Przez cały listopad ceny uprawnień do emisji dwutlenku węgla traciły na wartości. Podobnie jak na innych rynkach powodem utrzymujących się spadków jest niepewność co do przyszłości europejskiej waluty oraz problemy gospodarcze Grecji, a ostatnio także Włoch. Ponadto tendencje spadkową na rynku handlu emisjami wspiera możliwość znacznego zwiększenia podaży poprzez wprowadzenie do obrotu uprawnień pochodzących z rezerwy dla nowych instalacji.

Pogarszające się perspektywy gospodarcze w Unii Europejskiej i spadek zaufania inwestorów do kolejnych rynków przełożył się nie tylko na przecenę uprawnień do emisji CO₂, ale również na znaczące obniżenie prognozowanych cen certyfikatów. Większość analityków międzynarodowych instytucji finansowych ocenia, że w 2012 roku wartość uprawnień będzie oscylować około 12 euro.

Czynnikiem najbardziej wpływającym na przecenę uprawnień wydaje się możliwość wprowadzenia do obrotu uprawnień pochodzących z rezerwy dla nowych instalacji. Opublikowane 29 listopada rozporządzenie Komisji Europejskiej dało zielone światło dla handlu jednostkami z rezerwy.

Dzięki ustanowieniu unijnego rejestru, o którym mowa w rozporządzeniu, możliwe jest przetransferowanie uprawnień pochodzących z rezerwy do Europejskiego Banku Inwestycyjnego odpowiedzialnego za ich sprzedaż.

Przerwa w funkcjonowaniu Międzynarodowego Rejestru Uprawnień na początku miesiąca i wynikający z niej brak możliwości zawierania transakcji na rynku spotowym sprawiły, że w listopadzie obroty były niewielkie. Na przestrzeni miesiąca, transakcje na europejskich giełdach w obrocie kasowym opiewały na zaledwie 2,4 mln EUA oraz 0,9 mln CER co stanowi spadek obrotów w porównaniu do poprzedniego miesiąca o odpowiednio 20 proc. i 64 proc. Utrudnienia w handlu na rynku spotowym przełożyły się natomiast na ponad 20 proc. wzrost obrotów na rynku terminowym, gdzie dziennie sprzedawano średnio 13,7 mln certyfikatów.

W listopadzie średnie ceny uprawnień EUA zawierały się w przedziale 7,70-10,07 euro, należy jednak zaznaczyć, iż w ostatnich dniach miesiąca na paryskiej giełdzie Bluenext została zawarta transakcja po 6,95 euro, była to najniższa cena jaką osiągnięto w tym okresie rozliczeniowym. Również ceny uprawnień CER uległy znacznej deprecjacji. Przy współczynniku zmienności na poziomie 8 proc. ich wartość zmieniała się w przedziale 5,39-7,05 euro.

Analiza wykresu cen uprawnień nie pozostawia złudzeń. W pierwszym tygodniu listopada nastąpiło przełamanie istotnej linii wsparcia co oznacza wybicie dołem z formacji trójkąta. Pod koniec listopada wyprzedaż nabrała tempa i ceny spadły do 6,9 euro ustanawiając nowe minimum w obecnym okresie rozliczeniowym. Ostatnie dni miesiąca to wyraźne odbicie i zmaganie się z ceną 8 euro, które może zaowocować zmianą trendu ze spadkowego na rosnący, a przynajmniej zatrzymaniem dalszych spadków. Ewentualny powrót cen powyżej 9 euro byłby ważnym sygnałem świadczącym o zmianie trendu. Jednak uruchomienie rezerwy dla nowych instalacji i związany z tym dalszy wzrost podaży czyni odbicie mało prawdopodobnym.

Pod koniec listopada Komisja Europejska zdecydowała się opóźnić planowane na grudzień połączenie krajowych rejestrów uprawnień z rejestrem unijnym. Zgodnie z obecnym harmonogramem nastąpi ono najwcześniej w czerwcu 2012 roku. Wcześniej, bo w lutym 2012 roku, w ramach unijnego rejestru zostaną uruchomione jedynie rachunki linii lotniczych, które przystępują do systemu EU ETS z początkiem roku.

Autorem komentarza jest dr Juliusz Preś, makler papierów wartościowych w Consus.