Jak co roku, w połowie czerwca ukazał się kolejny przegląd BP "Statistical Review of World Energy 2012", omawiający główne kierunki zmian na światowym rynku energii. Z roku na rok zużywamy coraz więcej energii. W 2011 roku wzrosła produkcja energii z węgla, zmalała za to ilość energii z atomu. Największy wzrost odnotowały odnawialne źródła (bez hydroelektrowni). Wygenerowały 17,7% więcej energii niż rok wcześniej, lecz ich udział wciąż jest niezmiernie mały.

W 2011 roku byliśmy świadkami kilku wydarzeń, które miały znaczący wpływ na rynek energii. Arabska wiosna zatrzęsła wydobyciem ropy i gazu w Libii oraz w innych państwach Bliskiego Wschodu. Awaria elektrowni jądrowej w Fukushimie wpłynęła nie tylko na popyt na energię z atomu, lecz także na inne paliwa.

To między innymi te wydarzenia doprowadziły do tego, że średnia roczna cena baryłki ropy po raz pierwszy w historii przekroczyła 100$ i wyniosła 111,26$. To wzrost aż o wzrost o 40% w stosunku do 2010 roku.

Jednocześnie w zeszłym roku moglibyśmy obserwować kontynuację wcześniejszych trendów. W krajach należących do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) zapotrzebowanie na energię spadło o 0,8%. Mniej energii zużywała przede wszystkim Japonia. W gospodarkach wschodzących zaś nastąpił wzrost o 5,3%. W 71% przyczyniły się do tego Chiny.

Ogólnie zużycie energii pierwotnej zwiększyło o prawie 2,5%, z 11 978 do 12 275 mln ton ekwiwalentu ropy. Wzrost trochę przyhamował – w 2010 roku tempo przyrostu zużycia energii wynosiło 5,1%. Analitycy twierdzą, że teraz powróciliśmy do równomiernego wzrostu konsumpcji.

Opracowanie własne na podstawie BP "Statistical Review of World Energy 2012".

Pomimo że to Chiny (wzrost o 9,7%) i Indie w znacznej mierze są odpowiedzialne za wzrost zużycia węgla na świecie, również uprzemysłowione państwa, takie jak Australia, Niemcy, Rosja czy Korea Płd. wykorzystywały go więcej niż w 2010 roku.

Udział tego paliwa kopalnego w miksie energetycznym krajów OECD spadł o 1,1%, ale już w krajach rozwijających wzrósł o 8,4% i w związku na całym świecie łącznie o 5,4%. Jest to rekordowy wzrost zużycia energii z tego źródła.

Węgiel zaspokaja obecnie 30,3% światowego zapotrzebowania na energię, najwięcej od 1969 roku – podsumowuje raport. Energii z węgla wyprodukowano aż o 6,1% więcej niż w 2010 roku.

Ropa natomiast, choć konsekwentnie od 20 lat traci rynek, pozostaje liderem. Popyt na ropę wzrósł o niecały 1%, wciąż jednak to ona daje 33,1% energii zużywanej na całym świecie.
Wykorzystanie gazu spadło w Unii Europejskiej, i to wyraźnie bo aż o 9,9%. Więcej za to spalały Chiny (o 21,5%), Arabia Saudyjska (13,2%) oraz Japonia (11,6%). Na całym świecie zużycie tego paliwa wzrosło ostatecznie o 2,2%. Jest to dużo mniej niż przewidywali analitycy po trzęsieniu ziemi i tsunami, które nawiedziły Japonię w marcu zeszłego roku. W zeszłym roku, podobnie jak w 2010, z gazu pochodziło 23,7% energii.

Paliwa kopalne wciąż dominują – ich udział w rynku energii wynosi ponad 87%.

Na skutek zeszłorocznych wydarzeń w Japonii i decyzji podjętych po nich odnotowany został spadek konsumpcji energii jądrowej o 5,4%. W Japonii zużywano jej mniej o 44,3%, w Niemczech – o 23,2%. Głównie w związku z tym udział energii jądrowej w globalnym zużyciu energii spadł z 5,2% do 4,9%.

Energia z wody w 2011 to niewiele ponad 6% światowego miksu energetycznego, pozostałe odnawialne źródła energii stanowiły zaledwie jego 1,6%, choć odnotowały wzrost w stosunku do 2010 roku aż o 17,7%.

Największy rozwój nastąpił w pozyskiwaniu energii z wiatru – było jej więcej aż o 20%. Biopaliwa wyhamowały najbardziej od 2000 roku i wzrosły zaledwie o 0,7%. Hydroelektrownie także w zasadzie nie zwiększyły swojego udziału w miksie. Produkcja energii z odnawialnych źródeł co prawda wzrosła o 13%, ale jej udział w miksie wzrósł jedynie o 0,2%. Energii odnawialnej w bilansie światowym wciąż produkujemy bardzo mało.

Opracowanie własne na podstawie BP "Statistical Review of World Energy 2012".

BP raport opracowuje co roku, by jak najlepiej poznać trendy panujące na rynku i dostosować się do nich. I tak zamierza inwestować w poszukiwanie nowych źródeł energii na całym świecie. W najbliższych trzech latach koncern ten zainwestuje w co najmniej 15 nowych projektów. W celu zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego zamierza sprowadzać gaz znad Morza Kaspijskiego do Europy, a z Chin i Indii do Stanów Zjednoczonych. Chce także wspierać rozwój kolejnych generacji biopaliw.

Koncern energetyczny udostępnia publicznie swój raport, by także inne firmy oraz politycy mogli zapoznać się z sytuacją na światowym rynku energii i wyciągnąć wnioski. Niestety nie płynie z niego pozytywne przesłanie dla klimatu.

Wszystkie emisje związane ze użyciem energii w 2011 roku wzrosły w stosunku do 2010 roku o 3%, z 33,04 mld do 34,03 mld ton. Stało się tak pomimo wysiłków w dziedzinie ograniczania emisji i działań na rzecz rozwoju energetyki odnawialnej oraz programów efektywności energetycznej. Jednak dominujący trend został ukształtowany pod wpływem szybko rozwijających się gospodarek, które opierają się na węglu.

Pomimo rozmaitych starań motywowanych troską o klimat zużycie paliw kopalnych rośnie. Przy dzisiejszym poziomie konsumpcji energii udokumentowane rezerwy ropy wystarczy tylko na 54 lata, a gazu – na 64 lata. Co potem? Udział odnawialnych źródeł energii co prawda konsekwentnie od lat wzrasta, ale zdecydowanie za wolno, by zaspokoić rosnące potrzeby, a tym samym, by zahamować zmiany klimatyczne.

Z paliw kopalnych nie będziemy mogli korzystać bezkarnie bez końca. Będziemy musieli nauczyć się oszczędzania energii, coraz większe znaczenie będzie zyskiwać efektywność energetyczna. Nie obejdzie się jednak bez dalszego, intensywnego rozwoju odnawialnych źródeł energii oraz znacznego wzrostu ich wykorzystania.

 

Najnowszy przegląd energetyczny BP można pobrać za darmo ze strony www.bp.com/statisticalreview.

 

Urszula Drabińska, ChronmyKlimat.pl