ENERGIA – KONIECZNOŚĆ ALE I ODPOWIEDZIALNOŚĆ
Broszura dla społeczeństwa/ plik do ściagnięcia

ALTERNATYWNA POLITYKA ENERGETYCZNA POLSKI DO 2030 R.
Raport dla osób podejmujących decyzje/ plik do ściagnięcia

ALTERNATYWNA POLITYKA ENERGETYCZNA POLSKI DO 2030 ROKU
Raport techniczno-metodologiczny/ plik do ściagnięcia

oraz krótki materiał filmowy z konferencji podsumowującej projekt/ link

Zapraszamy do zapoznania się z zamieszczonymi materiałami. Prosimy o opinie i zachęcamy do udziału w dyskusji.

Komentarz Instytutu na rzecz Ekorozwoju na temat głównego dokumentu, przedstawionego podczas konferencji podsumowującej:

Przedstawiony dokument jest nie tylko pełnowartościowym projektem polityki energetycznej Polski, ale, co jest równie istotne – podkreśla Andrzej Kassenberg, Prezes Instytutu na rzecz Ekorozwoju – wyznacza nowe standardy tworzenia dokumentów strategicznych na poziomie krajowym, wojewódzkim i lokalnym. Po raz pierwszy przy tworzeniu projektu strategicznego wzięto pod uwagę zarówno rosnące potrzeby konsumpcyjne jak i dopuszczalne limity i ograniczenia związane z wykorzystaniem zasobów naturalnych i ochroną środowiska. Po raz pierwszy zachęcono do udziału w tworzeniu, a nie tylko konsultowaniu, projektu przedstawicieli różnych grup społecznych, m.in. sektora energetycznego, przemysłu, górnictwa, związków zawodowych, organizacji społecznych i administracji lokalnej.

Dotychczasowe podejście polegające na formułowaniu najpierw skali zaspokojenia potrzeb społecznych i gospodarczych, a następnie podejmowanie prób poprawy efektywności wykorzystania zasobów oraz minimalizacji oddziaływania na środowiska jest nie do zaakceptowania. Wynika to z faktu ograniczeń kuli ziemskiej (zasoby i zdolność do radzenia sobie z zanieczyszczeniami) oraz zasad sprawiedliwości międzypokoleniowej i przezorności ekologicznej. Już w tej chwili zdolność Ziemi do zaspakajania potrzeb konsumpcyjnych ludzi została przekroczona o 30%. Jeżeli nie nastąpią zasadnicze zmiany w gospodarowaniu ekosystemem Ziemi, jeżeli nie zmienimy wzorców produkcji i konsumpcji, to już w latach 30 XXI wieku na zaspokajanie potrzeb będziemy potrzebowali zasobów, nie z jednej, ale z dwóch planet. W związku z tym, za cel strategiczny Alternatywnej polityki energetycznej Polski do 2030 roku przyjęto: tworzenie warunków do efektywnego zaspokajania potrzeb energetycznych w ramach wyznaczonych i dostępnych zasobów naturalnych oraz limitów dotyczących odprowadzania zanieczyszczeń do środowiska.

Takie sformułowanie celu strategicznego nawiązuje do konstytucyjnej zasady zrównoważonego rozwoju. Ramy realizacji celu strategicznego wyznaczają limity emisji gazów cieplarnianych ustalone zarówno przez rząd w 2003 roku w ramach Polityki klimatycznej (redukcja o 40% w okresie 1988-2020) jak i w pakiecie energetyczno-klimatycznym UE (redukcja o 20-30% w okresie 1990 – 2020).

Aby osiągnąć cel strategiczny wyrażony dopuszczalną wielkością emisji CO2 konieczne było sformułowanie strategii dojścia do tego limitu, w formie scenariuszy uwzględniajacych wykorzystanie różnych źródeł energii, przy założeniu zaspokojenia potrzeb na energię elektryczną. W pierwszym etapie analizie poddano scenariusze:

• scenariusz „wszystko mający”,
• bez atomu,
• bez węgla brunatnego,
• bez gazu,
• z maksymalnym udziałem energetyki odnawialnej,
• maksymalnej efektywności energetycznej.
 

Biorąc pod uwagę m.in. koszty, zagadnienia technologiczne, problemy społeczne i kwestie ekologiczne, do dalszych prac wybrano scenariusz z maksymalną, zmienną w czasie efektywnością energetyczną i znacznym udziałem OZE. Wybór tego scenariusza oznacza:

• wielkość produkcji energii elektrycznej na poziomie 171 TWh w roku 2020 i na poziomie 192 TWh w roku 2030 przy 156 TWh w roku 2005;
• tempo wzrostu efektywności energetycznej na poziomie 2,5% średniorocznie do roku 2020 i dalej na poziomie 2% średniorocznie do roku 2030;
• wielkość udziału odnawialnej energetyki na poziomie 19% energii końcowej w roku 2020 i na poziomie 35% energetyki końcowej w roku 2030 przy 7% w roku 2006;
• spadek emisji CO2 z 147 mln ton w roku 2005 do 116 w roku 2020 i do 71 mln ton CO2 w roku 2030 (dotyczy elektrowni i elektrociepłowni zawodowych ujętych w EU ETS).

Scenariusz oparty na efektywności energetycznej i znacznym udziale OZE w największym stopniu zapewnia różne społeczne, ekonomiczne i ekologiczne cele – mówi Andrzej Kassenberg – zapewnia bezpieczne i konkurencyjne dostawy energii i przyczynia się do spełnienia warunków zrównoważonego rozwoju.

W projekcie wzięto pod uwagę również, że uzyskanie zamierzonych celów w ramach elektroenergetyki, zaopatrzenia w ciepło i transporcie wymaga wprowadzenia całego zestawu instrumentów. Najważniejsze z nich to:

1. powołanie agencji ds. energii i klimatu z zadaniami tworzenia polityki i legislacji;

2. wprowadzenie ulgi kredytowej (tax credits) przyznawanej za zakupy lub inwestycje energooszczędne;

3. rozwinięcie systemu zbywalnych praw majątkowych związanych ze świadectwami pochodzenia, nazywanymi kolorowymi certyfikatami:

• zielone – wspierające rozwój elektroenergetyki odnawialnej,
• czerwone – wspierające wysoko sprawną kogenerację węglową (i mikroźródła),
• żółte – wspomagające energetykę gazową,
• białe – wspierające efektywność energetyczną,
• błękitne – wspierające wysoko sprawne źródła η> 46%,
• pomarańczowe – wspierające technologie „czystego węgla”, np. CCS;

4. przeprowadzenie powszechnej kampanii edukacyjne na rzecz poszanowania energii zarówno w gospodarstwach domowych i obiektach użyteczności publicznej, jak i w przedsiębiorstwach;

5. wprowadzenie funduszu wspierania efektywności energetycznej oraz energetyki odnawialnej;

6. wprowadzenie na szeroką skalę zarządzania popytem w sektorze transportowym wraz budowaniem struktur przestrzennych o niskiej transportochłonności oraz promocją transportu publicznego i niezmotoryzowanego, a także znaczna poprawa efektywności.

Naszą pracą chcieliśmy przede wszystkim wskazać, że możliwe jest alternatywne podejście do kształtowania polityki – podsumowuje Kassenberg - Podejście, którego punktem wyjścia jest zdolność środowiska do neutralizacji zanieczyszczeń i szybkość odnawiania się zasobów. Zamierzaliśmy także wykazać, że dla tak przygotowanej polityki można przeprowadzić analizę różnych dróg jej realizacji, które pozwolą na wybór najbardziej optymalnego sposobu osiągnięcia postawionych przed tą polityką celów.

źródło: InE