Rozproszone małe źródła energii odnawialnej mogą zmienić oblicze polskiej wsi. Na początku czerwca 2014 roku ruszył portal www.gospodarzzenergią.pl, który dostarcza rolnikom kluczowe informacje na ich temat i pomaga w doborze optymalnych typów mikroinstalacji.

Rosnące koszty energii i niska jakość usług energetycznych na wsi powodują, że polscy rolnicy coraz częściej interesują się odnawialnymi źródłami energii. Inwestycja we własne, niezależne instalacje i wytwarzanie energii na potrzeby swojego gospodarstwa daje im szansę na obniżenie przyszłych kosztów produkcji rolnej i zwiększenie konkurencyjności. Obecnie mają do wyboru wiele typów mikroinstalacji OZE. Nie zawsze wiedzą jednak, jak wybrać optymalne źródło i urządzenie dla swojego gospodarstwa, a także gdzie szukać informacji na ten temat.

Odpowiedzią na ich potrzeby jest projekt „Gospodarz z Energią. Promocja rozproszonej mikrogeneracji opartej na lokalnych zasobach odnawialnych na terenach wiejskich.” finansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Partnerami przedsięwzięcia są: Polski Klub Ekologiczny Okręg Mazowiecki, Instytut Energetyki Odnawialnej i Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiej Wsi.

– Jest to pierwszy projekt w Polsce, w ramach którego rolnicy mogą za pomocą prostego narzędzia internetowego – odpowiadając na proste pytania – dowiedzieć sie, jak dopasować instalację OZE do struktury zużycia energii w ich gospodarstwie – zanim wydadzą pieniądze na urządzenie, którego koszty okażą sie zbyt wysokie w stosunku do korzyści. Na stronie projektu: www.gospodarzzenergia.pl udostępniany jest też rolnikom wyjątkowo bogaty zestaw informacji na temat aż 6 typów mikroinstalacji OZE: kolektorów słonecznych, systemów fotowoltaicznych, małych elektrowni wiatrowych, kotłów na biomasę, gruntowych pomp ciepła, mokrobiogazowni. W poradniku inwestora znajdą z kolei praktyczne informacje na temat tego, jak wygląda rynek technologii OZE, na czym polegają procedury administracyjne i jakie są sposoby finansowania inwestycji we własne mikroźródła OZE – mówi Urszula Stefanowicz, koordynator projektu Gospodarzzenergia.pl

Temat mikrogeneracji OZE przybliżą rolnikom również zamieszczane na stronie reportaże filmowe, prezentujące m.in. wypowiedzi ekspertów na temat możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł na wsi, a także sondy i przygotowane na ich podstawie raporty.

Naszym zdaniem rozwój lokalnych systemów energetycznych, opartych o lokalne zasoby energetyczne, które rolnicy mogą wykorzystywać i produkować, może być sposobem na zwiększanie niezależności energetycznej i rozwiązanie wielu problemów terenów wiejskich – ocenił Zbigniew Karaczun, prezes Polskiego Klubu Ekologicznego Okręgu Mazowieckiego, ekspert Koalicji Klimatycznej, podczas konferencji inaugurującej oficjalne uruchomienie strony projektu.

Jego zdaniem projekt przyczyni się do tego, że rolnikom będzie łatwiej rozwijać własne małe źródła odnawialne. Poprawi też poziom bezpieczeństwa energetycznego na tych terenach. Średnia długość przerw w dostawie energii elektrycznej dla gospodarstw wiejskich w Polsce wynosi obecnie 300 minut w ciągu roku. Z tego powodu na terenach wiejskich trudno jest inwestować w nowe technologie, które wymagają stabilnego poziomu napięcia w sieci, ponieważ czasami napięcie w sieci nie wynosi 230V (Woltów), ale nawet 180V, co uniemożliwia pracę bardziej zaawansowanych technologii i urządzeń.

Prezes Polskiego Klubu Ekologicznego przypomniał jednocześnie, że problem polskiej wsi jest również niska emisja, która powoduje 5400 przedwczesnych zgonów rocznie i duża ilość zachorowań na choroby układu oddechowego, choroby alergiczne i inne choroby spowodowane zanieczyszczeniem powietrza. Źródłem tego zanieczyszczenia jest przede wszystkim spalanie węgla, nie tylko w dużych elektrowniach, ale i małych przydomowych instalacjach. - Odejście od spalania węgla w piecach domowych na rzecz zainwestowania w odnawialne źródła energii powinno przynieść pozytywne skutki zdrowotne - ocenił Zbigniew Karaczun.

– Polska ma największy udział kosztów energii w produkcji rolnej. Aż 12 proc. ceny, za jaką kupujemy warzywa na straganie to koszt energii zużytej przez rolnika. Im bardziej przetworzoną żywność kupujemy, tym więcej energii jest zużywane przy jej wytworzeniu i tym większy udział kosztów energii w cenie. Tymczasem w Europie ten udział wynosi zaledwie wynosi 5-6 proc. Na straganie w Berlinie w koszcie kilograma szparagów ta energia ma mniejszy udział niż w Polsce – powiedział Grzegorz Wiśniewski, prezes Instytutu Energetyki Odnawialnej podczas konferencji inaugurującej start portalu.

Jego zdaniem dochodzi do tego również problem awaryjnych wyłączeń prądu. Obecnie 300 minut jest średnią dla Polski, ale mamy również planowane wyłączenia, średnio 150 minut, co daje łącznie 450 minut. Natomiast w Polsce północnej i wschodniej zastaniemy nie średnią, ale przerwy łącznie na poziomie aż 1600 minut na rok – czyli już 4 dni w ciągu roku, kiedy nie ma prądu.

– Niestety te wyłączenia, zwłaszcza awaryjne, są poważnym problemem w wielu gospodarstwach. Rolnicy muszą mieć zabezpieczone i stabilne źródło energii na potrzeby wielu procesów produkcyjnych, takich jak np. poranne dojenie i chłodzenie mleka – inaczej wyłączenia mogą wiązać się z olbrzymimi stratami. Rozwiązaniem może być wprowadzenie mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii – przypomniał Grzegorz Wiśniewski.

Zdaniem Moniki Szymańskiej, prezes Fundacji na Rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa rolnicy interesują się odnawialnymi źródłami energii, głównie ze względu na niezależność energetyczna i kwestie finansowe. Nowa strona www.gospodarzzenergia.pl jest źródłem rzetelnej obiektywnej informacji, która jest obecnie rolnikowi bardzo potrzebna.

Więcej informacji na temat projektu na stronie: www.gospodarzzenergia.pl.