektrycznej z wysokosprawnej Kogeneracji.

System dobrowolnych zobowiązań w przemyśle

Jednym z bardzo wielu instrumentów i mechanizmów w istotnym zakresie stymulujących wzrost efektywności energetycznej w sektorach przemysłu w wielu krajach europejskich są tzw. dobrowolne zobowiązania (voluntary agreements), czasami też określane mianem dobrowolnych porozumień.

Stronami dobrowolnych zobowiązań są zakłady przemysłowe lub organizacje branżowe oraz rządy poszczególnych państw lub organizacje i instytucje upoważnione do ich reprezentowania. 

Przedmiotem porozumienia są zasady i warunki, na jakich przemysł zobowiązuje się w określonej perspektywie czasowej przyczyniać się do realizacji zadań i kierunków polityki rządów w zakresie efektywności energetycznej i ochrony środowiska.

W kontekście stymulowania wzrostu efektywności energetycznej dobrowolne zobowiązania traktowane są, jako narzędzie równorzędne z regulacjami prawnymi i legislacyjnymi. Liczne przykłady krajów UE wskazują na bardzo dużą efektywność i skuteczność tych programów, w związku z tym są one regularnie modyfikowane, udoskonalane i przedłużane na kolejne okresy. 

Niestety w Polsce zaniechano wszelkie prace związane z wdrażaniem systemu dobrowolnych porozumień. 

Rozwijanie systemu zarządzania energią i systemu audytorów energetycznych w przemyśle

W tym obszarze na uwagę zasługują dwa działania:

-   uruchomienie i finansowanie działalności Centrum Wspierania Wdrożeń (Centrum PEMP),
- realizacja programu rabatowego wspierającego sprzedaż elektrycznych silników

- energooszczędnych, realizacja projektów demonstracyjnych, zaprojektowanie i doprowadzenie do uruchomienia mechanizmów wykonawczych do polityki państwa w zakresie efektywności energetycznej.

Sektor transportu (z wyłączeniem lotnictwa i żeglugi)

W Polsce według [1] prawie 94% energii zużywanej w transporcie zużywane jest w transporcie drogowym, a ok. 3% transporcie kolejowym. Pozostałe 3% energii zużywane jest w transporcie lotniczym oraz śladowe ilości przez żeglugę śródlądową i przybrzeżną. Obserwuje się stały wzrost zużycia paliw w transporcie drogowym(w tempie ok. 5,2%/rok) przy jednoczesnym wyraźnym spadku zużycia energii w transporcie kolejowym.

Wprowadzanie systemów zarządzania ruchem i infrastrukturą transportową

Systemy zarządzania ruchem i infrastrukturą transportowa wprowadzane są w Polsce na dwóch poziomach. Po pierwsze na poziomie przedsiębiorstw transportowych i dotyczącą optymalizacji przewozów głównie towarów. Po drugie na poziomie miast i są to systemy zarządzania ruchem. Wciąż jednak nie jest to masowa skala, mogąca dać efekt na poziomie krajowym, lecz lokalne eksperymentalne systemy finansowane przez Fundusze Europejskie.

Promowanie systemów transportu zrównoważonego oraz efektywnego wykorzystania paliw w transporcie

Celem działań promocyjnych w zakresie zrównoważonego transportu i efektywnego wykorzystania paliw w transporcie jest wprowadzenia energooszczędnych środków transportu oraz ekologicznego sposobu jazdy. Realizowane są niestety tylko małe projekty typu „Miasto dla rowerów”, który stanowi promocję i wsparcie dla użytkowania rowerów oraz Ecowill – promujący ekologiczną technikę jazdy samochodami. Niestety działania państwa w obszarze rozbudowy dróg i autostrad nie sprzyjają wdrażaniu zrównoważonej polityki transportowej. 

Zagadnienia horyzontalne

System białych certyfikatów

System obrotu zbywalnymi białymi certyfikatami opiera się na nałożeniu na grupę podmiotów działających na rynku energii (dystrybutorów lub sprzedawców detalicznych) obowiązku rozliczenia się z określonych oszczędności energii. Wywiązanie się z obowiązku polega na przedstawieniu do umorzenia świadectw efektywności energetycznej (białych certyfikatów) opiewających na wymaganą ilość zaoszczędzonej energii. 

Inwestor zainteresowany otrzymaniem papierów wartościowych, jakimi są świadectwa efektywności energetycznej powinien wynająć specjalnego certyfikowanego przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE) audytora efektywności energetycznej, który przeprowadzi audyt energetyczny wyznaczający możliwe oszczędności powstałe w wyniku realizowanych przez niego przedsięwzięć. Prezes URE będzie organizował przetarg na uzyskanie prawa do emisji określonej ilości certyfikatów nominowanych w tonach oleju ekwiwalentnego (toe) energii pierwotnej zaoszczędzonej dzięki inwestycjom proefektywnościowym. Każdy z inwestorów – uczestników przetargu – składał będzie ofertę ile certyfikatów (V. _cert) chce uzyskać za przewidywane w audycie oszczędności (V_oszcz). Wygrywać przetarg będą ci, którzy zaproponują najwyższą wartość współczynnika: φ = V_oszcz/ V. _cert

Ze względów na minimalizacje kosztów obsługi systemu minimalna wartość świadectwa efektywności energetycznej będzie wynosić 10 toe. Po wykonaniu zgodnie z audytem inwestycji przynoszące oszczędności energii będzie można zbyć świadectwa efektywności energetycznej na Towarowej Giełdzie Energii. System Białych certyfikatów stanowi główny mechanizm wsparcia w ramach Ustawy o efektywności, nad którą trwają prace w sejmie.

Kampanie informacyjne, szkolenia i edukacja w zakresie poprawy efektywności energetycznej

Wiele organizacji pozarządowych, fundacji i agencji energetycznych prowadzi różne szkolenia i kampanie edukacyjno-informacyjne finansowane przez fundusze europejskie lub NFOSiGW ewentualnie jego wojewódzkie odpowiedniki. Na szczególną uwagę zasługuje kampania informacyjna pt. „ Mądry Polak przed Budową” przeprowadzona przez grupę ekspertów przy udziale Ministerstwa Infrastruktury oraz Poczty Polskiej i pokazująca metody wzrostu efektywności energetycznej w budownictwie. Rozprowadzono ponad 3 miliony broszur, ulotek i plakatów na temat termomodernizacji i technologii budowy energooszczędnych domów. Kampanię sfinansowały stowarzyszenia producentów materiałów i urządzeń stosowanych w budownictwie.

W tabeli 1. podano autorską (w skali od 1 do 5) ocenę dotychczasowej realizacji Krajowego Planu Działań dotyczącego efektywności energetycznej z 2007

Tabela 1. Autorska ocena dotychczasowej realizacji Krajowego Planu Działań dotyczącego efektywności energetycznej z 2007


Analiza istniejących mechanizmów wzrostu efektywności energetycznej w Polsce

Głównie istniejące aktualnie w Polsce mechanizmy wzrostu efektywności energetycznej zostały omówione w poprzednim rozdziale poświęconym realizacji Krajowego Planu Działań dotyczących efektywności energetycznej, dlatego poniżej zostaną omówione działania nieobjęte ww. planem.

Kampanie informacyjne realizowane przez Fundacje stowarzyszenia, lokalne agencje energetyczne

Konkurs na najbardziej efektywną energetycznie gminę w Polsce
Konkurs na najbardziej efektywną energetycznie gminę w Polsce jest organizowany przez Krajową Agencję Poszanowania Energii S.A., a jego celem jest promocja i intensyfikacja działań w zakresie racjonalnego gospodarowania energią na szczeblu gminy (w tym obowiązku przygotowania planów energetycznych), a także popularyzacja wykorzystania innowacyjnych, energooszczędnych i proekologicznych rozwiązań technologicznych. Dotychczas odbyły się trzy edycje. Nagrody przyznawane są w trzech kategoriach w zależności od liczby mieszkańców gminy lub miasta.

Kampanie informacyjne realizowane przez przedsiębiorstwa energetyczne
W ostatnim czasie wiele przedsiębiorstw energetycznych (szczególnie tych z udziałem kapitału zagranicznego RWE, Vattenfal, EdF przeprowadziło kampanie informacyjne dotyczące środków wzrostu efektywności energetycznej. Przykładem może być kampania informacyjna o nazwie „Świadoma Energia” przeprowadzona przez RWE w Warszawie.

Porozumienie burmistrzów

"Porozumienie między burmistrzami” /Covenant of Mayors/ to ogłoszona przez Komisję Europejską ambitna w swoich założeniach inicjatywa, której celem jest osiągnięcie jeszcze wyższych wartości zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych oraz oszczędności energii niż te założone przez pakiet energetyczno–klimatyczny. Z Polski do inicjatywy przystąpiło 10 miast i gmin w tym Warszawa i Bielsko Biała.

System zielonych inwestycji GIS

Green Investment Scheme (GIS), czyli System Zielonych Inwestycji to mechanizm pozwalający Polsce na sprzedaż na rynku międzynarodowym nadwyżek jednostek emisji CO₂, przyznanych jej w systemie ONZ w ramach Protokołu z Kioto (AUU – Assigned Amount Unit). Uzyskane w ten sposób środki gromadzone są na tzw. Rachunku Klimatycznym i są przeznaczane na wsparcie inwestycji z zakresu ochrony klimatu oraz wsparcie wdrażania pakietu energetyczno–klimatycznego. Krajowym Operatorem Systemu Zielonych Inwestycji w Polsce jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który opracowuje programy priorytetowe w ramach, których wydawane będą środki w ramach GIS. Pierwszym programem GIS jest Zarządzanie energią w budynkach użyteczności publicznej. W ramach tego programu zaplanowano przeznaczenie do końca 2014 roku ok. 3 mld zł pochodzących z GIS oraz ze środków własnych NFOŚiGW w formie dotacji i/lub pożyczek na termomodernizację budynków użyteczności publicznej. Kolejny program będzie dotyczył zarządzania energią w przemyśle.

Polityka energetyczna Polski do 2030 roku

Kwestia efektywności energetycznej jest traktowana w Polityce energetycznej Polski do 2030 roku w sposób priorytetowy, a postęp w tej dziedzinie będzie kluczowy dla realizacji wszystkich jej celów. Przedstawione w "Polityce energetycznej Polski do 2030 roku" działania na rzecz poprawy efektywności energetycznej obejmują: 

1. Ustalanie narodowego celu wzrostu efektywności energetycznej;
2. Wprowadzenie systemowego mechanizmu wsparcia dla działań służących realizacji narodowego celu wzrostu efektywności energetycznej;
3. Stymulowanie rozwoju kogeneracji poprzez mechanizmy wsparcia, z uwzględnieniem kogeneracji ze źródeł poniżej 1 MW, oraz odpowiednią politykę gmin;
4. Stosowanie obowiązkowych świadectw charakterystyki energetycznej dla budynków oraz mieszkań przy wprowadzaniu ich do obrotu oraz wynajmu; 
5. Oznaczenie energochłonności urządzeń i produktów zużywających energię oraz wprowadzenie minimalnych standardów dla produktów zużywających energię;
6. Zobowiązanie sektora publicznego do pełnienia wzorcowej roli w oszczędnym gospodarowaniu energią;
7. Wsparcie inwestycji w zakresie oszczędności energii przy zastosowaniu kredytów preferencyjnych oraz dotacji ze środków krajowych i europejskich, w tym w ramach ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów, Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, regionalnych programów operacyjnych, środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej;
8. Wspieranie prac naukowo-badawczych w zakresie nowych rozwiązań i technologii zmniejszających zużycie energii we wszystkich kierunkach jej przetwarzania oraz użytkowania;
9. Zastosowanie technik zarządzania popytem (Demand Side Managment), stymulowane poprzez m.in. zróżnicowanie dobowe stawek opłat dystrybucyjnych oraz cen energii elektrycznej w oparciu o ceny referencyjne będące wynikiem wprowadzenia rynku dnia bieżącego oraz przekazanie sygnałów cenowych odbiorcom za pomocą zdalnej dwustronnej komunikacji z licznikami elektronicznymi; 
10. Kampanie informacyjne i edukacyjne, promujące racjonalne wykorzystanie energii.
 

Przedstawione działania stanowią moim zdaniem odpowiedni zestaw w warunkach polskich. Problem niestety polega na tym, że te zapisy nie mają przełożenia na odpowiednie programy wykonawcze wyposażone w adekwatne mechanizmy finansowe. Polityka jest na papierze, a w praktyce potencjał wzrostu efektywności energetycznej pozostanie niewykorzystany.

Potencjał wzrostu efektywności energetycznej w Polsce

W poniższej tabeli 2. podano oszacowany przez KAPE S.A potencjał efektywności energetycznej

Tabela 2. Potencjał wzrostu efektywności energetycznej w Polsce.


Analiza wyników pokazanych w tabeli 2 pozwala wysnuć wniosek o wciąż dużym potencjale wzrostu efektywności energetycznej w Polsce. Jak więc go wykorzystać. Spróbujmy zidentyfikować bariery wzrostu efektywności energetycznej w Polsce i sposoby ich przełamania.

Identyfikacja barier wzrostu efektywności energetycznej w Polsce
 

Głównymi barierami w poprawie poziomu efektywności energetycznej polskiej gospodarki są:

Natomiast bariery w wypełnieniu wzorcowej roli sektora publicznego to:

 

Swoistego rodzaju Konstytucją Efektywności Energetycznej w Polsce będzie przewidziana do uchwalenia w najbliższym czasie (miała być w maju 2008 roku) Ustawa o Efektywności Energetycznej.

Według projektu przesłanego przez Rząd do sejmu przyszła Ustawa określi:

Ustawa o efektywności energetycznej powinna wejść w życie w 2011 roku i funkcjonować do końca 2016 roku, do czego obliguje Polskę dyrektywa 2006/32/WE w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii i usług energetycznych. W dniu 18 października 2010 roku po trzech latach prac rząd przekazał projekt ustawy do Sejmu. Głównym mechanizmem wsparcia procesu wzrostu efektywności energetycznej zapisanym w Ustawie o efektywności energetycznej będzie system białych certyfikatów. Czy przy ograniczeniu opłaty zastępczej do 2700 zł za 1 toe oszczędności energii spełni on oczekiwania twórców systemu to się dopiero okaże. Dotychczasowe analizy autora niniejszej artykułu pokazują, żeby system BC był bardziej atrakcyjnych niż Ustawa Termomodernizacyjna to opłata zastępcza powinna wynosić 3200 zł za 1 toe oszczędności energii. Nowy Krajowy Plan na Rzecz Efektywności Energetycznej powinien zawierać działania przełamujące zdefiniowane powyżej bariery wzrostu efektywności energetycznej w Polsce, wykorzystać nieliczne pozytywne doświadczenia z realizacji obecnego planu oraz wprowadzić skuteczne mechanizmy monitoringu realizacji celu krajowego.

Podsumowanie

Obraz efektywności energetycznej w Polsce wygląda dosyć smutno. Jednak przedstawione powyżej opisy mechanizmów wspierających efektywność energetyczną budzą pewną nadzieję na osiągnięcie przez Polskę większych sukcesów w tej dziedzinie niż dotychczas. Wyrównanie poziomu efektywności energetycznej gospodarki polskiej do poziomów starych krajów członkowskich Unii Europejskiej (UE15) wymagać będzie dużych nakładów finansowych. Potencjał efektywności gospodarki Polski daje możliwości redukcji zużycia energii pozwalające na realizację zarówno celu dyrektywy 2006/32/WE, jak i celów określonych przez Unię Europejską na rok 2020. Potrzebne są jednak konsekwentne działania polityków w zakresie tworzenia mechanizmów prawnych wzrostu efektywności energetycznej.

Literatura:
1. Efektywność wykorzystania energii w latach 1998-2008, GUS Warszawa 2010„
2. Ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych (DzU z 1998 r. nr 162, poz. 1121, z późn. zm.).
3. Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (DzU z 2008 r. nr 223, poz. 1459).
4. Dyrektywa 2004/08/EC w sprawie wspierania kogeneracji w oparciu o zapotrzebowanie na ciepło użytkowe na rynku wewnętrznym energii.
5. Andrzej Wiszniewski, Materiały z Forum Termomodernizacja 2010 zorganizowanego przez Zrzeszenie Audytorów Energetycznych.
6. „Polska 2025. Długookresowa strategia trwałego i zrównoważonego rozwoju”.
7. Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (tj. DzU z 2006 r. nr 89, poz. 625).
8. „Krajowy Plan Działań dotyczący efektywności energetycznej (EEAP)”, www.mg.gov.pl.
9. Dyrektywa 2006/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii i usług energetycznych oraz uchylają-ca dyrektywę Rady 93/76/EWG (DzUrz L 114 z 27.4.2006 r., s. 64–85).

Dr inż. Arkadiusz Węglarz, Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.,
Wydział Inżynierii Lądowej Politechnika Warszawska
dla ChronmyKlimat.pl