Pilotażowy projekt budowy miejskiej pływalni w standardzie pasywnym udowodnił, że tego typu budownictwo może znaleźć zastosowanie nawet w tak energochłonnych obiektach rekreacyjnych.

Rodzaj inwestycji: Pasywny budynek użyteczności publicznej.

Inwestor: Bädergesellschaft Lünen, przedsiębiorstwo zajmujące się miejskimi kąpieliskami.

Projektant i wykonawca: Obiekt został zaprojektowany przez pracownię „nps tchoban voss” z Hamburga. W realizacji inwestycji uczestniczyło kilku wykonawców.

Lokalizacja: Pływalnia znajduje się w miejscowości Lünen, położonej w Westfalii na terenie zachodniej części Niemiec.

Opis inwestycji: Zlokalizowaną pod Dortmundem pływalnię „Lippe-Bad” tworzy nowo wybudowany obiekt zintegrowany ze zmodernizowanym do pasywnego standardu budynkiem dawnej miejskiej ciepłowni. W otrzymanym w ten sposób kompleksie rekreacyjnym (o powierzchni 5 000 m²) znajdują się dwa baseny pływackie o długości 25 m, mniejszy basen dla osób uczących się pływać oraz basen z cieplejszą wodą przeznaczony dla rodziców z najmłodszymi dziećmi.

Baseny pływackie w pasywnym budynku (źródło: nps tchoban voss)

Budowa pływalni rozpoczęła się w sierpniu 2009 roku, a po ok. 2 latach budynek został oddany do użytkowania.

Miejskie kąpieliska należą do grupy obiektów bardzo energochłonnych. Zakończone w 2013 roku analizy i pomiary zużycia energii przez budynek pływalni „Lippe-Bad” pokazały, jak duży potencjał możliwych do poczynienia oszczędności mają tego typu ośrodki. W budynku pasywnej pływalni odnotowano znaczne oszczędności zarówno co do zapotrzebowania na ciepło, jak i zużycia energii elektrycznej. W porównaniu do podobnych obiektów budowanych w tradycyjny sposób, pływalnia zużywa ok. 67% mniej energii cieplnej i 43% mniej energii elektrycznej.

Zastosowane rozwiązania energooszczędne i technologie OZE: W ramach projektu nie tylko wzniesiono nowy budynek pasywny, ale także przeprowadzono termomodernizację pochodzącej z lat 60. XX w. ciepłowni miejskiej, która obecnie stanowi integralną cześć kompleksu rekreacyjnego.

Budynek pływalni „Lippe-Bad” (źródło: nps tchoban voss)

Z perspektywy osiągnięcia przez obiekt standardu pasywnego, szczególne znaczenie miała bardzo dobrze wykonana i ocieplona powłoka budynku oraz zastosowanie wysokiej jakości oszklenia. W ten sposób zapewniono wysoki komfort użytkownikom pływalni, a także uniknięto nadmiernej kondensacji pary wodnej, której nie brak w tego typu obiektach. Poprzez użycie optymalnej warstwy ocieplenia możliwe było podniesienie wilgotności powietrza bez ryzyka kondensacji wilgoci na fasadzie budynku. Z kolei optymalna wilgotność powietrza pozwala – dzięki obniżonemu parowaniu – ograniczyć zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania budynku. Takie rozwiązanie jest również dużo bardziej higieniczne.

Budynek pływalni charakteryzuje się dość prostą bryłą, co zmniejsza ilość mostków cieplnych. Wszystkie przegrody zewnętrzne budynku zostały odpowiednio ocieplone (wartość współczynnika przenikania ciepła U dla takich elementów jak fundamenty, ściany czy stropy wynosi maksymalnie 0,12 W/m²K). Ponadto w budynku zamontowano trzyszybowe okna o współczynniku przenikania ciepła Uw = 0,7 W/m²K.

Ważnym elementem projektu była także optymalizacja powierzchni przeszkleń. Zaplanowane w projekcie przestronne przeszklenia pozwalają w znacznym stopniu wykorzystać zyski słoneczne i jednocześnie ograniczają potrzebę stosowania sztucznego oświetlenia.

Koncepcja zaopatrywania budynku w energię opiera się na zasadzie zamkniętego obiegu energii i jej odzysku. Doprowadzenie powietrza do pomieszczeń zapewnia system wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, który w zależności od potrzeb można dowolnie regulować. Ponadto w budynku zastosowano wymienniki odzyskujące ciepło ze zużytej wody filtracyjnej.

Przestronne przeszklenia zastosowane w budynku (źródło: nps tchoban voss)

Na dachu znajdują się ogniwa fotowoltaiczne o mocy 110 kW, które generują prawie 12% energii elektrycznej zużywanej przez budynek. Pozostała część energii elektrycznej i grzewczej dostarczana jest przez blok energetyczny (skojarzone wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej) napędzany biogazem. W celu dalszego podniesienia sprawności systemu, podobnie jak ma to miejsce w kotłach kondensacyjnych, energię cieplną powstałą w wyniku kondensacji po spalaniu gazu wykorzystuje się do dogrzania wody w basenach. Ponadto, aby zagwarantować pełne pokrycie potrzeb energetycznych, budynek został podłączony do miejskiej sieci ciepłowniczej.

Energooszczędne oświetlenie pływalni (źródło: nps tchoban voss)

Oświetlenie pływalni dobrano w taki sposób, aby było jak najbardziej efektywne energetycznie. Oprócz tego zastosowano energooszczędne urządzenia obsługujące baseny oraz nowoczesne wyposażenie części szatniowo-sanitarnej.

Zużycie energii grzewczej w odniesieniu do całego obiektu wynosi 252,1 kWh/m²/rok (z uwzględnieniem ciepła wykorzystywanego do ogrzewania pomieszczeń, przygotowywania ciepłej wody użytkowej oraz podgrzewania wody w basenach). Zapotrzebowanie obiektu na energię pierwotną wynosi 427 kWh/m²/rok.

Koszty wykonania, koszty eksploatacji oraz przewidywany okres zwrotu inwestycji: Budowa kompleksu kosztowała 11 500 000 euro i w porównaniu do podobnych obiektów budowanych w tradycyjny sposób była o ok. 17% droższa. Pilotażowa inwestycja uzyskała wsparcie Fundacji Deutsche Bundesstiftung Umwelt (DBU¹) w wysokości 125 000 euro na przeprowadzenie fazy projektowej.

Dzięki zastosowanym rozwiązaniom budynek przynosi około 193 000 euro oszczędności kosztów energii w skali roku. Inwestycja ma zatem szansę zwrócić się w ciągu ok. 10 lat.

Przeszkody w realizacji inwestycji i problemy podczas budowy: Jak wyjaśniają architekci, największe wyzwania wynikały z pilotażowego charakteru inwestycji, co wielokrotnie wymagało zastosowania dotychczas nieznanych rozwiązań i odpowiedniej koordynacji prac prowadzonych przez różnych wykonawców. Przy tego rodzaju inwestycjach bardzo ważne jest także dopilnowanie, aby wszelkiego rodzaju prace były prowadzone bardzo starannie, a znalezienie firm oferujących tak wysoki standard wykonania wcale nie jest prostym zadaniem.

Przypisy:
1. Fundacja Deutsche Bundesstiftung Umwelt (Niemiecka Fundacja Federalna Środowisko) została założona w roku 1991 decyzją Niemieckiego Parlamentu Federalnego w celu wspierania przedsięwzięć w dziedzinie ochrony środowiska, ze szczególnym uwzględnieniem małych i średnich przedsiębiorstw.

ChronmyKlimat.pl
Energooszczędne 4 kąty