Małe powiatowe miasteczka mają do odegrania znaczną rolę w ochronie środowiska. Przykładem godnym naśladowania jest miasto Poddębice w województwie łódzkim, gdzie nastąpił znaczny postęp w zakresie ochrony powietrza oraz poprawy efektywności energetycznej.  

Typ przedsięwzięcia

Modernizacja kotłów grzewczych oraz termomodernizacja budynków mieszkalnych.

Lokalizacja

Osiedla: „Północ”, „500-lecia” i „Łęczycka” na terenie miasta Poddębice (ok. 40 km od Łodzi), województwo łódzkie.

Powód realizacji inwestycji

Głównym powodem realizacji inwestycji było znaczne zanieczyszczenie powietrza, które pogarszało stan zdrowia mieszkańców. Zanieczyszczenie środowiska w postaci tzw. niskiej emisji było spowodowane głównie używaniem przestarzałych kotłowni opalanych węglem o niskiej jakości.

Opis inwestycji

Na początku XXI w., gdy w Poddębicach zbudowano sieć gazową, samorządy lokalne, przedsiębiorstwa oraz osoby indywidualne modernizowały swoje kotłownie, wybierając paliwo gazowe. Dzięki temu stosunkowo szybko zniknęły mocno dymiące kominy.

Z początku wymiana dotyczyła wyeksploatowanych, pracujących z niską sprawnością kotłowni węglowych, wyposażonych w przestarzałe kotły z rusztem stałym pochodzące z lat 70. i 80. Było to bardzo uciążliwe i dla mieszkańców, i dla środowiska. W związku z tym Poddębickie Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych (PUK) zmodernizowało dwie kotłownie. Przedsięwzięcie polegało na wymianie źródła energii cieplnej z węglowej na gazową.

Podczas modernizacji kolejnych kotłowni PUK zaczął współpracę ze Spółdzielnią Mieszkaniową „Lokatorsko-Własnościową” – największą spółdzielnią w Poddębicach. We wspólnej inwestycji, oprócz zastąpienia węgla paliwem gazowym, wykorzystano również promieniowanie słoneczne jako źródło energii do przygotowania ciepłej wody użytkowej.

Pomysł był bardzo odważny i na skalę niespotykaną dotychczas w Polsce. Spółdzielnia Mieszkaniowa „Lokatorsko-Własnościowa” zarządza trzema osiedlami, w których mieszka około 3600 osób (co stanowi prawie połowę liczby mieszkańców Poddębic). W ramach jednej inwestycji postanowiono zmodernizować kotły grzewcze oraz budynki mieszkalne. Obecnie wszystkie trzy osiedla są zmodernizowane pod kątem poprawy efektywności energetycznej, poszanowania energii oraz produkcji energii cieplnej.

Modernizacja osiedli i kotłów odbyła się w 2 etapach.

Pierwsze przedsięwzięcie polegało na modernizacji systemu grzewczego na terenie osiedla „Północ” i zastąpieniu trzech kotłów opalanych węglem jedną kotłownię gazową.

W latach 2002-2004 Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych zlikwidowało trzy źródła ciepła opalane węglem (o łącznej mocy 6,8 MW), zbudowało kotłownię gazową o mocy 3,36 MW, zmodernizowało węzły cieplne i dystrybucyjne sieci cieplne (sieci czteroprzewodowe wykonane w technologii rur preizolowanych o łącznej długości 1572 m.b.) oraz zainstalowało 715 kolektorów słonecznych płaskich o łącznej powierzchni 1 287 m². Koszt inwestycji wyniósł 3,5 mln zł.

Spółdzielnia Mieszkaniowa „Lokatorsko-Własnościowa” w latach 2002-2005 dokonała termomodernizacji 23 budynków mieszkalnych, zmodernizowała wewnętrzne instalacje centralnego ogrzewania, ociepliła ściany zewnętrzne budynków o łącznej powierzchni 18 796 m² oraz wymieniła 73 drzwi zewnętrznych i stolarkę okienną o łącznej powierzchni 6 276 m². Całkowity koszt wszystkich prac zrealizowanych przez spółdzielnię wyniósł 6 mln zł.

Drugi etap został zrealizowany przez trzy podmioty: Spółdzielnię Mieszkaniową „Lokatorsko-Własnościową”, Gminę Poddębice oraz Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych. Polegał on na modernizacji systemu grzewczego oraz termomodernizacji 48 budynków (mieszkalnych i użyteczności publicznej). Termomodernizacja oznaczała docieplenie ścian zewnętrznych, stropodachów i stropów piwnic. Dziesięć lokalnych węglowych źródeł ciepła zostało zastąpionych przez dwa systemy ciepłownicze (osiedle „500-lecia” i „Łęczycka”) opalane biomasą (brykiet ze słomy) i gazem.

W chwili obecnej na terenie trzech osiedli mieszkańcy siedmiu budynków korzystają z wody podgrzewanej za pomocą kolektorów słonecznych zamontowanych na dachach (w sumie 1 900 m² powierzchni).

W latach 2013-2014 zmodernizowano trzy kotłownie osiedlowe, które obecnie korzystają z energii geotermalnej. Energia cieplna powstająca w kotłowniach wykorzystywana jest do ogrzewania pomieszczeń oraz do podgrzewania wody.

 Koszty i inżynieria finansowa 

Oba etapy kosztowały w sumie ok. 26 mln zł. Zarówno pierwszy, jak i drugi etap zostały dofinansowane przez Fundację Eko-Fundusz (w wysokości 40% kosztów). Pozostała część kwoty została pokryta kredytem oraz drobną pożyczką z Narodowego i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Efekty dla środowiska

W wyniku przeprowadzenia dwóch etapów projektu zredukowano zużycie energii o około 50%. Redukcja emisji zanieczyszczeń do atmosfery wynosi odpowiednio: 75% dla tlenku azotu, 85% dla dwutlenku węgla oraz prawie 100% w przypadku pyłów.

Redukcje ilości emitowanych do atmosfery zanieczyszczeń wyniosły:

W pierwszym etapie realizacji projektu:

dwutlenek siarki – redukcja emisji o 29,3 t/rok (100%),

dwutlenek węgla – redukcja o 6 313 t/rok (83%),

pyły – redukcja o 33 t/rok (100%),

tlenki azotu – redukcja o 8 t/rok (90%).

 

W drugim etapie realizacji projektu:

dwutlenek siarki – redukcja emisji o 15 t/rok (88%),

dwutlenek węgla – redukcja o 5 165 t/rok (88%),

pyły – redukcja o 153 t/rok (99%),

tlenki azotu – redukcja o 3,5 t/rok (66%).

Wnioski płynące z realizacji przedsięwzięcia

Realizacja wszystkich etapów inwestycji przebiegła bez problemów. Najdłużej trwał proces podejmowania decyzji, który w spółdzielniach trwa zazwyczaj około roku. Wynika to stąd, że mieszkańcy najpierw muszą zapoznać się z tematem, a następnie większość członków spółdzielni musi wyrazić zgodę na inwestycję.

Realizacja inwestycji przyniosła wiele korzyści: ekonomicznych, na rzecz zdrowia mieszkańców i dla środowiska przyrodniczego.

Korzyści ekonomiczne polegają m.in. na tym, że od 1995 roku wysokość zaliczek na ogrzewanie pozostaje niezmienna. W wyniku przeprowadzonej termomodernizacji budynki wyglądają ładniej i estetyczniej. Zastosowane rozwiązania wpłynęły na podwyższenie wartości mieszkań oraz polepszenie komfortu ich użytkowania.

Kolejne korzyści dotyczą środowiska. Dzięki modernizacji kotłów i zastosowaniu biomasy oraz gazu zamiast węgla jakość powietrza jest lepsza, gdyż do atmosfery emitowanych jest znacznie mniej zanieczyszczeń. Wszystkie wdrożone rozwiązania wpływają pozytywnie na środowisko przyrodnicze, a co za tym idzie – na zdrowie mieszkańców.

Kontakt

Spółdzielnia Mieszkaniowa „Lokatorsko-Własnościowa w Poddębicach

E-mail: sekretariat@smlw.org.pl

http://www.smlw.org.pl

 

Materiał opracowany na podstawie otrzymanych materiałów z Spółdzielnia Mieszkaniowa „Lokatorsko-Własnościowa”.