Jego zdaniem praktycznie wszystkie kraje „dziesiątki” są zainteresowane rozwojem energetyki jądrowej, ale to nie znaczy, że każdy powinien mieć swoją własną elektrownię. Proponujemy strategiczny sojusz po to, aby inwestować rozsądnie, wspólnie walczyć o fundusze unijne na rozwój projektów energetycznych, a w przyszłości również dzielić się projektami inwestycyjnymi realizując je tam, gdzie mają one największy sens.

Bezpieczeństwo sektora energii wspólnym interesem UE-10

Firma doradcza Ernst & Young dokonała analizy wszystkich polityk energetycznych krajów UE-10. Raport "Partnerstwo Europy Centralnej w sektorze energii" pokazuje wspólne wyzwania tych państw, którymi są m.in.: zapóźnienie gospodarcze i spodziewany szybszy niż w krajach UE-15 wzrost PKB, niska konsumpcja energii i spodziewany jej znaczny wzrost wraz ze wzrostem gospodarczym, przestarzałe moce wytwórcze i przesyłowe w większości krajów oraz potrzeba dywersyfikacji dostaw gazu i ropy naftowej. Wyzwania bezpieczeństwa sektora energii są zbliżone we wszystkich krajach dziesiątki. Dlatego we wspólnym interesie tych państw leży wywieranie wpływu na politykę energetyczna Unii. Rynki energii elektrycznej w UE-10 nie są ze sobą dobrze połączone, chociaż różne projekty są obecnie w trakcie realizacji. Wyzwania dla sektorów energii elektrycznej, gazowego i ropy naftowej w krajach dziesiątki, są de facto wyzwaniami dla całej gospodarki naszego regionu i wymagają wspólnych wysiłków na arenie UE – twierdzi Piotr Piela.

Wspólne są również cele krajów UE-10 w zakresie realizacji unijnych zobowiązań. Do celów tych należy m.in. pozyskanie finansowania dla niezbędnych inwestycji, zwiększenie limitów emisji CO₂ oraz wykorzystanie lokalnych paliw energetycznych (np. gaz łupkowy i węgiel). Brak skoordynowanych i wspólnych działań na rzecz realizacji inwestycji oraz brak pomocy ze strony UE, może spowodować, że kraje UE-10 stracą konkurencyjność na tle gospodarek innych krajów, pozostaną uzależnione od dostaw gazu i ropy z Rosji i w konsekwencji nie dogonią poziomu rozwoju krajów UE-15. W rezultacie może prowadzić to do powstania "Europy dwóch prędkości rozwoju gospodarczego", a biorąc pod uwagę niektóre kraje Europy Centralnej – nawet "Europy trzech prędkości".

Partnerstwo energetyczne Europy Centralnej – propozycja dla krajów UE-10

Poziom rozwoju sektora energii jest nieporównywalnie niższy niż ten, z którym mają do czynienia kraje starej UE. Nasze koncerny energetyczne są niewielkie w porównaniu z takimi gigantami jak EdF czy RWE. Mają również bardziej ograniczone możliwości inwestycyjne. Stąd też krajom UE-15 będzie dużo łatwiej wypełnić założenia polityki spójności. W naszym regionie sprawa jest podwójnie skomplikowana, bo po pierwsze: mamy mniej pieniędzy na inwestycje, a po drugie: skala tych inwestycji jest zupełnie nieporównywalna z tymi, które powinny być przeprowadzone w Niemczech czy Francji. Gdybyśmy jako Polska chcieli zrealizować wszystkie założenia polityki spójności w ramach czasowych wyznaczonych przez UE, ceny energii wzrosłyby o kilkadziesiąt procent kładąc naszą gospodarkę na łopatki – zauważa Piotr Piela. Dlatego powstał pomysł utworzenia sojuszu firm sektora energii z krajów UE-10, którego celem będzie skuteczne lobbowanie na rzecz regionalnych interesów na arenie Unii Europejskiej.

Proponowany plan działań sojuszu krajów UE-10 obejmuje między innymi:

- uzgodnienie wspólnej strategii dla wyzwań sektora energii krajów EU-10;
- powołanie Komitetu Sterującego z reprezentantami każdego z dziesięciu krajów.

Komitet będzie odpowiedzialny za stworzenie wspólnych propozycji grupy krajów dziesiątki na potrzeby debaty nad polityką UE w sektorze energii i będzie współpracował w tym zakresie z niezależnymi organizacjami.

Połączenie siły krajów UE-10 podniesie szanse na skuteczne zrealizowanie kluczowych inicjatyw infrastrukturalnych, dzięki zabezpieczeniu funduszy unijnych i wdrożeniu elastycznych rozwiązań, dostosowanych do specyfiki krajów dziesiątki – podsumowuje Piotr Piela, współautor raportu.