Autorzy raportu „Ocena potencjału redukcji emisji gazów cieplarnianych w Polsce do roku 2030” wykonanego przez międzynarodową firmę doradczą McKinsey & Company, a zamówionego przez Ministerstwo Gospodarki jednoznacznie wskazują na zasadnicze znaczenie efektywności wykorzystania, przesyłu oraz zużycia paliw i energii dla konkurencyjności państwa oraz jego bezpieczeństwa energetycznego. Efektywność energetyczna ma znaczący wpływ na zmniejszenie zużycia surowców energetycznych, a tym samym zmniejszenie zależności od ich importu. Obecnie w Unii zależność od importu nośników energii (węgiel, gaz, ropa naftowa) wynosi ponad 52%. Dzięki realizacji wyznaczonych na rok 2020 celów oszczędności energii, możliwe będzie zredukowanie tego wskaźnika do 45% (zgodnie z prognozami w scenariuszu zaniechania wskaźnik zależności od importu UE w 2020 roku szacowany jest na 62%). Dla osób fizycznych i firm podniesienie efektywności energetycznej oznacza zmniejszenie rachunków za energię, dla kraju – wzrost wpływów do budżetu państwa, dla społeczeństwa poprawę jakości życia, tworzenie nowych miejsc pracy.

„Wg Fundacji Efektywnego Wykorzystanai Energii w perspektywie roku 2020 możemy ekonomicznie zaoszczędzić ok. 25% energii. Oznacza to korzyści ekonomiczne dla ich użytkowników na poziomie 36 mld zł rocznie oraz, co nie jest znaczenia przy debacie Pakiecie energetyczno-klimatycznym, redukcję emisji CO₂ o 57,5 mln ton CO₂/rok !!!!. Niezbędnym jest tworzenie warunków przez państwo do oszczędzania i poszanowania energii. Oszczędzanie to nie koszt, ale zysk dla nas wszystkich i środowiska przyrodniczego – mówi dr Andrzej Kassenberg prezes Instytutu na rzecz Ekorozwoju.

Efektywność energetyczna - sposób na oszczędności

Wiele działań poprawiających efektywność energetyczną można przeprowadzić w sposób stosunkowo niskonakładowy.

Jak poprawić efektywność energetyczną przy niskich nakładach? Przede wszystkim zmienić nasze nawyki. Organizacja WWF wyliczyła, że gdyby wszystkie urządzenia wyłączyć przyciskiem power, nie pozostawiając je w trybie stand-by w skali całej Polski można by zaoszczędzić aż 2,3 mln MWh, wartych 831 mln zł.! To prawie tyle, ile wytwarza rocznie średniej wielkości polska elektrownia (np. Elektrownia Ostrołęka). Poprzez dostosowanie temperatury do faktycznych potrzeb, bez nadmiernego ogrzewania pomieszczeń, obniżając temperaturę o 2st C jesteśmy w stanie zredukować koszty ogrzewania o około 10%! Używając tylko chłodziarek i zamrażarek posiadających klasę A moglibyśmy w ciągu jednego roku zaoszczędzić 2252 GHWh energii, czyli 800 mln zł!

Elektrownie i ciepłownie, dzięki oszczędnościom będą mogły sprzedać energie elektryczną i ciepło nowym użytkownikom lub tym, którzy potrzebują ich więcej bez konieczności budowania nowych bloków energetycznych czy urządzeń produkujących ciepło. Są to tzw. negawaty. Koszty ponoszone na oszczędzanie energii są niewspółmierne niskie w stosunku do budowania nowych bloków energetycznych czy ciepłowniczych. W wielu krajach elektrownie i ciepłownie pomagają finansowo i organizacyjnie małym i średnim przedsiębiorstwom, władzom lokalnym i gospodarstwom domowy w oszczędzaniu energii. Dla nich to jest konkretny interes!

Budownictwo wielki potencjał efektywności energetycznej

Największy potencjał efektywności energetycznej jest w Polsce w sektorze budownictwa. Budownictwo odpowiada za jedną czwartą zużycia energii w Polsce i jest wysoce marnotrawne. Budynki wznoszone w naszym kraju należą do najbardziej energochłonnych w UE. Zapotrzebowanie na energię pierwotną dla budynku jednorodzinnego ogrzewanego niskotemperaturowym kotłem gazowym w Polsce jest o 30% większe niż w Szwecji i to mimo łagodniejszych warunków klimatycznych. Dla budynku wielorodzinnego jest to różnica rzędu 25%. Tymczasem koszty wzniesienia energooszczędnego budynku są tylko o 4% większe niż budynku tradycyjnego. Eksploatacja domu jednorodzinnego w standardzie energooszczędnym zamiast w standardzie tradycyjnym, przynosi oszczędności rzędu nawet około 2 tysięcy zł rocznie w kosztach ogrzewania! W perspektywie roku 2020 możemy zaoszczędzić ponad 13 miliardów złotych!

Efektywność energetyczna poprawia konkurencyjność gospodarki

Efektywność energetyczna ma pozytywny wpływ na konkurencyjność gospodarki. Poprawa efektywności energetycznej jest najtańszą i najszybszą metodą przestawienia polskiej gospodarki na tory niskoemisyjne, zwiększając tym samym jej konkurencyjność. Zachęca do modernizacji i wdrażania innowacji, a Polska pod tym względem jest na szarym końcu w UE. Zmniejszenie ilości użytkowanej energii w przemyśle ma bezpośrednie przełożenie na korzyści ekonomiczne przedsiębiorstw. Zmniejszenie kosztów operacyjnych, których istotnym składnikiem jest koszt energii, często skutkuje zwiększeniem produkcji. Monitoring zużycia energii oraz wprowadzanie rozwiązań służących ograniczeniu zużycia energii ma coraz większe znaczenie dla zachowania konkurencyjności przedsiębiorstw na rynku międzynarodowym. Jest to szczególnie ważne w przypadku konkurowania z gospodarkami, w których koszty energii i siły roboczej są niższe niż w krajach UE. Zgodnie w raportem Frauhofer i Ecofys¹, osiągnięcie celu 20% oszczędności energii to 100-150 mld dolarów oszczędności w skali roku do 2020, w zależności od ceny ropy naftowej.

Efektywność energetyczna w sektorze publicznym

W przypadku zaś sektora publicznego często wystarczy wprowadzić dobre zarządzanie kosztami i zużyciem energii w budynkach. Zgodnie z najnowszymi wyliczeniami Fundacji na rzecz Efektywnego Wykorzystania Energii, która badała potencjalne koszty i zyski z wprowadzenia wymogu 1% oszczędności energii rocznie przez sektor publiczny do roku 2016 możemy sporo zaoszczędzić. I tak przy wykorzystaniu potencjału niskonakładowych przedsięwzięć wartość zaoszczędzonej energii, a co zatem idzie zaoszczędzonych pieniędzy, na rachunkach za energię, zdecydowanie przewyższą wysokość nakładów inwestycyjnych (1,878 do 1,312mld zł/6 lat). Są to realne pieniądze, które zaoszczędziłaby administracja publiczna z uwagi na niższe rachunki za energię i, które zostaną w budżecie państwa. Niestety zapis o obowiązku oszczędzania energii na poziomie 1%/rok przez sektor publiczny został wykreślony z projektu ustawy o efektywności energetycznej na wniosek Ministerstwa Finansów.

Z energetyką przyjazną środowisku za pan brat

Jak wynika z prowadzonych badań, mimo wielu akcji proekologicznych, zagadnienia związane z odnawialnymi źródłami energii, efektywnością energetyczną, oszczędzaniem energii są wciąż mało zrozumiałe i mało znane. W celu rozpowszechniania wiedzy na ten temat został przygotowany edukacyjny projekt „Z energetyką przyjazną środowisku z pan brat”. Jest on obecnie realizowany przez Instytut na rzecz Ekorozwoju we współpracy z Krajową Agencją Poszanowania Energii oraz Instytutem Energetyki Odnawialnej, a finansowanym przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W ramach projektu zostaną przygotowane: broszury, ulotki, płyta CD, plakaty dotyczących różnych zagadnień związanych z energetyką i środowiskiem. Będą one dostępne w połowie roku na www.ine-isd.org.pl.

Przypisy:
1. Frauhofer Institute, Ecofys, Energy Savings 2020: How to triple impact of energy saving policies in Europe, European Climate Foundation, Den Haag 2010