Skutki zmian klimatu są coraz bardziej dostrzegalne także w Polsce. Czy lepiej sfinansować przygotowanie się do nowej sytuacji, czy płacić za straty powstałe w wyniku np. trąb powietrznych, rozmawiali uczestnicy spotkania będącego częścią konsultacji społecznych strategii SPA 2020. Spotkanie otworzyła Aneta Wilmańska – podsekretarz stanu w MŚ.

"Koszty działań adaptacyjnych wskazanych w SPA 2020 wynoszą 62 mld zł. Bezczynność będzie jednak znacznie droższa. Łączne straty spowodowane przez niekorzystne zjawiska atmosferyczne w Polsce w latach 2001-2011 wynoszą około 90 mld zł" – mówiła minister Aneta Wilmańska.

Konsultacje społeczne dotyczyły „Strategicznego planu adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do roku 2020 z perspektywą do roku 2030" tzw. SPA 2020. Celem strategii jest określenie  działań adaptacyjnych, które należy podjąć do 2020 roku w najbardziej wrażliwych na zmiany klimatu obszarach takich jak: gospodarka wodna, rolnictwo, leśnictwo, różnorodność biologiczna, zdrowie, energetyka, budownictwo i gospodarka przestrzenna, obszary zurbanizowane, transport, obszary górskie i  strefy wybrzeża.

Działania adaptacyjne zawarte w SPA 2020 obejmują zarówno przedsięwzięcia techniczne, np. budowa niezbędnej infrastruktury przeciwpowodziowej i ochrony wybrzeża, jak i zmiany regulacji prawnych, np.  w systemie planowania przestrzennego ograniczające możliwość zabudowy terenów zagrożonych powodziami.

Impuls do rozwoju

Działania adaptacyjne mają pozytywny wpływ na rozwój społeczno-gospodarczy. Wśród planowanych do realizacji inwestycji znajduje się szereg przedsięwzięć poprawiających jakość życia mieszkańców i pobudzających wzrost gospodarczy. Planowane działania obejmują np. poprawę jakości wód, rozwój odnawialnych źródeł energii, zwiększenie zalesienia czy wsparcie dla rozwoju technologii środowiskowych. Podjęte zostaną również działania edukacyjne, wyjaśniające opinii publicznej zjawisko zmian klimatu.

Dlaczego potrzebna jest strategia?

Skutki zmian klimatu, zwłaszcza nasilenie ekstremalnych zjawisk pogodowych, pogłębiają się w ostatnich latach. Zjawiska te stanową zagrożenie dla społecznego i gospodarczego rozwoju wielu krajów na świecie, w tym także dla Polski. Konieczne jest zatem podjęcie działań adaptacyjnych, które powinny być realizowane jednocześnie z działaniami ograniczającymi emisję gazów cieplarnianych.

Opracowanie SPA 2020 przez Polskę wynika także z wymogów Komisji Europejskiej określonych w 2009 r. w "Białej Księdze – Adaptacja do zmian klimatu: Europejskie ramy działania, COM(2009)147". Celem Unii Europejskiej jest przygotowanie kompleksowej strategii adaptacji do zmian klimatu.

SPA 2020 jest ponadto elementem szerszego projektu badawczego o nazwie KLIMADA, realizowanego na zlecenie Ministerstwa Środowiska w latach 2011-2013 ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W jego ramach opracowywane są ekspertyzy ilustrujące przewidywane zmiany klimatu  do 2070 roku.

Co dalej?

Do 30 kwietnia br. Ministerstwo Środowiska prowadzi konsultacje społeczne strategii SPA2020. Przyjęcie dokumentu przez Radę Ministrów jest planowane w pierwszym półroczu 2013 r.