Aktualności
Komisja proponuje wprowadzenie norm bezpieczeństwa w zakresie ostatecznego składowania odpadów promieniotwórczych (9908)
2010-11-05
W dniu 3 listopada br. Komisja przedstawiła wniosek dotyczący norm bezpieczeństwa w zakresie składowania wypalonego paliwa jądrowego oraz odpadów promieniotwórczych pochodzących z elektrowni jądrowych bądź powstałych w związku z działalnością medyczną lub badawczą.
źródło: © Unia Europejska, 1995-2010, fot, www.sxc.hu
www.europa.eu
Zaprezentowany projekt dyrektywy przewiduje, że państwa członkowskie zostaną poproszone o przedstawienie krajowych programów określających czas, miejsce oraz sposób budowy ostatecznych składowisk odpadów i zarządzania nimi, mających na celu zagwarantowanie najwyższych standardów bezpieczeństwa. W rezultacie przyjęcia dyrektywy normy bezpieczeństwa uzgodnione na szczeblu międzynarodowym staną się prawnie wiążące i wykonalne w Unii Europejskiej.
Komisarz ds. energii Günther Oettinger powiedział: „Kwestia bezpieczeństwa dotyczy wszystkich obywateli i państw UE, niezależnie od tego, czy popierają wykorzystywanie energii jądrowej. Musimy być pewni, że posiadamy najwyższe standardy bezpieczeństwa na świecie, zapewniające ochronę naszych obywateli, zbiorników wodnych i terenów przed ryzykiem skażenia promieniotwórczego. Kwestie bezpieczeństwa mają niepodzielny charakter. Wypadek w jednym państwie może mieć dramatyczne skutki także dla innych krajów”.
Komisja proponuje ustanowienie wiążących i wykonalnych ram unijnych w celu zapewnienia stosowania przez wszystkie państwa członkowskie wspólnych norm opracowanych w ramach Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) w odniesieniu do wszystkich etapów postępowania z wypalonym paliwem i odpadami promieniotwórczymi aż do fazy ostatecznego składowania.
W szczególności dyrektywa stanowi, iż:
Komisarz ds. energii Günther Oettinger powiedział: „Kwestia bezpieczeństwa dotyczy wszystkich obywateli i państw UE, niezależnie od tego, czy popierają wykorzystywanie energii jądrowej. Musimy być pewni, że posiadamy najwyższe standardy bezpieczeństwa na świecie, zapewniające ochronę naszych obywateli, zbiorników wodnych i terenów przed ryzykiem skażenia promieniotwórczego. Kwestie bezpieczeństwa mają niepodzielny charakter. Wypadek w jednym państwie może mieć dramatyczne skutki także dla innych krajów”.
Komisja proponuje ustanowienie wiążących i wykonalnych ram unijnych w celu zapewnienia stosowania przez wszystkie państwa członkowskie wspólnych norm opracowanych w ramach Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) w odniesieniu do wszystkich etapów postępowania z wypalonym paliwem i odpadami promieniotwórczymi aż do fazy ostatecznego składowania.
W szczególności dyrektywa stanowi, iż:
- W ciągu czterech lat od przyjęcia dyrektywy państwa członkowskie muszą przygotować odpowiednie krajowe programy, które powinny uwzględniać: plany budowy składowisk odpadów i zarządzania nimi, określające konkretny harmonogram budowy, w tym kluczowe etapy oraz opis wszystkich działań niezbędnych do wdrożenia rozwiązań w zakresie składowania, szacunki kosztów i wybrane modele finansowania.
- Krajowe programy podlegają notyfikacji. Komisja może zwrócić się do państw członkowskich o modyfikację ich planów.
- Dwa państwa członkowskie lub większa ich liczba mogą zgodzić się na wspólne korzystanie z ostatecznego składowiska znajdującego się w jednym z tych państw. Zabrania się eksportu odpadów promieniotwórczych poza terytorium UE w celu ich ostatecznego składowania.
- Obywatele muszą być odpowiednio informowani przez państwa członkowskie i powinni mieć możliwość udziału w procesie podejmowania decyzji dotyczących gospodarki odpadami promieniotwórczymi.
- Normy bezpieczeństwa opracowane przez Międzynarodową Agencję Energii Atomowej stają się prawnie wiążące. Dyrektywa uwzględnia przy tym ustanowienie niezależnych organów, które przyznają zezwolenie na budowę i przeprowadzają weryfikację analizy bezpieczeństwa w odniesieniu do poszczególnych składowisk.
Kontekst:
Mimo iż od uruchomienia pierwszego reaktora jądrowego (Calder Hall, Wlk. Brytania w roku 1956) upłynęło już ponad 50 lat, w dalszym ciągu brakuje ostatecznych składowisk. Każdego roku wytwarza się w UE 7 000 metrów sześciennych odpadów wysokoaktywnych, z czego większa część jest przechowywana w miejscach tymczasowego przechowywania. Odpady wysokoaktywne są częścią wypalonego paliwa jądrowego poddanego przerobowi, które nie może zostać ponownie wykorzystane i w związku z tym musi pozostać na zawsze składowane.
Chociaż wspomniane tymczasowe składowiska są niezbędne do obniżenia temperatury i poziomów promieniowania elementów paliwowych i odpadów wysokoaktywnych, nie stanowią one rozwiązania długoterminowego, ponieważ wymagają zapewnienia stałego utrzymania i nadzoru. Z uwagi na to, iż zazwyczaj znajdują się one blisko pod powierzchnią bądź na powierzchni ziemi, istnieje dodatkowe ryzyko związane z wypadkami, w tym katastrofami samolotów, pożarami czy trzęsieniami ziemi. Między naukowcami i organizacjami międzynarodowymi (takimi jak MAEA) panuje powszechna zgoda co do tego, że składowanie w głębokich warstwach geologicznych jest najwłaściwszym rozwiązaniem, jeśli chodzi o usuwanie wysokoaktywnych odpadów promieniotwórczych w długim okresie.
Zgodnie z Traktatem Euratom UE posiada kompetencje prawne do ochrony ludności przez promieniowaniem jonizującym. Wybór koszyka energetycznego jest kompetencją krajową. Spośród 27 państw członkowskich 14 posiada elektrownie jądrowe.
Mimo iż od uruchomienia pierwszego reaktora jądrowego (Calder Hall, Wlk. Brytania w roku 1956) upłynęło już ponad 50 lat, w dalszym ciągu brakuje ostatecznych składowisk. Każdego roku wytwarza się w UE 7 000 metrów sześciennych odpadów wysokoaktywnych, z czego większa część jest przechowywana w miejscach tymczasowego przechowywania. Odpady wysokoaktywne są częścią wypalonego paliwa jądrowego poddanego przerobowi, które nie może zostać ponownie wykorzystane i w związku z tym musi pozostać na zawsze składowane.
Chociaż wspomniane tymczasowe składowiska są niezbędne do obniżenia temperatury i poziomów promieniowania elementów paliwowych i odpadów wysokoaktywnych, nie stanowią one rozwiązania długoterminowego, ponieważ wymagają zapewnienia stałego utrzymania i nadzoru. Z uwagi na to, iż zazwyczaj znajdują się one blisko pod powierzchnią bądź na powierzchni ziemi, istnieje dodatkowe ryzyko związane z wypadkami, w tym katastrofami samolotów, pożarami czy trzęsieniami ziemi. Między naukowcami i organizacjami międzynarodowymi (takimi jak MAEA) panuje powszechna zgoda co do tego, że składowanie w głębokich warstwach geologicznych jest najwłaściwszym rozwiązaniem, jeśli chodzi o usuwanie wysokoaktywnych odpadów promieniotwórczych w długim okresie.
Zgodnie z Traktatem Euratom UE posiada kompetencje prawne do ochrony ludności przez promieniowaniem jonizującym. Wybór koszyka energetycznego jest kompetencją krajową. Spośród 27 państw członkowskich 14 posiada elektrownie jądrowe.
źródło: © Unia Europejska, 1995-2010, fot, www.sxc.hu
www.europa.eu
ChronmyKlimat.pl – portal na temat zmian klimatu dla społeczeństwa i biznesu. © Copyright Fundacja Instytut na rzecz Ekorozwoju
Redakcja: ul. Nabielaka 15 lok. 1, 00-743 Warszawa, tel. +48 +22 8510402, -03, -04, fax +48 +22 8510400, portal@chronmyklimat.pl