Inicjatywy lokalne
Pasywny kościół w Nowym Targu (17951)
2014-12-04Przykład z Podhala pokazuje, że w standardzie pasywnym można budować nie tylko domy mieszkalne, biurowce czy hale sportowe, ale nawet obiekty sakralne. Pasywny kościół w Nowym Targu jest pierwszym tego typu obiektem w Europie.
Rodzaj inwestycji: Pasywny obiekt sakralny.
Inwestor: Parafia pw. św. Jana Pawła II w Nowym Targu.
Projektant i wykonawca: Kościół zaprojektowali krakowscy architekci Tomasz Pyszczek i Marcin Stelmach z pracowni Architektura Pasywna Pyszczek i Stelmach Sp. J. Za konstrukcję odpowiada lokalny przedsiębiorca Paweł Put.
Lokalizacja: Parafia położona jest na Równi Szaflarskiej w Nowym Targu (woj. małopolskie).
Opis inwestycji: Kościół wraz z towarzyszącym mu budynkiem plebanii został zaprojektowany na działce o powierzchni ok. 7 tys. m2. Budowa rozpoczęła się wiosną 2008 roku i trwała ok. 3 lata.
Częściowo podpiwniczony budynek kościoła ma powierzchnię 1740 m2 (powierzchnia ogrzewana wynosi 1357 m2). Zaplanowano w nim miejsca siedzące dla ok. 500 wiernych oraz chór, ulokowany nad głównym wejściem. Wysokość nawy wynosi 19,40 m (ponad 28 m wraz z wieżą). W podpiwniczonej części kościoła zaprojektowano m.in. salę wykładową, sanitariaty oraz zaplecze.
Wnętrze kościoła (źródło: Architektura Pasywna Pyszczek i Stelmach Sp. J.)
Architektura obiektu nawiązuje charakterem do zabudowy Podhala, o czym świadczą m.in. strzelisty dach oraz niskie podcienia. Wpisujący się w regionalny krajobraz budynek kryje w sobie wiele nowoczesnych i energooszczędnych rozwiązań.
Zastosowane rozwiązania energooszczędne i technologie OZE: Obiekt charakteryzuje się dość zwartą bryłą, co minimalizuje ryzyko powstawania mostków termicznych. Ukształtowanie dachu, okapów oraz podcieni to nie tylko nawiązanie do tradycji budowlanych Podhala, ale także ochrona budynku przed nadmiernymi skutkami wiatru i opadów atmosferycznych.
Wszystkie przegrody zewnętrzne budynku zostały odpowiednio ocieplone, gwarantując współczynnik przenikania ciepła na poziomie 0,1 W/m2K. Do izolacji fundamentów i ścian zewnętrznych wykorzystano styropian (30 cm), zaś na dachu zastosowano wełnę mineralną (40 cm).
Frontowa elewacja budynku (źródło: Architektura Pasywna Pyszczek i Stelmach Sp. J.)
Duże przeszklenia zaprojektowano od strony południowej, co pozwala maksymalizować bierne zyski słoneczne w chłodnych porach roku. Przeprowadzona przez architektów analiza nasłonecznienia pozwoliła dostosować położenie okien w taki sposób, aby latem zabezpieczyć budynek przed przegrzaniem, a zimą zapewnić dostęp do naturalnego światła. Na południowej elewacji przeszklenia znajdują się zarówno na wysokości dachu, jak i pod okapem. W projekcie zastosowano trzyszybowe okna o współczynniku przenikania ciepła poniżej 0,8 W/m2K.
Wymianę powietrza w budynku zapewnia system wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, składający się z dwóch centrali wentylacyjnych wyposażonych w rekuperatory o sprawności 91% i 81%. Pierwsza z centrali wentylacyjnych – o wydajności 10 000 m³/h – służy do wentylacji nawy głównej i kaplicy bocznej (jej praca jest regulowana w zależności od liczby wiernych przebywających w budynku). Druga zaś – o wydajności 2 000 m³/h – wykorzystywana jest do wentylacji pozostałych pomieszczeń.
Ponadto w budynku kościoła zastosowano niskotemperaturowe ogrzewanie podłogowe, współpracujące z pompą ciepła zasilaną studniami głębinowymi. Do podgrzewania wody użytkowej wykorzystywane są kolektory słoneczne, umieszczone na dachu (26 sztuk). W lecie nadmiar produkowanej za ich pomocą energii cieplnej odprowadzany jest do gruntu i służy do ogrzania chłodnych posadzek.
Zastosowanie energooszczędnych rozwiązań pozwoliło w przypadku kościoła ograniczyć zapotrzebowanie na ciepło do 13,7 kWh/m2/rok, zaś zapotrzebowanie na energię pierwotną do 110 kWh/m2/rok, co jest zgodne z wymaganiami stawianymi budownictwu pasywnemu.
Koszty wykonania, koszty eksploatacji oraz przewidywany okres zwrotu inwestycji: Realizacja inwestycji w standardzie pasywnym podniosła koszty budowy kościoła o 15-17%, jednak dzięki niższym kosztom utrzymania dodatkowe nakłady powinny zwrócić się w ciągu ok. 15 lat. Wybudowanie kościoła taniego w utrzymaniu było bowiem jednym z głównych założeń realizacji projektu. Jak wyjaśnia ks. Jan Karlak, proboszcz parafii w Nowym Targu, łączne koszty ogrzewania pasywnego kościoła wraz z energią elektryczną za okres półroczny (od października do marca) wynoszą ok. 4,5 tys. zł. Dla porównania, w przypadku tradycyjnych kościołów o podobnej wielkości miesięczne opłaty za samo ogrzewanie to koszt ok. 7,5 tys. zł. Zatem budowa kościoła w standardzie pasywnym pozwala parafii zaoszczędzić w czasie jednego sezonu grzewczego ok. 40 tys. zł.
ChronmyKlimat.pl
Energooszczędne 4 kąty
ChronmyKlimat.pl – portal na temat zmian klimatu dla społeczeństwa i biznesu. © Copyright Fundacja Instytut na rzecz Ekorozwoju
Redakcja: ul. Nabielaka 15 lok. 1, 00-743 Warszawa, tel. +48 +22 8510402, -03, -04, fax +48 +22 8510400, portal@chronmyklimat.pl