Statystyczna polska rodzina wydaje ponad jedną trzecią domowego budżetu na opłaty związane z życiem i energią[1]. Niestety ten koszt nie będzie maleć. Dlatego w obliczu rosnących cen prądu warto postawić na jego własną produkcję. Wybór oszczędnych i ekologicznych rozwiązań jest szeroki. Jednym z nich jest fotowoltaika. Eksperci z Fundacji BOŚ podpowiadają jak zostać Prosumentem, stworzyć własną mikroinstalację i zaoszczędzić nawet 2 tys. złotych w skali roku. Projekt jest wspierany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej - informuje Fundacja BOŚ.

Często słyszy się, że Polska ma zbyt małe nasłonecznienie, by instalacje fotowoltaiczne mogły pracować efektywnie. To mit. Niemcy i Czechy, które świecą przykładem w tej kwestii, mają nasłonecznienie porównywalne do naszego. Nieprawdą jest również, że panele fotowoltaiczne (PV) przestają zupełnie działać w zachmurzony dzień. Faktem jest jedynie, że spada ich moc. Często mówi się, że to się nie opłaca, a same panele są bardzo drogie. W wyniku dynamicznego rozwoju branży OZE i dużej konkurencji na rynku, w ostatnich latach ich ceny spadły o blisko połowę. Z kolei sama wydajność paneli fotowoltaicznych zdecydowanie się poprawiła. Niestety, jak pokazały badania przeprowadzone przez TNS Global na zlecenie Fundacji Banku Ochrony Środowiska, tylko co dziesiąty Polak wie, że są środki publiczne pozwalające dofinansować mikroinstalacje fotowoltaiczne we własnym domu[2]. Takie wsparcie może znacznie obniżyć koszt całej inwestycji.

- W Polsce za kluczową barierę rozwoju OZE uchodzą koszty, ale prawdziwym ograniczeniem jest niewiedza. Z przeprowadzonych w ramach kampanii „Postaw na słońce” badań wynika, że aż 98 proc. Polaków nie ma pojęcia co kryje się pod słowem „Prosument”, a aż dwie trzecie z nas nie wie czym są Odnawialne Źródła Energii. Nie wiemy też skąd czerpać dofinansowanie na mikroinstalacje fotowoltaiczne[3] – zauważa Barbara Lewicka-Kłoszewska, Ekolog i Wiceprezes Fundacji Banku Ochrony Środowiska. Warto zatem podkreślić, że decydując się na instalacje prosumenckie możemy skorzystać z dotacji udzielanych przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) w wysokości nawet do 40 proc. kosztów inwestycji.

Panele zamiast lokaty bankowej

Jak zarobić na produkcji prądu i to nie będąc właścicielem wielkiej elektrowni, ale małej przydomowej instalacji? Przykładowo, mała instalacja fotowoltaiczna (PV) o mocy 2-3 kWh, czyli taka, która spełni potrzeby przeciętnego gospodarstwa domowego, to obecnie koszt 15-20 tys. złotych. Wystarczy tylko 30 m kw. dachu czy działki, aby zostać prosumentem, czerpać i produkować prąd na własny użytek, a nadmiar – odsprzedawać do sieci.

Z wyliczeń przygotowanych przez Ekspertów z Laboratorium Fotowoltaiki Politechniki Warszawskiej wynika, że czteroosobowe gospodarstwo domowe, które zainwestowało w system o mocy 5 kWp mogłoby obniżyć roczny rachunek za energię z 2475 zł aż do 275 zł.[4].

- Jednorazowy koszt takiej inwestycji zwraca się po około 8-10 latach w zależności od wysokości zużycia energii elektrycznej oraz dostępnych dofinansowań itp. Po tym czasie, możemy śmiało już tylko oszczędzać ponad 2 tys. w skali roku. Żadna lokata bankowa dostępna na rynku nie dostarcza takiego oprocentowania – wylicza Barbara Lewicka-Kłoszewska, Ekolog i Wiceprezes Fundacji Banku Ochrony Środowiska.

Aby ułatwić wyliczenia i prognozę oszczędności, w ramach kampanii „Postaw na słońce” Fundacja BOŚ przygotowała sześć specjalnych kalkulatorów, dzięki którym można wyliczyć zużycie energii elektrycznej, emisję CO2 oraz jego kompensację, dobór paneli fotowoltaicznych i efekt ekonomiczny takiego przedsięwzięcia. Szczegóły nawww.postawnaslonce.pl.

A jak zostać prosumentem?

Trzeba zainstalować i uruchomić u siebie mikroinstalację (np. fotowoltaiczną) pozwalającą na wytwarzanie energii elektrycznej lub energii elektrycznej w skojarzeniu z ciepłem (tzw. mikrokogeneracja). Dofinansowanie NFOŚiGW w tym zakresie obejmuje dofinansowanie, zakup i montaż nowych instalacji i mikroinstalacji OZE typu prosumenckiego dla potrzeb budynków mieszkalnych jednorodzinnych albo wielorodzinnych.

Dzięki niedawnej nowelizacji prawa energetycznego w Polsce, przyłączanie takiej własnej mikroinstalacji do sieci stało się prostsze. Jeśli chcemy produkować energię wyłącznie na potrzeby naszego gospodarstwa domowego, wszelkie koszty z przyłączeniem poniesie zakład energetyczny. Nie musimy mieć też żadnej koncesji, ani obowiązku prowadzenia działalności gospodarczej, a nadmiar wyprodukowanej energii możemy odsprzedać.[5].

[1] Źródło: „Warunki życia rodzin w Polsce”, GUS, Warszawa, 2014r., str. 73-74.
[2] Badanie TNS Global, przeprowadzone na zlecenie Fundacji Banku Ochrony Środowiska, w dniach: 15-30 września 2014 r. Metoda: Omnibus. Próba: 1000.
[3] Jw.
[4] Efekt ekonomiczny zainstalowania modułów fotowoltaicznych dla gospodarstwa domowego na przykładzie czteroosobowego gospodarstwa domowego i systemu o mocy 5 kWp – przy założeniu, że cała wyprodukowana energia elektryczna jest na bieżąco zużywana przez gospodarstwo domowe: Zużycie energii w przykładowym gospodarstwie czteroosobowym to około 5000 kWh rocznie. Obecnie cena energii wynosi średnio 0,55 zł za1 kWh zużytej energii elektrycznej. Zatem za energię zużytą w ciągu roku zapłacimy: 5000 kWh * 0,55 zł/kWh = 2475 zł. Dobrze zaprojektowany system fotowoltaiczny powinien produkować średnio 900 kWh w ciągu roku z 1 kW zainstalowanego. Zatem mając instalację o mocy 5 kW produkcja systemu powinna wynieść około: 5 kW * 900 kWh = 4500 kWh. UWAGA: rzeczywista produkcja energii elektrycznej może być nieco wyższa lub niższa, w zależności od licznych czynników zewnętrznych takich jak warunki atmosferyczne (duże zachmurzenie lub brak chmur) lub też występowania zjawiska zacienienia modułów lub ich fragmentów. Teoretycznie system pozwoli na pokrycie 90% zapotrzebowania energetycznego czteroosobowego gospodarstwa domowego. Rachunek za energię elektryczną wyniesie: 5000 kWh – 4500 kWh = 500 kWh.Zatem finalnie mamy: 500 kWh * 0,55 zł/kWh = 275 zł w ciągu roku.
[5] Patrz. Ustawa o OZE.