Dyrektywa 2009/28/WE w sprawie promowania zastosowania energii ze źródeł odnawialnych stawia przed Polską duże wyzwanie – osiągnięcie w 2020 roku 15% udziału OZE w finalnym zużyciu energii brutto. Aby wypełnić cel, Polska musi rozpocząć jej wdrażanie zgodnie z ustalonym harmonogramem. „Implementujemy tę dyrektywę do polskiego prawa poprzez nową ustawę o odnawialnych źródłach energii” – wyjaśnia wiceminister gospodarki, Marcin Korolec.

Według harmonogramu działań do 30 czerwca rząd zobowiązany jest przedstawić KE „Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych” (tzw. action plan). Tymczasem dopiero 26 maja resort gospodarki przedłożył projekt planu do publicznego wglądu. Polska Izba Gospodarcza Energii Odnawialnej (PIGEO) uważa, że uwzględnia on jeszcze zbyt mało uregulowań unijnych.

Znowelizowana ustawa „Prawo energetyczne” z 8 stycznia 2010 roku nie przyniosła spodziewanych efektów. Miała ona usprawnić rozwój OZE w Polsce, a zamiast tego stworzyła w prawie wiele luk i niespójności. Polska Izba Gospodarcza Energii Odnawialnej zwraca szczególnie uwagę na utrudniony dostęp do sieci energetycznej oraz krótki horyzont czasowy systemów wsparcia. Problemem są również czasochłonne procedury składania wniosków, brak dostępu do informacji czy brak planów zagospodarowania przestrzennego w wielu polskich gminach.

Mimo niedociągnięć powstający właśnie w Ministerstwie Gospodarki dokument może się okazać podstawą do zmian w prawie energetycznym. „Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych określa cele dotyczące udziału energii ze źródeł odnawialnych zużyte w sektorze transportowym, sektorze energii elektrycznej, sektorze ogrzewania i chłodzenia w 2020 roku, uwzględniając wpływ innych środków polityki efektywności energetycznej na końcowe zużycie energii oraz odpowiednie środki, które należy podjąć dla osiągnięcia krajowych celów ogólnych w zakresie udziału OZE w wykorzystaniu energii finalnej” – podaje resort gospodarki.

W dokumencie zanalizowano dwie ścieżki wiodące do osiągnięcia celu 15%. Różnią się one pod względem proporcji udziałów różnych sektorów OZE (energii elektrycznej, ciepła i chłodu oraz biopaliw) oraz zastosowania poszczególnych technologii, również tych rozwijanych w przyszłości. Suma celów sektorowych jest wyższa niż cel na 2020 rok.

W planie przewiduje się, że w elektroenergetyce spośród OZE największy udział będzie miała energetyka wiatrowa oraz energia oparta na biomasie. Coraz większe znaczenie będą miały małe elektrownie wodne, których zacznie stopniowo przybywać. Natomiast w ciepłownictwie i chłodnictwie struktura rynku pozostanie bez zmian, a więc w dalszym ciągu opierać się będzie na geotermii i energii pozyskiwanej ze słońca. Ponadto krajowy plan zawiera wytyczne do współpracy organów na różnych szczeblach, opisuje strategię zwiększania zasobów biomasy oraz handel nadwyżką energii pochodzącą ze źródeł odnawialnych.

Wiele prognoz zawartych w dokumencie pokrywa się z założeniami "Polityki energetycznej Polski do roku 2030". Przewiduje się spadek zużycia węgla do 2020 roku przy jednoczesnym wzroście popytu na energie elektryczną do 17,9%. Zwiększy się udział gazu ziemnego i produktów naftowych – po 11% oraz energii odnawialnej – o 40,5%. Zużycie pozostałych paliw wzrośnie o 33%.

Prace nad planem aktywnie obserwuje Koalicja Klimatyczna. Członkowie Koalicji zaproponowali Ministerstwu Gospodarki merytoryczną pomoc w przygotowaniu dokumentu na każdym z etapów prac. Postulują oni o zwiększenie udziału OZE z 15% do nawet 18% – nadwyżkę energii moglibyśmy sprzedawać innym krajom członkowskim. Plan powinien również jasno określać systemy wsparcia odnawialnych źródeł energii, szczególnie przy zastosowaniu innowacyjnych technologii. Niezbędne jest wprowadzenie zmian w niektórych regulacjach prawnych oraz ułatwienie procedur inwestycyjnych. Energetyka odnawialna, jako technologia rozproszona, wymaga łatwego dostępu do sieci, który może zapewnić rozwój sieci dystrybucyjnych i przesyłowych.

„Warto wziąć pod uwagę, że dobrze zaplanowany rozwój OZE może okazać się receptą nie tylko na problemy środowiskowe, ale również na bezpieczeństwo energetyczne kraju oraz kryzys gospodarczy” – uważa prezes Okręgu Mazowieckiego Polskiego Klubu Ekologicznego, Zbigniew Karaczun.

Wiceminister Waldemar Pawlak deklaruje modernizację sektora energetycznego, tak aby wypełnić zobowiązania pakietu energetyczno-klimatycznego. W najbliższych latach fundusze na ten cel mogą wynieść nawet 50-60 mld euro. „Planujemy także 10-proc. udział biopaliw w rynku paliw transportowych oraz zwiększenie wykorzystania biopaliw II generacji” – dodaje.

Przy właściwie przeprowadzonych konsultacjach społecznych oraz we współpracy z zainteresowanymi podmiotami ostateczna wersja dokumentu powinien zawierać wszystkie założenia transponowanej dyrektywy.

Pobierz dokument w formacie pdf: "Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych"

OB, ChronmyKlimat.pl

na podstawie: www.cire.pl, www.wnp.pl, www.KoalicjaKlimatyczna.org