Ponad połowa ludzi na świecie mieszka w miastach. Miasta odpowiadają za ponad 70 proc. globalnych emisji związanych z energetyką. Nie ulega zatem wątpliwości, że miasta odgrywają kluczową rolę w walce ze zmianami klimatu.

Ma to szczególne znaczenie w Chinach, gdzie szybko rozrastające się metropolie stają się motorem postępu gospodarczego, naukowego i technologicznego.

Przykładem może być Chengdu - licząca aż 14 mln mieszkańców aglomeracja w środkowych Chinach, w Kotlinie Syczuańskiej. Jeszcze do niedawna Chengdu nie przykładało wagi do redukcji emisji gazów cieplarnianych, nawet w kontekście prowadzonej polityki zrównoważonego rozwoju miasta.

Amerykańsko-chiński szczyt liderów klimatycznych w Pekinie. Fot. Wee Kean Fong/WRI

Zmiana nastąpiła podczas tegorocznego szczytu przyjaznych dla klimatu niskoemisyjnych miast w Pekinie (Climate-Smart / Low Carbon Cities Summit), na którym spotkali się przedstawiciele Stanów Zjednoczonych i Chin. Podczas tego wydarzenia  władze Chengdu oficjalnie zobowiązały się dojść do maksymalnego poziomu emisji około roku 2025, a następnie stopniowego ich ograniczania. Cel ten o 5 lat wyprzedza zobowiązanie Chin do osiągnięcia szczytu emisji w roku 2030. Dzięki wsparciu WRI i partnerów Chengdu zakończyło inwentaryzację gazów cieplarnianych za rok 2010, ustaliło szczytowy poziom emisji oraz wypracowało strategię niskoemisyjną w kierunku realizacji założonych celów.

Podczas czerwcowego szczytu chiński sojusz miast (ang. Alliance of Pioneer Peaking Cities - APPC) ogłosił, że 23 zrzeszone w nim miasta i prowincje zobowiązały się osiągnąć najwyższy poziom emisji nie później niż w roku 2030. Te skupiające około 16,8 proc. ludności Chin aglomeracje odpowiadają za 27,5 proc. PKB i 15,6 krajowych emisji CO₂.

Dlaczego chińskie miasta są tak istotne?

Miasta odgrywają w Chinach kluczową rolę jeśli chodzi o realizację krajowych celów klimatycznych. Głównie dzięki nim wypełniono średnioterminowy cel redukcyjny określony w planie pięcioletnim na lata 2011-2015 i ograniczono emisje CO₂ o 17 proc. na jednostkę PKB  w porównaniu do poziomu z roku 2010.

W planie pięcioletnim na lata 2016-2020 podkreślono, że więcej rozwiniętych gospodarczo miast powinno osiągnąć maksymalny poziom emisji CO₂ przed realizacją tego celu na poziomie krajowym.

Uznając znaczenie miast w tym zakresie, Państwowa Komisja ds. Rozwoju i Reform Chin (ang. National Development and Reform Commission - NRDC)  wskazała 42 miasta i prowincje, które jako pierwsze dołączą do krajowego programu niskowęglowego rozwoju. Będą one pełnić rolę pionierów we wdrażaniu rozwiązań niskoemisyjnych, takich jak inwentaryzacja gazów cieplarnianych, opracowywanie niskoemisyjnych planów działań, budowanie strategii przejścia na gospodarkę niskoemisyjną oraz zastosowanie niskoemisyjnych technologii.

W czerwcu 2015 Chiny oficjalnie przedstawiły dobrowolne zobowiązania do redukcji emisji (ang. Intended Nationally Determined Contributions - INDC) i zobowiązały się do osiągnięcia szczytu emisji gazów cieplarnianych około roku 2030. Powołując do życia APPC we wrześniu 2015 roku wyróżniono metropolie najbardziej aktywne w obszarze niskoemisyjnego rozwoju, aby zachęcić je do wcześniejszego dojścia do maksymalnego poziomu emisji.  Członkami założycielami APPC jest 11 miast i prowincji.

Miasta są kluczowe dla osiągnięcia celów klimatycznych Chin

Sojusz chińskich miast dobrowolnie dążących do jak najszybszego osiągnięcia szczytu emisji jest ważny z czterech powodów:

1. Obecne krajowe zobowiązania (INDC) nie są wystarczające, aby zatrzymać  wzrost średniej temperatury na świecie poniżej 2 st. C. Wcześniejsze osiągnięcie przez miasta najwyższego poziomu emisji może pomóc Chinom zrealizować zobowiązania przed rokiem 2030 i przyczynić się powstrzymania globalnego ocieplenia poniżej uzgodnionego limitu.
2. Po raz pierwszy w historii chińskie miasta przyjęły długoterminowe cele redukcyjne. Do tej pory ich zobowiązania ograniczały się do celów krótkoterminowych zgodnych z założeniami pięcioletnich planów gospodarczych.
3. Grupa miast liderów ma zachęcić inne miasta do angażowania się w ambitne działania na rzecz ochrony klimatu. Obejmą one zarówno miasta uczestniczące w krajowym programie niskoemisyjnego rozwoju, jak i nową serię krajowych działań, która ma zostać ogłoszona jeszcze w tym roku.
4. Różne regiony Chin rozwijają się z różną prędkością. Niektóre miasta, zwłaszcza na zachodzie kraju, wciąż są na etapie industrializacji i w związku z tym mogą potrzebować więcej czasu na osiągnięcie szczytowego poziomu emisji. Aby zneutralizować negatywne skutki rozwoju przemysłu w tych miastach, ośrodki bardziej rozwinięte muszą osiągnąć szczyt emisji przed rokiem 2030. Ważną rolę odegrają w tym procesie miasta zrzeszone w APPC.

Zobowiązanie do osiągnięcia maksymalnego poziomu emisji to jednak nie wszystko - miasta powinny swoje deklaracje przekuwać w działania. Do tego niezbędne są rzetelnie opracowane plany przejścia na gospodarkę niskowęglową oraz dostęp do szczegółowych danych, umożliwiający podejmowanie optymalnych decyzji. Aby osiągnąć wyznaczone cele, miasta mogą brać przykład z pionierów, takich jak Chengdu, mogą także korzystać z narzędzi do inwentaryzacji emisji, określania maksymalnego poziomu emisji, planowania działań na rzecz niskoemisyjnej gospodarki i tworzenia planów niskowęglowego rozwoju. Takie narzędzia oferuje m.in. World Resources Institute.

Wee Kean Fong, World Resources Institute

Tekst pochodzi z bloga WRI Insights
Tłumaczenie: ChronmyKlimat.pl