Zgodnie z raportem zaprezentowanym 3 czerwca br. w Warszawie przez organizację Health and Environmental Alliance (HEAL), zrzeszającą organizacje typu non-profit z sektora zdrowotnego i medycznego [1], spalanie węgla w elektrowniach węglowych w Polsce wywołuje koszty zdrowotne w wysokości 12,5–34,4 mld zł rocznie (3–8,2 mld euro).

• Nowy raport przedstawia dowody naukowe dotyczące związku pomiędzy zanieczyszczeniem powietrza przez elektrownie opalane węglem a chorobami przewlekłymi i przedwczesnymi zgonami w Polsce
• Organizacje zajmujące się ochroną zdrowia ostrzegają, że stosowanie węgla jest szkodliwe i zwiększa liczbę przewlekłych chorób w Polsce, w tym chorób układu oddechowego i układu krążenia
• Wyższe wskaźniki zachorowań powodują znaczne koszty zdrowotne, płacone przez pacjentów, krajowy system opieki zdrowotnej i cała gospodarkę.
• Eksperci zajmujący się ochroną zdrowia pragną otworzyć debatę publiczną o kosztach zdrowotnych związnych z produkcją energii w Polsce i w UE, oraz potrzebie wzmożenia prewencji chorób przewlekłych.

Dane przedstawione w raporcie stanowią pierwszą w historii wycenę wplywu na zdrowie energetyki węglowej i jego kosztu monetarnego. Stanowią one część pierwszej ogólnoeuropejskej wyceny tych kosztów.

Raport "Niepłacony rachunek – Jak energetyka węglowa niszczy nasze zdrowie" (The unpaid health bill: how coal power plants make us sick) [2] przedstawia dowody naukowe na to, że zanieczyszczenie powietrza jest istotnym czynnikiem ryzyka zdrowotnego. Zanieczyszcznie powietrza pogarsza przegieg przewlekłych chrób układu oddechowego i układu krążenia, jak również prowadzi do wyższej umieralność w wyniku tych chorób.

W szczególności raport szacuje, że w in Polsce zanieczyszczenie powietrza spowodowane spalaniem węgla do produkcji elektryczności jest odpowiedzialne za 3,500 przedwczesnych zgonów, 1,600 przypadków przewlekłego zapalanie oskrzeli, 1,000 nowych hospitalizacji oraz 800,000 utraconych dni pracy rocznie. Koszty związane z opieką zdrowotną są rażąco wysokie – równe w przybliżeniu 30% rocznej alokacji środków z funduszy unijnych przyznanych Polsce w ramach unijnej polityki spójnosci [3]. Koszty zdrowotne ponoszone są przez pacjentów, krajowy system opieki zdrowotnej i całą gospodarkę w wyniku utraty produktywności, a nie przez przemysl energetyczny.

"Poprzez zwrócenie uwagi na powiązanie pomiędzy produkcją energii w oparciu o węgiel i jej wpływem na zdrowie, chcemy rozpocząć debatę o tym w jaki sposób koszty zdrowotne powinny zostać wzięte pod uwagę przy pracach nad przyszłą polityką energetyczną Polski," mówi koordynator HEAL ds. Węgla i Zdrowia Julia Huscher. "Nasz raport pokazuje, że ograniczenie emisji ze spalania węgla, inwestycje w efektywność energetyczną oraz rosnąca rola odnawialnych źródeł energii w Polsce przyniosą ogromne korzyści zdrowotne wszystkim obywatelom i obywatelkom Polski."

"Obecnie nie ma juz wątpliwości, że wdychanie drobnych pyłów zawieszonych w powietrzu negatywnie wpływa na zdrowie" – mówi dr hab. Michal Krzyzanowski, epidemiolog pracujący do niedawna nad zdrowiem i środowiskiem w Światowej Organizacji Zdrowia. „Choroby układu krążenia i układu oddechowego związane z tym narażeniem prowadzą do obniżenia długości trwania życia Polaków o 10 miesięcy. Spalanie węgla, zarówno w elektrowniach jak i w indywidualnych gospodarstwach domowych, jest głównym źródłem tych zanieczyszczeń w Polsce [4]. Polityka energetyczna musi więc poważnie wziąć pod uwagę znaczne koszty zdrowotne wynikające z dominującej pozycji węgla wśród naszych źródeł energii i rozpocząć przechodzenie do sposobów produkcji energii mniej szkodliwych dla zdrowia i środowiska".

Dzieci narażone są na zwiększone ryzyko

Emisje z elektrowni i ciepłowni opalanych węglem przyczyniają się znacznie do pogorszenia jakości powietrza, wpływając na pogorszenie stanu zdrowia wszystkim mieszkańców Polski [5]. Dzieci są szczególnie podatne na zanieczyszczenia powietrza. Oddychanie powietrzem niskiej jakości jest drugim po uwarunkowaniu genetycznym najważniejszym czynnikiem ryzyka zachorowania na przewlekłe choroby układu oddechowego w dzieciństwie, co zostało podkreślone w konkluzjach Rady Unii Europejskiej podczas Prezydencji Polski UE w 2011 [6]. U dzieci cierpiących an astmę zanieczyszczenie powietrza zwiększa zarówno liczbę jak i głębokość ataków astmy.

Dr hab. Krystyna Pawlas z Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu mówi "lekarze w Polsce są zmartwieni wpływem złej jakości powietrza na zdrowie. Mimo znaczącej poprawy stanu środowiska każdego dnia, lekarze widza pacjentów, zwłaszcza dzieci mające problemy z oddychaniem, które prawdopodobnie ciągle są związane z jakością powietrza, którym oddychają."

Health and Environment Alliance uważa, że dyskusje o przyszłośi energetyki prowadzone w Polsce powinny brać pod uwagę koszty zdrowotne, będące konsekwencją spalania węgla w celu produkcji elektryczności. "Kiedy podejmowane będą decyzje o zamknięciue starej elektrowni węglowej lub planowane będzie rozpoczęcie budowy nowej elektrowni polscy decydenci powinni mieć świadomość kosztów zdrowotnych, wiążących się z tym konkretnym projektem- nie tylko tych, które mieliby ponosić mieszkańcy terenów sąsiadujących z elektrownią, ale też kosztów, wynikających z większego zanieczyszcznia powietrza i ponoszonych przez mieszkańców całego kraju."

Przypisy:

 

źródło: www.env-health.org

fot. www.sxc.hu