Według najnowszego raportu Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC), opublikowanego 9 maja br., w 2050 roku odnawialne źródła energii mogą zaspokajać aż 77% światowego zapotrzebowania na energię. Czy jednak tak się stanie, zależy od podejmowanych dziś decyzji politycznych.

Rozwój energetyki odnawialnej może znacząco przyczynić się do ograniczenia negatywnych skutków globalnego ocieplenia. Zdaniem autorów raportu odnawialne źródła energii odegrają ważniejszą rolę niż energia jądrowa czy wychwytywanie i składowanie CO₂. Jeśli potencjał odnawialnych źródeł energii zostanie w pełni wykorzystamy, uda się zatrzymać stężenie gazów cieplarnianych w atmosferze na poziomie 450 ppm, określanym przez naukowców jako bezpieczny, by uniknąć nieodwracalnych i katastrofalnych zmian w ziemskim klimacie, a wzrost temperatury nie wyniesie więcej niż 2^oC – twierdzą eksperci z IPCC.

Jednak najbardziej optymistyczny z 164 scenariuszy omówionych w raporcie "The Special Report on Renewable Energy Sources and Climate Change Mitigation” (SRREN) – prawie 80% udziału OZE w całkowitej produkcji energii – zostanie zrealizowany jedynie wtedy, gdy rządzący podejmą odpowiednie decyzje polityczne. Popularyzacja OZE nie zależy już bowiem głównie od ich rozwoju czy kosztów wprowadzania. Ramon Pichs, współprzewodniczący jednej z grup roboczych IPCC, podczas prezentacji dokumentu powiedział: „Raport wykazuje, że problem nie tkwi w samych możliwościach technologicznych, lecz we właściwej polityce, która wsparłaby dalszy ich rozwój i promowałaby je w nadchodzących latach”.

W ostatnich latach nastąpił duży wzrost ilości produkowanej czystej energii, a koszty jej produkcji znacznie spadły. Dotyczy to przede wszystkim energii z wiatru i słońca. W latach 2008-2009 z 300 GW nowych zainstalowanych mocy aż 140 GW pochodziło z tych źródeł. W 2008 roku 12,9% światowej energii pochodziło ze źródeł odnawialnych, większość z tego z biomasy (10,2%). Na drugim miejscu uplasowały się hydroelektrownie z 2,3% udziałem, dalej wiatr z 0,2%, słońce i geotermia – po 0,1% udziału, a na końcu pływy oceaniczne (0,002%). O ile energia fal i pływów morskich raczej nie odegra znaczącej roli przed 2020 rokiem, o tyle wiatr za niecałe 10 lat może generować aż 20% potrzebnej energii.

Pomimo kryzysu ekonomicznego w 2009 roku ilość podłączonych do sieci instalacji fotowoltaicznych wzrosła o ponad 50%, wiatrowych – o 30%, systemów ogrzewania wody dzięki promieniom słonecznym – o 20%, instalacji geotermalnych przybyło o 4%, a energii z elektrowni wodnych o 3%. „Nowe inwestycje w 2010 roku wyniosły 243 mld dolarów, rok wcześniej – tylko 186 mld”, zaznaczył na konferencji prasowej prezentującej raport Adnan Amin, dyrektor generalny Międzynarodowej Agencji ds. Energii Odnawialnej (IRENA).

Pomimo kosztów warto inwestować w OZE, tak aby w pełni wykorzystać ich potencjał w walce ze zmianami klimatu. Choć koszty produkcji energii z odnawialnych źródeł obecnie wciąż bywają wyższe niż rynkowa cena energii, już teraz niektóre technologie są ekonomiczne konkurencyjne. Jeśli w cenę konwencjonalnej energii zostaje wliczony koszt emisji zanieczyszczeń i gazów cieplarnianych, OZE stają się jeszcze bardziej opłacalne. Ponadto analitycy z IPCC przewidują dalsze spadki cen.

Odpowiednia polityka może zachęcić do inwestycji w infrastrukturę i pobudzić innowacje technologiczne, które sprawią, że odnawialne źródła energii będą bardziej przystępne cenowo oraz niezawodne. „Niniejszy raport będzie miał ogromny wpływ na to, w jaki sposób w nadchodzących latach zielona energia będzie rozwijana i wykorzystywana na całym świecie”, powiedział przewodniczący IPCC, Rajendra Pachauri. Dodał, że inwestycje w OZE, które pomogą zapobiec przekroczeniu granicy 2^oC, kosztować nas będą tylko 1% światowego PKB rocznie.

164 scenariusze Międzynarodowego Zespołu ds. Zmian Klimatu mające służyć jako przewodnik dla decydentów politycznych i przedstawicieli biznesu określają możliwy udział odnawialnych źródeł energii w ogólnym bilansie energetycznym w 2050 roku na 15-77%. Przechodzenie na czystą energię pomoże zmniejszyć emisje CO₂ o 220-560 mld ton (Gt) w latach 2010-2050. To niemałe oszczędności, biorąc pod uwagę obliczenia w scenariuszu odniesienia (business as usual), zakładającym, że w tym samych latach emisje wyniosą 1 530 mld ton.

„Przy wsparciu polityki klimatycznej i energetycznej odnawialne źródła energii mogą przyczynić się do poprawy jakości życia wielu ludzi, zapewnić dostawy zrównoważonej energii i ustabilizować klimat”, powiedział profesor Ottmar Edenhofer z grupy roboczej IPCC. „Wzrost udziału energii ze źródeł odnawialnych będzie sporym wyzwaniem technicznym i politycznym”, dodał.

Pełen tekst raportu dostępny będzie 31 maja 2011 r. Opublikowane już podsumowanie można znaleźć na stronie: srren.ipcc-wg3.de/report/srren-spm-fd4.

 

Urszula Drabińska, ChronmyKlimat.pl