Nauka o klimacie
Topniejące lodowce stanowią zagrożenie dla zasobów wody – raport z badań (14432)
2012-06-14Wyniki nowych, międzynarodowych badań przewidują, że topnienie małych lodowców na świecie zaburzy równowagę zasobów wody różnych miast w dolinach zasilanych przez rzeki spływające z otaczających gór. Naukowcy szacują, że fauna słodkowodna jest zagrożona z powodu cofającego się lodu. Odkrycia, opublikowane w czasopiśmie Nature Climate Change, rzucają nowe światło na oddziaływanie globalnego topnienia na bioróżnorodność w ciekach wodnych, czego nigdy wcześniej nie analizowano.
Naukowcy, pracując pod kierunkiem Institut de recherche pour le développement (IRD) we Francji i Uniwersytetu w Kopenhadze w Danii, skoncentrowali swoje prace na badaniu tego, co przyszłość trzyma w zanadrzu dla populacji w potokach utworzonych przez wody roztopowe w Alpach, na Alasce i w Andach leżących w pasie równikowym. Grupa z IRD pracująca w Andach zebrała próbki z 50 różnych stanowisk z formacji paramo (tj. ekosystemów tundry alpejskiej).
W ramach wcześniejszych badań analizowano populację makrobezkręgowców, takich jak jętki, chruściki i muchówki, które żyją w większości u podstawy potoków lodowcowych. Z uwagi na bezpośrednią dostępność informacji o ich potrzebach środowiskowych, naukowcy wykorzystują powiązane dane jako model dla swoich prac.
W toku badań naukowcy przeanalizowali reakcję trzech kluczowych elementów na zmiany w pokrywie lodowej na obszarach o klimacie umiarkowanym, arktycznym i tropikalnym: lokalną lub regionalną różnorodność taksonomiczną (tj. ile gatunków występuje odpowiednio w potoku lub w sieci hydrograficznej) oraz różnice w tej różnorodności między ciekami wodnymi.
Po przeprowadzeniu oceny w różnych odległościach od lodowców naukowcy zauważyli wzrost lokalnej różnorodności wraz z przechodzeniem do dolnego biegu. Populacje występujące w różnych potokach na tej samej wysokości nad poziomem morza wydają się być jednolite. Natomiast populacje występujące w dwóch potokach, które wydają się takie same i są położone w odległości 100 metrów, mogą znacznie się od siebie różnić w zależności od lodowca, z którego wypływa ich ciek wodny. W toku badań wykazano na przykład, że lodowce andyjskie topnieją wolno lub szybko w zależności od swojej wielkości.
Dane o populacji wodnej wygenerowane w toku badań wraz z danymi z opracowań wykonanych w latach 90. XX w. wskazują, że rozmaite gatunki zaczynają znikać wraz z malejącą pokrywą lodową, kiedy obejmuje ona od 30% do 50% powierzchni spływu. Całkowite stopnienie lodowców może spowodować zanik różnorodności regionalnej na poziomie od 11% do 38%.
Tymczasem gatunki występujące naturalnie są zmuszane do dostosowywania się w nadzwyczajny sposób ze względu na presje wywierane przez rozmaite elementy, takie jak niskie temperatury, presja atmosferyczna, intensywne promieniowanie słoneczne, nieregularne opady deszczu czy silne wiatry.
Zdaniem naukowców, ich odkrycia wskazują na kluczową rolę, jaką odgrywają lodowce w tworzeniu bioróżnorodności i jej dynamice. Zanikanie gatunków spowoduje ogromne straty w oferowanych przez nie usługach.
Wkład w badania wnieśli eksperci z Ekwadoru, Francji, USA i Wlk. Brytanii.
ChronmyKlimat.pl – portal na temat zmian klimatu dla społeczeństwa i biznesu. © Copyright Fundacja Instytut na rzecz Ekorozwoju
Redakcja: ul. Nabielaka 15 lok. 1, 00-743 Warszawa, tel. +48 +22 8510402, -03, -04, fax +48 +22 8510400, portal@chronmyklimat.pl