W dniu 10 października obchodzony jest Światowy Dzień Drzewa. Pomysłodawcą tego święta był amerykański znawca i miłośnik przyrody Juliusz Sterling Morton. W 1872 roku po raz pierwszy zachęcił swoich rodaków do sadzenia drzew w myśli idei, że „inne święta służą jedynie przypomnieniu, dzień drzewa wskazuje zaś na przyszłość". W tym samym roku posadzono w Stanach Zjednoczonych ponad milion nowych drzew.

Idea zaszczepiona przez Mortona trafiła do Europy w 1951 roku. W Polsce Dzień Drzewa obchodzony jest od kilku lat, a działania z nim związane organizowane są głównie przez stowarzyszenia i kluby ekologiczne, szkoły oraz nadleśnictwa. W ramach tego święta Klub Gaja od 2003 roku organizuje ogólnopolską akcję sadzenia drzew w ramach programu edukacyjnego „Święto Drzewa". Akcja ma w swoich założeniach służyć ochronie drzew oraz popularyzacji ich znaczenia w biosferze. Ma także podnosić świadomość ekologiczną społeczeństwa w zakresie ochrony środowiska i zmian klimatu na Ziemi. Przez ostatnie 10 lat w ramach programu „Święto Drzewa" posadzono w Polsce i na świecie bliski 570 tys. drzew.

Dlaczego drzewa są dla nas ważne?

Drzewa odgrywają bardzo znaczącą rolę dla życia na Ziemi. Jako największe rośliny i dzięki prowadzonemu na ogromną skalę procesowi fotosyntezy najskuteczniej produkują tlen w atmosferze. Jeden hektar lasu liściastego może wyprodukować około 700 kg tlenu, co stanowi dobowe zapotrzebowanie na tlen ponad 2500 ludzi.  Jedno drzewo wytwarza w ciągu roku tlen wystarczający dla 10 osób.

Rośliny drzewiaste są też doskonałym „konsumentem" CO₂ z atmosfery przez co w znaczny sposób łagodzą efekt cieplarniany i stabilizują klimat na Ziemi.

Drzewa produkują też największą spośród wszystkich roślin lądowych ilość substancji organicznych, które są pokarmem dla ludzi i zwierząt oraz głównym budulcem ich ciał. Rośliny drzewiaste stanowią najważniejszy składnik lasów, tworzą środowisko życia dla wielu gatunków roślin i zwierząt. Ich obecność i stan zdrowia ma wpływ na różnorodność biologiczną środowiska naturalnego.

Kolejną rolą, jaką spełniają drzewa jest regulacja klimatu poprzez utrzymywanie odpowiedniej wilgotności powietrza i łagodzenie nagłych zmian temperatury. Stanowią też naturalną zaporę ograniczającą rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w powietrzu. Korzenie drzew i krzewów spowalniają procesy erozji gleb, przez co wpływają na zmniejszenie zanieczyszczenia wód. Drzewa służą też jako zapory przeciwwietrzne, przeciwśnieżne, a także przeciwpowodziowe, ponieważ przyczyniają się do umacniania brzegów rzek, jezior i mórz. Sadzone wzdłuż ruchliwych dróg wpływają na ograniczenie hałasu.

Konsekwencje wylesienia

Jednym z głównych skutków wylesienia jest utrata bioróżnorodności, która jest szczególnie dotkliwa w przypadku lasów tropikalnych, w których żyje ponad połowa wszystkich gatunków roślin i zwierząt. Lasy tropikalne pokrywają obecnie jedynie ok. 6% powierzchni lądów na Ziemi, czyli niespełna połowę powierzchni, którą zajmowały jeszcze 50 lat temu. Każdego roku na świecie ubywa 12-15 milionów hektarów lasów, co powoduje nieodwracalne zachwianie równowagi ekosystemu Ziemi.

Brak poszycia leśnego powoduje zaburzenia obiegu wody. Ziemia szybko ulega erozji i nie wchłania wód opadowych, skutkiem czego są powodzie i lawiny błotne. Wylesienie ma dodatkowo ogromny wpływ na globalne ocieplenie, ponieważ jest źródłem około 15-20% światowej emisji gazów cieplarnianych. Ich niszczenie powoduje zwiększenie ilości dwutlenku węgla w atmosferze, a wiec wpływa na wzrost efektu cieplarnianego. Wycinanie lasów tropikalnych wpływa również na degradację zamieszkujących je plemion i grup etnicznych.

Wszędzie na świecie naturalne lasy narażone są na zagładę. Na starym kontynencie pozostał ostatni nizinny naturalny las – Puszcza Białowieska. W istniejących warunkach szczególnie ważna staje rola edukacji ekologicznej i zachęcanie do podejmowania rzeczywistych działań na rzecz ochrony środowiska i klimatu. Ministerstwo Środowiska zainicjowało akcję „ZIELONA SZNURÓWKA", której celem jest kształtowanie świadomości środowiskowej społeczeństwa poprzez promowanie postaw pro-ekologicznych oraz wskazywanie na konieczność podejmowania aktywnych i wielokierunkowych działań na rzecz ochrony klimatu i przyrody.

Ministerstwo Środowiska zaplanowało swój udział w „Święcie Drzewa". 10 października br. o godz. 12:00 na Polu Mokotowskim w pobliżu Biblioteki Narodowej, Pan Marcin Korolec – minister środowiska wspólnie z oficjalnymi gośćmi i ambasadorami brał udział w akcji sadzenia drzew.

***

Odwiedź ZIELONĄ SZNURÓWKĘ na:

Kampanię „ZELONA SZNURÓWKA" sfinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.