Wyobraźmy sobie rodzinę, która nie jest w stanie utrzymać komfortowej temperatury w swoim domu. Koszty ogrzewania są tak wysokie, ze właściciele decydują się ograniczyć swój pobyt w domu jedynie do wybranych pomieszczeń – pozostała cześć mieszkania pozostaje zamknięta i nieogrzana. O dziwo, rodzina ta nie należy do ubogich – dorosłe osoby pracują, nie ma dzieci na utrzymaniu. Dlaczego znaleźli się w takiej sytuacji? Wystarczy zbyt duża kubatura domu, nieocieplone ściany i dach, nieszczelne okna.

Wyobraźmy sobie teraz, ze w takim domu o niskim standardzie energetycznym mieszka uboga rodzina. Sytuacja jest dużo gorsza, a niestety często oba te aspekty występują razem – w budynkach o gorszym stanie technicznym mieszkają przeważnie rodziny uboższe. Nie dość, ze brakuje im funduszy na poprawę technicznej jakości budynków (lub z powodu stanu własności zajmowanych lokali nie mogą tego zrobić), to dodatkowo ogrzanie mieszkań wymaga większych nakładów energii, co z kolei implikuje jeszcze wyższe rachunki, których spłata i tak stanowi nie mały problem.

Teraz z kolei rozważmy przypadek, w którym średnio zamożna rodzina zamieszkuje ciepłe przytulne mieszkanie. Problem jest inny – koszty energii elektrycznej i ogrzewania stanowią tak istotna część budżetu domowego, ze właściciele musza ograniczyć lub zupełnie zrezygnować z innych wydatków. Dlaczego? Nie potrafią lub nie chcą efektywnie i oszczędnie korzystać z dostępnej energii.

Co łączy te trzy rodziny?

Wszystkie bezpośrednio dotyka zjawisko ubóstwa energetycznego – problem coraz szerzej dyskutowany i badany, choć nie do końca jeszcze rozpoznany zarówno na forum Unii Europejskiej, jak i w poszczególnych krajach.

Gdy popatrzymy na problem z perspektywy globalnej, okazuje się, ze w wielu miejscach na świecie jego powodem nie są jedynie warunki finansowe czy poziom efektywności energetycznej budynków mieszkalnych, ale przede wszystkim brak dostępu do usług energetycznych. Według Międzynarodowej Agencji Energetycznej (MAE)2 prawie 1,3 mld ludzi nie ma możliwości korzystania z energii elektrycznej z powodu braku dostępu do niej.

Instytut na rzecz Ekorozwoju, podejmując przeszło trzy lata temu tematykę radzenia sobie z ubóstwem energetycznym, widział ja jeszcze szerzej – jako element przeciwdziałania zmianom klimatu.

Najskuteczniejsza metoda walki z problemem jest bowiem systematyczne podnoszenie efektywności energetycznej budynków mieszkalnych, a także świadome i oszczędne korzystanie z energii przez osoby zagrożone opisywanym zjawiskiem.

Niezależnie od przyczyn warto uważniej przyjrzeć się temu wieloaspektowemu problemowi – do czego zachęcamy i co umożliwiamy naszym wydawnictwem.

Link do publikacji znajduje się pod niniejszym artykułem.