Zadanie postawione przed dofinansowanym ze środków unijnych projektem REGADIOX, nad którym prace rozpoczęły się w lipcu 2013, polega na ustaleniu najodpowiedniejszych praktyk gospodarowania gruntami, umożliwiających podniesienie zdolności gleby do pochłaniania dwutlenku węgla i obniżenie emisji gazów szklarniowych. Inicjatywa, którą zaplanowano na trzy lata, ma pogłębić wiedzę naukową o emisjach i wychwytywaniu dwutlenku węgla w powiązaniu z systemami upraw nawadnianych – irygacją gruntów i gleby – oraz wskazać agrotechniki nawadniania, które mogą przełożyć się na pozytywne skutki zmiany klimatu.

Ocenie i analizie poddane zostaną różne wskaźniki, aby oszacować pochłanianie dwutlenku węgla, zużycie energii oraz ilość emisji generowanych w kontekście zarządzania glebą. Przewidziano także publikację przewodnika metodologicznego po najlepszych praktykach, zidentyfikowanych w toku trzyletnich prac.

Ponadto, w ramach projektu przeszkolenie ze stosowania nowych modeli i technik zarządzania ma przejść co najmniej 30 zawodowych rolników. Przygotowane zostaną także zalecenia w zakresie dostrajania strategii rolnych i środowiskowych na szczeblach regionalnym, krajowym i europejskim.

Wprowadzenie nowoczesnych systemów irygacji umożliwiło prowadzenie upraw na obszarach suchych i półsuchych, przynosząc znaczące korzyści ekonomiczne. W samym tylko regionie Nawarry na północy Hiszpanii przekształcenie na grunty nawadniane już objęło 22 300 hektarów, a planuje się dalsze 30 000 hektarów.

Tego typu zmiany w użytkowaniu gruntów mogą mieć jednak istotny wpływ na emisje gazów cieplarnianych. Rolnictwo jest odpowiedzialne za 20% łącznych emisji gazów cieplarnianych, bez uwzględniania nawet powiązanego zużycia energii. Emisje powstają głównie w czasie fermentacji i utleniania materii organicznej i związków azotu.

Rośliny wykorzystują atmosferyczny CO₂ do wzrostu. Kiedy obumierają węgiel może przesączyć się do gleby. Uprawę takiej gleby można zoptymalizować, aby zapobiegać uwalnianiu się części węgla do atmosfery w postaci CO₂, co jest jedną z głównych przyczyn globalnego ocieplenia i zmiany klimatu.

"Przez ostatnie dziesięć lat pracowaliśmy nad procesami biorącymi udział we wbudowywaniu i stabilizowaniu materii organicznej w glebie" – zauważa Paloma Bescansa, badaczka z UPNA. "Nowe podejście wiąże się ze wzrostem stężenia dwutlenku węgla w atmosferze i utrzymywaniem jego części w glebie, w materii organicznej".

Iñigo Virto, naukowiec z UPNA, powiedział: – "Jeżeli gleba wzbogaca się o materię organiczną, to nie tylko może częściowo zapobiegać uwalnianiu CO₂ do atmosfery, ale również zaoferować korzyści pod względem żyzności i ograniczania erozji. Uprawa prowadzona w innym systemie zarządzania może wpływać na cały proces, a w przypadku irygacji gleba może być w stanie pochłaniać więcej węgla.

W skład konsorcjum REGADIOX weszła Grupa ds. Zarządzania Glebą przy Uniwersytecie Publicznym Nawarry (UPNA), Instytut Technologii i Infrastruktury Rolno-spożywczej Nawarry (INTIA) i Fundacja Rozwoju Obszarów Wiejskich Nawarry (Fundagro). Wkład wniesiony przez UE w projekt za pośrednictwem programu LIFE wyniósł 468 332 euro.

Więcej informacji: unijny program LIFE: ec.europa.eu/environment/life.

źródło: © Unia Europejska, 1995-2013, CORDIS
cordis.europa.eu   

Niniejszy materiał został opublikowany dzięki dofinansowaniu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Za jego treść odpowiada Fundacja – Instytut na rzecz Ekorozwoju, poglądy w nim wyrażone nie odzwierciedlają oficjalnego stanowiska Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.