- Kalendarium
-
Debaty
- Czy Polska będzie "Fit for 55%"?
- Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w budynku wielorodzinnym
- Gospodarowanie wodą w budynku wielorodzinnym
- Jak przeciwdziałać ubóstwu energetycznemu i zanieczyszczeniom powietrza
- Szanse rozwoju energetyki morskiej w Polsce
- E-mobility – czy tylko samochód elektryczny?
- Zielone finansowanie
- Gospodarka o obiegu zamkniętym
- Czy planowanie przestrzenne w Polsce da się naprawić?
- Czy transformacja energetyczna w Polsce oznacza wzrost bezrobocia?
- Roślinność na wokół i w budynku wielorodzinnym
- Fundusze unijne na gospodarkę niskoemisyjną
- Ekologia w modzie i tekstyliach
- Seminarium naukowe: Co ekstremalne zjawiska pogodowe mówią nam o zmianach klimatu?
- Woda w mieście - jak ją zagospodarować
- Senior czuje dobry klimat
- Przyszłość ciepłownictwa w Polsce
- Jak zmniejszyć ubóstwo energetyczne?
- Jak osiągnąć neutralny dla klimatu transport w ciągu najbliższych 30 lat?
- Jaki rynek pracy po węglu?
- Czy polska gospodarka może działać bez węgla?
- Jaką energetykę warto dotować?
- Dlaczego węgiel tanieje?
- Zielone miejsca pracy
- Miasto bez samochodu?
- Śląsk - co po węglu?
- Ustawa o energetyce odnawialnej
- Ile powinien kosztować prąd
- Szczyt klimatyczny w Limie
- Węgiel a zdrowie
- Efektywność szansą dla gospodarki
- Energetyka rozproszona
- Polska wobec celów 2030
- Biblioteka
- Wideo
- Patronaty
- Projekty
- O serwisie
- Opinie
- Polityka klimatyczna
- Nauka o klimacie
- Zielona gospodarka
- Inicjatywy lokalne
- Energetyka
- Transport
- ADAPTACJA
- PARYŻ COP21
więcej
Polityka klimatyczna
Nauka o klimacie
Zielona gospodarka
Inicjatywy lokalne
Energetyka
Energetyka
Czy rynek mocy ma sens? (20146)
2017-06-05Drukuj
Rozmowa z dr. Andrzejem Kassenbergiem z Instytutu na rzecz Ekorozwoju (InE) na temat rynku mocy i związanych z tym ewentualnych zmian w emisyjności CO2. Punktem wyjścia jest przygotowane w InE opracowanie p.t. "Jakościowa ocena wpływu wprowadzenia rynku mocy na emisyjność krajowego systemu elektroenergetycznego".
ChronmyKlimat.pl: Na czym polega rynek mocy? Czy w ogóle ma on sens?
Andrzej Kassenberg: Rynek mocy ma na celu umożliwić sfinansowanie inwestycji energetycznych w sytuacji, gdy ceny energii są niskie, co nie pozwala na rozwój jak i odtworzenie majątku w elektroenergetyce. Jednocześnie mogą: wystąpić okresowe przerwy w dostawach, być wycofywane stare bloki energetyczne czy też następować przyrost OZE, co powoduje krótszy czas pracy bloków działających w podstawie. Wprowadzenie rynku mocy ma sens o ile zostanie to zrobione właściwie. W szczególności moce finansowane z rynku mocy muszą być ekonomicznie względnie efektywne i prowadzić do postępu cywilizacyjnego, a nie służyć podtrzymywaniu tradycyjnego modelu elektroenergetyki. Oznacza to kolejno:
- Eliminację nieefektywnego zużycia energii (czyli tzw. "negamoce") w wyniku modernizacji odbiorników i zastosowania zarządzania popytem, co pozwala zredukować popyt na energię i moc. Dotyczyć to może także zmian w stosowanym nośniku energii .
- Wyrównywanie zapotrzebowania na moc w wyniku dobrowolnej, odpłatnej redukcji i wykorzystywania przez klientów generowania prądu z własnych źródeł (przede wszystkim rezerwowych). Szacuje się, że uzyskany w ten sposób potencjał redukcji popytu na 5-9% mocy szczytowej.
- Dopasowanie charakteru źródeł wytwarzania energii elektrycznej do charakteru popytu – np. źródła solarne w okresach upałów.
- Magazynowanie okresowych nadwyżek (w tym wiatrowych i solarnych) do użycia w okresach braków energii elektrycznej.
- Budowanie nowych mocy w okolicy odbioru (rozpraszanie źródeł energii elektrycznej), co pozwala uniknąć wyższej niż hurtowa ceny u odbiorców końcowych, uniknąć nadmiernej budowy sieci, zredukować straty na przesyle, zwielokrotnić możliwości akumulacji energii na poziomie odbiorców końcowych, ułatwić finansowanie mniejszej skali inwestycji (energetyka prosumencka w tym przemysłowa, rolnicza i gminna) – wtedy można uznać, że rynek mocy finansuje wyższe nakłady jednostkowe źródeł małych mocy (znacznej liczby).
- Budowanie elastycznych mocy wielofunkcyjnych (zintegrowana produkcja energii elektrycznej, ciepła, chłodu, gazu, zagospodarowanie odpadów, samochody jako magazyny energii …)
- Importowanie z krajów o tańszej energii dysponujących nadwyżkami mocy przy inwestowaniu w krajowe sieci i magazyny energii.
- Rozwój źródeł szczytowych i rezerwowych (głównie na pochodnych ropy naftowej) o dużym rozproszeniu.
- Za niewłaściwe należy uznać finansowanie źródeł w technologiach odchodzących do historii.
W jaki sposób i po co zamierza się wprowadzić rynek mocy w Polsce?
Projekt ustawa o rynku mocy ma być rodzajem pomocy publicznej, gdzie wytwórcy energii otrzymują pieniądze nie tylko za energię dostarczoną, ale także za samą gotowość jej dostarczenia. Mechanizm zaproponowany w projekcie ustawy ma stymulować działania, których skutkami będą:
- Umożliwienie bilansowania mocy w strefach czasowych wyjątkowo wysokiego zapotrzebowania na moc (szczytowych i ewentualnie podszczytowych) lub w okresach gdy z powodów technicznych, pogodowych lub innych część mocy w Krajowy Systemie Elektroenergetycznym (KSE) jest krótkoterminowo niedostępna.
- Zapewnienie opłacalności inwestycji zwiększających moce produkcyjne przeznaczone do pracy długoczasowej w podstawie zapotrzebowania na energię.
Taka dwoistość celów powoduje, że kryteria wyboru sposobów ich realizacji nie są oczywiste. Istnieje podejrzenie, że rynek mocy w Polsce ma służyć wsparciu nierentownych elektrowni węglowych potrzebnych systemowi (choć istnieją inne bardziej efektywne i proekologiczne sposoby tego zaspokojenia) poprzez naliczanie dodatkowych opłat konsumentom. Z oceny skutków regulacji (OSR) wynika, że łączne koszty rynku mocy w ciągu pobierania opłaty przez 10 lat od wejścia w życie zmian wyniosą prawie 26,9 mld zł, z czego dla odbiorców przemysłowych 2,1 mld zł, dla sektora mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw oraz dużych przedsiębiorstw niebędących odbiorcami przemysłowymi prawie 15 mld zł, a dla gospodarstw domowych prawie 7 mld zł. W niedalekiej przyszłości regulacje jakie wprowadzi ustawa rynek mocy mogą doprowadzić do wzrostu cen energii dla pojedynczych gospodarstw domowych o blisko 85 zł rocznie, a dla mikro- małych i średnich przedsiębiorstw kilkakrotnie razy więcej, co oczywiście odbije się na cenach ich produktów i usług dla indywidualnych klientów.
Jakie są opcje wprowadzania rynku mocy w Polsce?
Można powiedzieć, że rynek mocy może mieć dwa scenariusze.
Pierwszy scentralizowany prowadzący do zablokowania na długie lata postępu cywilizacyjnego w energetyce o ile będzie finansował technologie schyłkowe i nawet nie chodzi tu tyle o paliwo co o skalę i koncentrację mocy. Choć z punktu widzenia CO2 paliwo jest szczególnie istotne. Jeżeli najpierw zostaną podjęte decyzje np. o finansowaniu wielkich elektrowni klasycznych to jest to rozwiązanie złe przy aktualnej dynamice postępu technologicznego w zakresie efektywności, OZE, małych źródeł pracujących w skojarzeniu (tzw. CHP), magazynów energii, rozwiązań typu SMART. Generuje ono też znaczące przepływy finansowe za granicę, a potencjał budowy rynku pracy jest mniejszy i o mniejszej wartości dodanej. Łącznie będzie on powodował problemy budżetowe.
Drugi zdecentralizowany (rozproszony) tworzący nowoczesną gospodarkę o ile będzie skoncentrowany na efektywności i energetyce rozproszonej z magazynami i siecią typu SMART – to jest dobre rozwiązanie ponieważ może efektywnie alokować zasoby do wybranych przedsięwzięć prowadzących do postępu. Potencjał rozwoju lokalnej gospodarki i lokalnych rynków pracy jest również duży. Dominujące dostawy i usługi będą krajowymi i będą one miały atrakcyjną wartość dodaną. Łącznie będzie on stymulował przyrost dochodów budżetowych. Tu pomostowym (czasowo uzupełniającym) źródłem mocy może być m.in. import.
Na ile poszczególne scenariusze i warianty rynku mocy mogą przyczynić się do ograniczenia emisji CO2?
W nawiązaniu do prognozy zapotrzebowania na moc ze źródeł krajowych w ramach omawianej analizy dokonano oszacowania bazowej prognozy produkcji brutto energii elektrycznej w kraju, względem której oceniane będą zmiany emisji CO2, wynikające z różnorodnych założeń dotyczących sposobów realizacji tej produkcji. Analizie poddano pewien prawdopodobny scenariusz zapotrzebowania na energię elektryczną do 2035 roku, który powiązany jest z tradycyjnym modelem elektroenergetyki, z dominującymi źródłami centralnie dostarczającymi tę energię do odbiorców poprzez sieci elektroenergetyczne różnych napięć, wymagającymi odpowiednich poziomów mocy wytwórczych i rezerw. W scenariuszu tym przyjęto "naturalne" tempo modernizacji , a także poprawę efektywności w ramach Krajowego Systemu Elektroenergetycznego (KSE), odpowiadającą aktualnie dostępnemu postępowi technologicznemu w tradycyjnych źródłach energii elektrycznej. Jest to scenariusz w znacznej mierze autarkiczny.
Drugi scenariusz zakłada taki sam poziom PKB i demografii jak w scenariuszu pierwszym, ale charakteryzuje się narastającą zdolnością wytwarzania energii elektrycznej w źródłach rozproszonych, przyłączonych do KSE na poziomach napięciowych jakościowo odpowiadającym poziomom napięciowym, na których identyfikowane jest główne dla nich zapotrzebowanie. Oczekuje się w nim szybszego niż w scenariuszu scentralizowanym rozwoju energetyki prosumenckiej oraz skojarzonego wytwarzania energii elektrycznej i ciepła na poziomie gminnym oraz przemysłowym. Z powodu aktywnego uczestnictwa odbiorców w rynku energii elektrycznej oczekiwana jest także rosnąca skłonność do poprawy efektywności (produktywności) użytkowania energii elektrycznej oraz aktywnego, dynamicznego reagowania na bieżącą sytuację w bilansach mocy w oparciu o techniki akumulacyjne i zarządzania mocą.
W trakcie analizy emisyjności ww. scenariuszy rozpatrywano także bardziej szczegółowe warianty tworzenia rynku mocy, a mianowicie:
- scenariusz 1 (centralny), wariant 1 (wiatr i słońce);
- scenariusz 1 (centralny), wariant 2 (jądrowy);
- scenariusz 1 (centralny), wariant 3 (węglowy);
- scenariusz 2 (zdecentralizowany), wariant 1 (wyczerpujący aktualnie dostępne zasoby węglowe);
- scenariusz 2 (zdecentralizowany), wariant 2 (z importem);
- scenariusz 2 (zdecentralizowany), wariant 3 (wiatr i słońce).
Porównanie scenariuszy, a w ich ramach poszczególnych wariantów, wyraźnie pokazuje, że najbardziej korzystne rozwiązania z punktu widzenia ograniczenia emisji CO2 prezentują dwa warianty w ramach scenariusza zdecentralizowanego – tzn. wiatr i słońce oraz importowy. Najmniej korzystne są warianty w ramach scenariusza scentralizowanego – węglowy i jądrowy, przy czym jądrowy ze względu na odległe w czasie uruchomienie źródeł jądrowych. Wartości pośrednie osiągalne są w wariantach wiatr i słońce w ramach scenariusza scentralizowanego oraz wyczerpywania dostępnych zasobów węgla w ramach scenariusza zdecentralizowanego. Łączna emisja CO2 w latach 2021–2035 w wariancie najkorzystniejszym (zdecentralizowanym o dużym udziale odnawialnych zasobów energii) jest o 29% niższa niż w wariancie o największej emisji (zcentralizowanym o dużym udziale węgla). Oznacza to, że średnio emisja byłaby niższa o16,9 mln ton CO2 rocznie, co stanowi ponad 10% emisji w 2015 roku z sektora.
Dziękuję za rozmowę.
Rozmawiała Agata Golec, ChronmyKlimat.pl
Pliki do pobrania
Podziel się swoją opinią
Newsletter
Patronaty
Kalendarium
- PN
- WT
- ŚR
- CZ
- PT
- SO
- ND
Warning: Illegal string offset 'dzien' in /tpl_c/%%58^58D^58DE6355%%kalendarz.tpl.php on line 31
0- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
ChronmyKlimat.pl wersja 2.0 – portal na temat zmian klimatu dla społeczeństwa i biznesu. © Copyright Fundacja Instytut na rzecz Ekorozwoju | |
Redakcja: ul. Nabielaka 15 lok. 1, 00-743 Warszawa, tel. +48 +22 8510402, -03, -04, fax +48 +22 8510400, portal@chronmyklimat.pl |
RSS
Polityka prywatności