Będzie to konsorcjum uczelni, jednostek badawczych i firm, zajmujące się nowoczesnymi metodami pozyskiwania energii, głównie z węgla.

"Skoro węgiel jest naszym bogactwem, to powinniśmy być także liderem w badaniach nad węglem. Wyzwania dla polskiego Węzła Wiedzy i Innowacji to przede wszystkim czyste technologie pozyskiwania energii, będziemy specjalizować się głównie w technologiach związanych z węglem" – wyjaśniła minister Kudrycka na konferencji prasowej w Krakowie.

Przede wszystkim chodzi o mniej uciążliwe dla środowiska i wydajne technologie gazyfikacji węgla oraz przechwytywanie i magazynowanie dwutlenku węgla, redukcję emisji, a także zwiększanie efektywności energetycznej.

Rektor krakowskiej AGH, prof. Antoni Tajduś poinformował na konferencji, że władze AGH podpisały w piątek z Ministerstwem środowiska umowę na prowadzenie przez tę uczelnię badań nad technologią i ewentualnymi zagrożeniami składowania dwutlenku węgla pod ziemią.

"Problem polega na tym, że najpierw chcemy zbadać, jakie są konsekwencję lokowania CO₂ pod ziemią. Niektóre państwa już lokują CO₂ pod ziemią, uznając że badania są mniej potrzebne. My najpierw chcemy sprawdzić, czy mogą być jakieś konsekwencje negatywne" – wyjaśnił.

Tworzony w Krakowie Węzeł Wiedzy i Innowacji jest jednym z sześciu, jakie powołano w Europie do badań nad energią. Prócz Krakowa są to ośrodki w: Barcelonie, Eindhoven, Grenoble, Karlsruhe i Sztokholmie.

"Kraków jest odpowiedzialny za czyste technologie węglowe, ale to nie znaczy, że nie będziemy rozwijać innych technologii; będziemy je realizować w innych ośrodkach, które mają inny cel. Dla przykładu: Barcelona będzie się zajmowała energią odnawialną pochodzącą ze słońca. Gdyby ktoś u nas chciał się tym zajmować, to będzie to robił we współpracy z Hiszpanami" – zapewnił rektor Tajduś.

W skład konsorcjum, działającego w ramach polskiego Węzła Wiedzy i Innowacji wejdą: krakowska Akademia Górniczo-Hutnicza, która będzie koordynatorem przedsięwzięcia, Politechnika Śląska, Uniwersytet Śląski, Uniwersytet Jagielloński, Politechnika Wrocławska, Główny Instytut Górnictwa, Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla, Tauron, ZAK Kędzierzyn, LOTOS oraz PGNiG.

Roczny budżet projektów realizowanych przez ten węzeł wyniesie ok. 120 mln euro.

Tworzone w różnych krajach Wspólnoty Węzły Wiedzy i Innowacji to efekt powołania przez UE przed trzema laty Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii. Instytut wyznaczył trzy kluczowe dla europejskiej gospodarki obszary badawcze: energię, technologie informacyjno-komunikacyjne oraz zmiany klimatyczne.

Tymi ostatnimi zajmą się ośrodki w: Londynie, Zurychu, Berlinie, Paryżu i Randstad. Do badań nad technologiami informacyjno-komunikacyjnymi powołano centra w: Berlinie, Eindhoven, Helsinkach, Paryżu i Sztokholmie.