Od wielu miesięcy klimatolodzy biją na alarm, że na skutek wzrostu poziomu morza wiele wysp może znaleźć się pod wodą. Wydawać by się mogło w takiej sytuacji, że Tuvalu, małe państwo wyspiarskie na Pacyfiku, na brak wody nie cierpi. Nic bardziej mylnego. Z powodu zaburzeń układów pogodowych w tamtym regionie świata kraj ten od pół roku boryka się z dotkliwą suszą, już ogłoszono stan wyjątkowy. A to dopiero początek kłopotów Tuvalu.

Tuvalu to archipelag sześciu niewielkich koralowych atoli i trzech wysp, leżący w zachodniej Polinezji na Oceanie Spokojnym, tuż poniżej równika. Jest to czwarte najmniejsze pod względem powierzchni państwo na świecie – jego obszar lądowy zajmuje jedynie 25 km². Ma jedynie 11 tys. mieszkańców, z czego ponad połowa mieszka w stolicy Vaiaku na atolu Funafuti.

Największym problemem Tuvalu jest jego położenie względem poziomu morza – żadna z wysp nie przekracza wysokości 5 m. Jest to wynikiem działań stacjonujących tu podczas II wojny światowej wojsk amerykańskich, które pod budowę bazy lotniczej wyrównali cały teren. Teraz, na skutek ocieplania klimatu i podnoszenia poziomu morza (w minionym stuleciu wzrósł o ok. 20 cm) archipelag zaczyna odczuwać tego skutki.

Efekt La Niña na obszarze tropikalnego Pacyfiku powoduje wzrost siły pasatów, hamując opady w tym regionie. Z tego powodu od ostatnich sześciu miesięcy wiele państw wyspiarskich, w tym Tuvalu cierpi z powodu suszy. Poziom wód gruntowych znacznie opadł, a podnoszące się morze zanieczyściło je, czyniąc zasoby niezdatnymi do picia.

Pomimo restrykcyjnego racjonowania zapasów, na początku października rząd ogłosił stan wyjątkowy. W tej krytycznej sytuacji Tuvalu pomagają blisko położone Nowa Zelandia oraz Australia, dostarczając sprzęt do odsalania wody, paczki rehydratów dla szpitali, a także pieniądze i paliwo dla zakładów odsalania wody morskiej. Stacje te mają złagodzić efekty suszy, która według prognoz ma jeszcze potrwać. Stan wyjątkowy ogłosiło również sąsiednie Tokelau.

Zagrożone wzrastającym poziomem morza są także inne państwa-wyspy leżące na Pacyfiku, w tym Malediwy, Seszele i Wyspy Salomona. Przewiduje się, że na skutek topnienia lodowców arktycznych w ciągu następnych stu lat poziom morza podniesie się o ok. 60 cm. Przyszłość tysięcy osób rysuje się w czarnych barwach.

Według ONZ do końca 2050 większa część archipelagu Tuvalu znajdzie się pod wodą. Mieszkańcy wysp podejmują walkę z żywiołem, prowadząc akcje zalesiania. W ostateczności, rząd rozważa plan ewakuacji ludności na wyspę Kioa należącą do Fidżi lub zakup ziemi w Australii.

Mieszkańcy nisko położonych terenów stają teraz przed trudnym dylematem, czy mają zostać na swojej ziemi, czy muszą już odejść: "Kraje rozwinięte wciąż debatują, czy zmiany klimatyczne mają miejsce, tymczasem mój kraj i inne pacyficzne wyspy już toną" – mówi Natalina Hong, aktywistka z Wysp Salomona. Hong zwraca w ten sposób uwagę, że większość dyskusji toczy się na temat przyszłych efektów zmian klimatycznych, a państwa wyspiarskie już teraz potrzebują pomocy.

Jeśli nie zostaną podjęte silniejsze i zdecydowane działania w celu redukcji globalnej emisji, wyspy te znikną całkowicie. Penny Wong, australijska minister finansów uważa, że zmiany klimatu stanowią poważne wyzwanie dla polityków, które wymaga współpracy liderów z całego świata.

Jeśli temperatura globalna nadal będzie wzrastać, a lodowce nadal zanikać, może spełnić się czarna przepowiednia sceptyka Jamesa Delingpola, który w formie żartu niedawno napisał na swoim blogu na stronie brytyjskiego The Daily Telegraph, że w kolejnym wydaniu prestiżowego "Times Atlas of the World" będzie można wykreślić z map niektóre nisko położone obszary, jak Tuvalu, Malediwy czy znaczna część Bangladeszu.

***

Tuvalu należy do Sojuszu Małych Państw Wyspiarskich (Alliance of Small Island States, AOSIS) – koalicji małych państw wyspiarskich, zrzeszonych w celu walki ze zmianami klimatu. Sojusz szczególnie zabiega o podpisanie nowelizacji Protokołu z Kioto. Należą do niego m.in: Bahamy, Barbados, Wyspy Cooka, Kuba, Dominika, Fidżi, Mikronezja, Gwinea Bissau, Gujana, Haiti, Jamajka, Kiribati, Malediwy, Wyspy Marshalla, Mauritius, Nauru, Palau, Papua-Nowa Gwinea, Samoa, Seszele, Wyspy Salomona, Saint Kitts i Nevis, Surinam, Tonga, Trynidad i Tobago, Tuvalu, Vanuatu.

 

 

Redakcja ChronmyKlimat.pl zezwala na przedruk tego artykułu, pod warunkiem podania źródła tekstu i zamieszczenia linku do portalu lub podlinkowanego logotypu.