Ponad 70% z ok. 5,5 mln istniejących budynków jednorodzinnych w Polsce, ogrzewanych jest kotłami stałopalnymi na węgiel. Od kliku lat organizacje społeczne zwracają uwagę na negatywny wpływ ich oddziaływania na środowisko oraz komfort życia wszystkich mieszkańców Polski. Problem tzw. niskiej emisji zanieczyszczeń, emitowanych z takich palenisk, z uwagi na przemieszczanie zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego dotyczy całego kraju.

Miliony obywateli, każdego dnia narażone są na oddziaływanie toksycznych substancji zawartych w powietrzu. Badania Europejskiej Agencji Ochrony Środowiska, Europejskiego Biura Ochrony Środowiska oraz organizacji pozarządowych mówią, że skutkuje to najwyższym wzrostem chorób serca i układu oddechowego oraz wzrostem śmiertelności Polaków do poziomu o rząd wielkości wyższego niż w wypadkach samochodowych. Jednocześnie według najnowszych badań opinii publicznej zrealizowanych przez TNS OBOP dla Instytutu Energetyki Odnawialnej (IEO) nt. postaw społecznych Polaków wobec mikroinstalacji i energetyki obywatelskiej, najpopularniejszym źródłem energii wykorzystywanym do ogrzania budynku jest węgiel, a Polacy najchętniej zamieniliby źródła węglowe na odnawialne.

Odnawialne źródła energii są realną alternatywą dla spalania najgorszej jakości paliw w kotłach grzewczych i dla poprawy jakości życia mieszkańców. Warto podkreślić, że ciepło stanowi 58% zużytej energii finalnej w Polsce (energia elektryczna stanowi zaledwie 20%). W budynkach mieszkalnych koszty ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej przekraczają 80% całkowitych kosztów zużycia energii.

Ciepło i chłód stanowi 58% zużytej energii finalnej w Polsce i stanowi największy potencjał w oszczędzaniu energii, redukcji dwutlenku węgla i rozwoju OZE. (Źródło danych: Krajowy Plan Działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych, MG 2010 r.).

Wg danych Głównego Urzędu Statystycznego realny 10-letni wzrost cen ciepła w Polsce wyniósł ponad 50%. Nowoczesne technologie lokalnego wytwarzania ciepła z OZE mają największy potencjał redukcji zanieczyszczeń, ale i oszczędności kosztów ponoszonych na ogrzewanie pomieszczeń i wody.

Z roku na rok w naszym kraju rośnie świadomość ekologiczna. Według powyżej cytowanych badań opinii publicznej, już co trzeci obywatel w swoim gospodarstwie domowym najchętniej wykorzystywałby energię pochodzącą z odnawialnych źródeł energii (OZE). Wciąż jednak urządzenia grzewcze wykorzystujące do produkcji ciepła OZE postrzegane są jako rozwiązania na które mogą sobie pozwolić najbogatsi. Tymczasem w wielu przypadkach zastosowanie urządzeń produkujących ciepło z OZE pozwoliłoby na znaczne obniżenie rachunków za ogrzewanie oraz zmniejszenie emisji zanieczyszczeń, tym samym przyczyniając się do szybkiej i wyraźnej poprawy warunków życia.

Niestety, niedawno przyjęta Ustawa o OZE nie wspiera produkcji ciepła z OZE. Niemal w całości skupia się na wsparciu produkcji energii elektrycznej. Potrzebne są zatem dalsze impulsy prawne, ekonomiczne oraz dalsze innowacje technologiczne i rynkowe, a także działania edukacyjne, aby olbrzymi potencjał produkcji ciepła z OZE w systemach rozproszonych został szeroko i właściwe wykorzystany.

Aby tak się stało, zdaniem organizacji branżowych konieczne jest opracowanie i wdrożenie specjalnej Ustawy odnoszącej się do produkcji ciepła z OZE, która w sposób systemowy regulowałaby zakres wsparcia i promocji produkcji ciepła z OZE. Ustawy, której założenia opierać się będą o szczegółową analizę w postaci „mapy drogowej” rozwoju ciepła z OZE uwzględniającą wiarygodną ocenę skutków regulacji.

Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) wraz ze Stowarzyszeniem Producentów i Importerów Urządzeń Grzewczych (SPIUG) podjęły działania na rzecz przygotowania ustawy o cieple z OZE oraz zwróciły uwagę na konieczność opracowania szerszej analizy wykazującej niezbędność podjęcia szerokich działań rządu i samorządów w tym zakresie.

W ten sposób zrodziła się inicjatywa stworzenia opracowania „Krajowego Planu Rozwoju Ciepła z OZE do 2030 roku”, które, angażując wiodących przedstawicieli branży ciepła rozproszonego i organizacje partnerskie pokazałoby również korzystny wpływ promocji ciepła z OZE realizację celów nowej polityki energetycznej do 2030 i 2050 roku oraz urealniłoby rządowy Krajowy Plan Działania w zakresie OZE do 2020 roku. Analiza zostanie opracowana przez konsorcjum na czele z Instytutem Energetyki Odnawialnej, jej publiczna prezentacja zaplanowana jest na jesień 2015 roku, po czym, w raz z koncesją rozwiązań prawnych i ekonomicznych zostanie przekazana do Rządu i Parlamentu.

Źródło: PORT PC, SPIUG, IEO