Polityka klimatyczna

Uzgodnienia Rady Europejskiej w obszarze klimatu i energii (16991)

2014-03-23


Jednym z punktów posiedzenia Rady Europejskiej, która zebrała się w dniach 20-21 marca, była dyskusja kwestii związanych z klimatem i energią. Choć nie zostały podjęte żadne przełomowe decyzje to warto podkreślić, że została podtrzymana gotowość to osiągnięcia ambitnych celów w tych obszarach.

Poniżej przedstawiamy konkluzje, które zostały zawarte w oficjalnych dokumentach Rady Europejskiej, a dotyczyły klimatu i energii:

1. Spójna europejska polityka energetyczno-klimatyczna musi zapewniać przystępne ceny energii, konkurencyjność przemysłu, bezpieczeństwo dostaw oraz osiąganie naszych celów dotyczących klimatu i środowiska. Poczyniono istotne postępy na drodze do realizacji celów UE w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz w zakresie energii odnawialnej i efektywności energetycznej, które należy w pełni osiągnąć do 2020 r.

2. Mając na uwadze ramy czasowe uzgodnione w Warszawie w celu zawarcia globalnego porozumienia klimatycznego w ramach 21. Konferencji Stron w Paryżu w 2015 r., Rada Europejska potwierdza, że Unia Europejska przedstawi swój wkład nie później niż w pierwszym kwartale 2015 r.; podobnie powinny uczynić wszystkie najważniejsze gospodarki. W kontekście szczytu klimatycznego ONZ, który ma się odbyć we wrześniu 2014 r., szczegółowy cel UE na rok 2030 w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych będzie w pełni dostosowany do uzgodnionego ambitnego celu UE na rok 2050. Takie uzgodnione ramy polityki UE w zakresie emisji gazów cieplarnianych, energii odnawialnej i efektywności energetycznej, które mają zostać opracowane na podstawie komunikatu Komisji, zapewnią unijnym podmiotom gospodarczym niezbędną stabilność i przewidywalność oraz potwierdzą rolę UE na arenie międzynarodowej.

3. Nowe ramy powinny opierać się na następujących zasadach:

  • dalsze zwiększanie spójności między działaniami w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz w dziedzinie efektywności energetycznej i wykorzystania energii odnawialnej, a także realizacja celów na rok 2030 w sposób racjonalny pod względem kosztów, przy czym ważną rolę w tym zakresie powinien odgrywać zmieniony system handlu emisjami;
  • opracowanie ram UE pomagających w rozwoju energii ze źródeł odnawialnych i zapewnieniu konkurencyjności na arenie międzynarodowej;
  • zapewnienie gospodarstwom domowym i przedsiębiorstwom bezpieczeństwa dostaw energii po przystępnych i konkurencyjnych cenach;
  • zapewnienie państwom członkowskim elastyczności co do sposobu dotrzymania ich zobowiązań z uwzględnieniem sytuacji poszczególnych krajów oraz z poszanowaniem ich swobody określania swojego koszyka energetycznego.

4. Z myślą o szybkim wypracowaniu porozumienia w sprawie nowych ram polityki energetyczno-klimatycznej na lata 2020–2030 Rada Europejska zwraca się do Rady i Komisji o kontynuowanie prac i szybkie rozwinięcie następujących elementów:

  • przeanalizowanie następstw, jakie dla poszczególnych państw członkowskich mają wnioski Komisji w sprawie ogólnounijnych celów redukcji emisji i w sprawie energii odnawialnej;
  • opracowanie mechanizmów, których efektem będzie całościowo sprawiedliwy podział wysiłku redukcyjnego i które będą sprzyjać modernizacji sektora energetycznego;
  • opracowanie środków służących zapobieganiu potencjalnej ucieczce emisji oraz promowanie długoterminowego bezpieczeństwa planowania inwestycji przemysłowych, tak by zapewnić konkurencyjność europejskich sektorów energochłonnych;
  • przeprowadzenie w terminie przeglądu dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej i dopracowanie ram efektywności energetycznej.

Rada Europejska podsumuje na swoim czerwcowym posiedzeniu postępy poczynione w tych dziedzinach, m.in. na podstawie konsultacji z państwami członkowskimi, z myślą o jak najszybszym – nie późniejszym niż w październiku 2014 r. – podjęciu ostatecznej decyzji w sprawie nowych ram polityki. Rada Europejska zwraca się do swojego przewodniczącego i do Komisji Europejskiej o podjęcie działań niezbędnych do przygotowania tej decyzji.

5. Cele polegające na urzeczywistnieniu wewnętrznego rynku energii do 2014 r. i rozwijaniu połączeń międzysystemowych, tak aby do 2015 r. położyć kres wszelkim przypadkom izolacji państw członkowskich od europejskich sieci gazowych i elektrycznych, nadal mają znaczenie priorytetowe. Rada Europejska wzywa do przyspieszenia prac, zwłaszcza w odniesieniu do:

  • szybkiego wdrożenia wszystkich środków służących osiągnięciu celu polegającego na uzyskaniu poziomu połączeń międzysystemowych odpowiadającego co najmniej 10% ich zainstalowanej zdolności produkcji energii elektrycznej w odniesieniu do wszystkich państw członkowskich. Rada Europejska zwraca się do Komisji o zaproponowanie do czerwca konkretnych celów w zakresie połączeń międzysystemowych, które mają zostać zrealizowane do roku 2030, z myślą o podjęciu decyzji najpóźniej do października 2014 r. Należy zwrócić szczególną uwagę na poprawę połączeń międzysystemowych z bardziej oddalonymi lub słabiej połączonymi częściami jednolitego rynku, w tym poprzez udoskonalenie i umożliwienie odwrócenia przepływów, oraz na zintegrowanie państw członkowskich z europejskimi sieciami kontynentalnymi;
  • skutecznej i spójnej realizacji trzeciego pakietu energetycznego przez wszystkie podmioty na europejskim rynku energii;
  • skutecznego stosowania i egzekwowania przepisów UE dotyczących integracji rynku i efektywności energetycznej oraz dążenia do zapewnienia przedsiębiorstwom działającym w UE równych warunków działania.

6. Należy zintensyfikować wysiłki, by obniżyć wysokie wskaźniki zależności Europy od energii gazowej, w szczególności w odniesieniu do najbardziej uzależnionych państw członkowskich. Zmniejszenie zapotrzebowania na energię poprzez zwiększenie efektywności energetycznej powinno być pierwszym krokiem, który pomoże osiągnąć również inne cele dotyczące energii i klimatu. Rada Europejska wzywa Komisję do przeprowadzenia pogłębionej analizy kwestii bezpieczeństwa energetycznego UE oraz do przedstawienia do czerwca 2014 r. kompleksowego planu zmniejszenia zależności energetycznej Unii. Taki plan powinien uwzględniać fakt, że UE musi przyspieszyć dalszą dywersyfikację swoich źródeł dostaw energii, umocnić swoją pozycję negocjacyjną i efektywność energetyczną, nadal rozwijać odnawialne i inne lokalne źródła energii oraz koordynować rozwój infrastruktury w celu wsparcia tej dywersyfikacji w sposób zrównoważony, również za pomocą rozwoju połączeń międzysystemowych. Takie połączenia międzysystemowe powinny też obejmować Półwysep Iberyjski i basen Morza Śródziemnego. W stosownych przypadkach należy także zapewniać połączenia międzysystemowe z państwami trzecimi. Państwa członkowskie wykażą solidarność w przypadku nagłych zakłóceń dostaw nośników energii w jednym lub większej liczbie państw członkowskich. Ponadto należy podjąć dalsze działania w celu wsparcia rozwoju południowego korytarza gazowego, w tym dalszych szlaków prowadzących przez Europę wschodnią, zbadania możliwości ułatwienia eksportu gazu ziemnego z Ameryki Północnej do UE i przeanalizowania najlepszego sposobu na odzwierciedlenie tego w transatlantyckim partnerstwie handlowo-inwestycyjnym, oraz zwiększenia przejrzystości międzyrządowych umów w dziedzinie energii.

7. By osiągnąć cele przedstawione powyżej, należy przyspieszyć realizację odnośnych projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania oraz szybko uruchomić dostępne zasoby UE, w tym instrument „Łącząc Europę" i zdolności finansowe EBI.

8. W świetle głównych czynników kosztotwórczych określonych w komunikacie Komisji Rada Europejska apeluje o prowadzenie stałych działań na rzecz obniżenia kosztów energii ponoszonych przez końcowych odbiorców energii, w szczególności poprzez:

  • stopniową ewolucję mechanizmów wsparcia dla energii odnawialnej w kierunku systemu bardziej opłacalnego i rynkowego oraz większej konwergencji krajowych systemów wsparcia po roku 2020;
  • stałe inwestowanie w efektywność energetyczną i zarządzanie popytem w obrębie całego łańcucha wartości oraz na etapie badań i rozwoju;
  • pełniejsze wykorzystanie zdolności wytwarzania energii elektrycznej dostępnych na rynku wewnętrznym zamiast polegania wyłącznie na zdolnościach krajowych, przy równoczesnym uznawaniu roli państw członkowskich w zapewnianiu bezpieczeństwa dostaw;
  • promowanie zasobów krajowych i konkurencji na rynkach dostaw gazu oraz zajęcie się kwestią powiązania cen gazu i ropy naftowej w ramach umów.

Wszystko to powinno być zgodne z zasadami pomocy państwa i rynku wewnętrznego.

Na podstawie powyższych środków państwa członkowskie podejmą stosowne działania prowadzące do obniżenia kosztów w sposób najbardziej odpowiedni w ich konkretnej sytuacji. Należy zapewnić koordynację działań państw członkowskich oraz między politykami sektorowymi, tak by ułatwić osiągnięcie celów na szczeblu UE.

9. Rada Europejska apeluje ponadto do państw członkowskich, by dokładniej przeanalizowały swoje różne praktyki krajowe w zakresie opłat nakładanych w ramach polityki energetycznej i podatkowych składników cen oraz kosztów sieci w celu zminimalizowania negatywnych skutków dla cen energii. W oparciu o niedawne doświadczenia państwa członkowskie będą nadal regularnie wymieniać informacje na temat istotnych krajowych decyzji dotyczących energii, które to decyzje mogą mieć wpływ na inne państwa członkowskie, przy pełnym poszanowaniu wyborów poszczególnych państw w odniesieniu do koszyków energetycznych.

Stanowisko Koalicji Klimatycznej w sprawie powyższych uzgodnień znajdziesz TUTAJ.

 

źródło: © Unia Europejska, 2004-2014

 

 

Niniejszy materiał został opublikowany dzięki dofinansowaniu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Za jego treść odpowiada Fundacja – Instytut na rzecz Ekorozwoju, poglądy w nim wyrażone nie odzwierciedlają oficjalnego stanowiska Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.


ChronmyKlimat.pl – portal na temat zmian klimatu dla społeczeństwa i biznesu. © Copyright Fundacja Instytut na rzecz Ekorozwoju
Redakcja: ul. Nabielaka 15 lok. 1, 00-743 Warszawa, tel. +48 +22 8510402, -03, -04, fax +48 +22 8510400, portal@chronmyklimat.pl