Opublikowany raport  “Last Gasp: The coal companies making Europe sick” (Ostatnim tchem: firmy węglowe zatruwają Europę”) przedstawia społeczne koszty spalania węgla, pomijane milczeniem przez europejskie firmy energetyczne. Raport bazuje na najnowszych danych emisji i danych meteorologicznych w celu ustalenia odpowiedzialnego za nie czynnika. Wynika z niego, że w 2016 r. zaledwie dziesięć europejskich koncernów odpowiadało za dwie trzecie wszystkich skutków zdrowotnych produkcji energii elektrycznej z węgla. Dziewięćdziesiąt jeden elektrowni węglowych, będących w ich posiadaniu, przyczyniło się do 7.600 przedwczesnych zgonów, 3.320 nowych przypadków przewlekłego zapalenia oskrzeli, 137.000 dni z objawami astmy u dzieci oraz blisko 22 mld euro kosztów.

Dwóch największych winowajców to niemieckie koncerny RWE i EPH: spalają najwięcej węgla ze wszystkich, w gęsto zaludnionych regionach i co gorsza – spalają węgiel brunatny, najbrudniejsze z paliw kopalnych. W związku z tym rząd niemiecki powinien zająć się tą sprawą w pierwszej kolejności i wycofać się z węgla jak najszybciej – mówi Dave Jones, związany z Sandbag analityk europejskiego rynku energetycznego i węglowego, główny autor raportu.

W pierwszej niechlubnej dziesiątce największych trucicieli, cztery firmy są z Niemiec (RWE, EPH, Uniper and Steag), po jednej z Czech (ČEZ), Bułgarii (Bułgarski Holding Węglowy) i Hiszpanii (Endesa) oraz – niestety – aż trzy z Polski: ZE PAK, PGE oraz ENEA, których elektrownie również uzyskują energię ze spalania węgla kamiennego jak i brunatnego.

Mit niskich kosztów tej energii upada nie tylko wobec szybko rosnących cen prądu dla firm, samorządów a już za chwilę również dla gospodarstw domowych. Raport wskazuje, że gdy weźmie się pod uwagę i oszacuje koszty zdrowotne i społeczne związane z liczbą przypadków przewlekłego zapalenia oskrzeli, ataków astmy, hospitalizacji, przedwczesnych zgonów i absencji w pracy, okazuje się, że w Polsce są one niemal dwukrotnie wyższe niż zyski wykazywane przez koncerny energetyczne.

Warto o tym pamiętać, że każda złotówka przychodu węglowych spółek energetycznych oznacza od 1 do ponad 2 zł kosztów zdrowotnych przerzucanych na społeczeństwo. Nie tylko polskie, bo zanieczyszczenia powietrza nie uznają granic  – podkreśla Joanna Furmaga, prezes Związku Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć.

Do kosztów zanieczyszczeń dochodzi też problem ogromnej emisji dwutlenku węgla – głównego gazu cieplarnianego odpowiedzialnego za postępujące zmiany klimatu. W elektrowniach uzyskujących energię z paliw kopalnych, najwięcej powstaje go właśnie ze spalania węgla. Opublikowany w październiku br. raport specjalny IPCC wskazuje, że aby uniknąć katastrofy klimatycznej konieczne są m.in. znacznie bardziej zdecydowane niż dotychczas działania redukujące emisję dwutlenku węgla. Tymczasem jego emisja w Polsce w 39% pochodzi z właśnie z energetyki.

Rekomendacje zawarte w opublikowanym  raporcie wzywają europejskie rządy i spółki do wstrzymania inwestycji w energetykę węglową, zaplanowania realnych ścieżek odejścia od węgla do roku 2030, dostosowania swoich strategii i biznesplanów do postanowień Porozumienia Paryskiego oraz opracowania planów sprawiedliwej transformacji regionów uzależnionych od wydobycia węgla (ang. Just Transition).

Polski rząd kolejny rok zwleka z ogłoszeniem polityki energetycznej państwa. Transformacja polskiej energetyki dla ochrony zdrowia obywateli i stabilnego klimatu nie są na razie jego priorytetem, o czym świadczą plany budowy nowej elektrowni węglowej Ostrołęka C, forsowane pomimo przestróg ekspertów o głębokiej nieopłacalności tego przedsięwzięcia oraz braku środków na jego realizację – wskazuje Diana Maciąga, koordynatorka ds. klimatu ze Stowarzyszenia Pracownia na Rzecz Wszystkich Istot.

Opublikowany dziś raport opracowały europejskie organizacje pozarządowe: Europe Beyond Coal, Sandbag, Greenpeace Central and Eastern Europe oraz European Environmental Bureau.  Niektóre z nich były też zaangażowane w opracowanie poprzednich edycji raportu m. in. Europe’s Dark Cloud, Lifting Europe’s Dark Cloud.

Pełna treść raportu oraz komunikat prasowy jego autorów dostępne są na stronie:

https://beyond-coal.eu/last-gasp/

źródło: zielonasiec.pl