Naukowcy przy użyciu różnych modeli starają się jak najdokładniej oszacować skutki wzrostu średniej globalnej temperatury. Opublikowane w maju br. w czasopiśmie "Nature" wyniki badań dotyczących wegetacji roślin pokazują, jak trudno jest przewidzieć skutki eksperymentu na ziemskim ekosystemie, jakim jest niekontrolowana emisja gazów cieplarnianych do atmosfery.

Od ponad 20 lat naukowcy przeprowadzali eksperymenty, by określić wpływ wyższych temperatur na czas wypuszczania liści i kwitnięcia roślin na całym świecie. Chcieli dowiedzieć się, co nas czeka w związku ze zmianami klimatu, byśmy jak najlepiej mogli się do tego przygotować. Założyli, że rośliny podczas eksperymentalnych upraw w sztucznym świetle reagują podobnie jak w świecie rzeczywistym.

W tym samym czasie dr Elizabeth Wolkovich z Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej w Vancouver wraz z zespołem zbierała i analizowała dane o 1634 roślinach rosnących na czterech kontynentach w warunkach naturalnych. Najstarsze z nich pochodziły z 1875 roku. Na koniec porównała je z wynikami laboratoryjnych obserwacji.

Wnioski są zaskakujące. Rośliny będą rozpoczynać okres wegetacyjny 5-6 dni wcześniej wraz z każdym jednym stopniem Celsjusza więcej. To od 4 do 8,5 razy szybciej niż dotychczas sądzono!

"Odkryliśmy, że wyniki eksperymentów nie pokrywają się z długoterminowymi obserwacjami, a wręcz znacząco nie doceniają, jak bardzo rośliny przyśpieszają czas wypuszczania liści i kwitnięcia w związku z globalnym ociepleniem", powiedziała Wolkovich. Modele, które miały przewidywać, co w przyszłości dziać się będzie z roślinami powinny zostać zrewidowane.

Trudności w oszacowaniu wpływu wyższej temperatury na ekosystemy są większe niż myśleli naukowcy. Wyniki prac Wolkowich wielu z nich zadziwiły. Przy okazji wyszło na jaw, że w niektórych przypadkach komory grzewcze, które imitują ocieplenie, dają odwrotne wyniki niż w rzeczywistości.

Co z tego wynika? Naukowcy wciąż nie do końca potrafią oszacować konsekwencje wzrostu średniej temperatury na świecie. Dr This Rutishauser z centrum badań zmian klimatu na uniwersytecie w Brnie po zapoznaniu się z pracą kanadyjskiej badaczki powiedział wprost, że naukowcy będą musieli jeszcze raz przemyśleć skutki globalnego ocieplenia.

"Mogą być poważniejsze, niż sądziliśmy do tej pory. Będzie to wymagało wiele pracy, w szczególności ważne jest przewidzenie, jak będzie wyglądała w przyszłości produkcja żywności", stwierdził.

W tym przypadku szybciej wcale nie znaczy lepiej. Wcześniejsze pojawianie się, a tym samym szybsze owocowanie roślin zmusi inne organizmy, zależne od nich, do błyskawicznego przystosowania się do nowych warunków. Czy uczynią to bez żadnych problemów?

Jak dowodzą niedawno opublikowane wyniki innych badań, także dłuższy okres wegetacyjny roślin nie oznacza, że w tym czasie zamagazynują one więcej dwutlenku węgla. Nie możemy więc też liczyć, że dłużej zielone rośliny zrównoważą większe emisje powodowane przez człowieka i ograniczą wzrost średniej globalnej temperatury.

Skutków zmian klimatu nie jesteśmy w stanie trafnie przewidzieć. Niektórych możemy nawet nie odczuć na własnej skórze, inne mogą okazać się znaczące dla naszego życia, jeszcze inne – katastrofalne. Ale przede wszystkim, jeśli nie będziemy dokładnie wiedzieć, co nas czeka, trudno nam będzie szybko zaadaptować się do życia w nowym świecie. W przypadku niezrozumienia, co się będzie dziać z naszymi uprawami, może grozić nam głód. Lepiej chyba pomyśleć o tym zawczasu i już teraz ograniczać swój wpływ na klimat.

 

Urszula Drabińska, ChronmyKlimat.pl

fot. Flickr by geekgirl24, BY-NC